САНХҮҮГИЙН БОЛОВСРОЛД: Та цалингаа өөрөө бодож үзэх үү?

A.Жаргал

2021 оны 2 сарын 26

iKon.MN

Иргэдийн санхүүгийн боловсролд зориулж үндсэн цалингаас Нийгмийн даатгалын шимтгэл (НДШ), Хувь хүний орлогын албан татвар (ХХОАТ), гарт олгох цалингийн хувь хэмжээ, мөн түүнчлэн ажил олгогч байгууллагын төлөх НДШ-ийн хамаарлыг харуулахыг зорив. ХХОАТ-ын татвар олон шатлалт хөнгөлөлтийн арга хэрэглэдэг тул доорх 2 графикт үүнийг харуулаагүй ба харин "ЦАЛИН БОДОХ" хэсэгт аргачлалыг нь тусгасан болно.

УИХ-аас НД-ийн тухай хуульд оруулсан өөрчлөлтийн дагуу 2021 оны 01 дүгээр сарын 1-нээс Нийгмийн даатгалын шимтгэл 26% болсон билээ.

Харин НДШ-ийн хөнгөлөлт чөлөөлөлтөнд хамрагдаж буй байгууллагуудын хувьд:

2020 оны 04/01-нээс 2020 оны 09/30 хугацаанд 20% хөнгөлөлт тооцсоноор 24% төлөхөөс 4%-ийн НДШ;
2020 оны 10/01-нээс 2020 оны 12/31 хугацаанд 10% хөнгөлөлт тооцсоноор 24% төлөхөөс 14%-ийн НДШ;
2021 оны 01/01-нээс 2021 оны 06/30 хугацаанд 5% хөнгөлөлт тооцсоноор 26% төлөхөөс 21%-ийн НДШ тус тус төлж байгаа юм.

График 1: НДШ-ийн хувь хэмжээ (2017-2021 он)

(НДШ-ийн хувь хэмжээ өөрчлөгдсөн хугацаагаар)

График 1-ээс харвал болон хэсэг нь Засгийн газраас үзүүлсэн хөнгөлөлт тооцох хувь хэмжээ бөгөөд төрөөс үүнийг Нийгмийн даатгалын санд нөхөн төвлөрүүлэх юм. Харин хэсгийг Ажил олгогч, хэсгийг Хувь хүн төлж байгаа нь харагдаж байна. Хөнгөлөлт чөлөөлөлт тооцохгүй байгууллага буюу төрийн, төрийн өмчит байгууллагууд, зарим ААН үүнд хамаарахгүй.

Хөнгөлөлт чөлөөлөлтийн үр ашгаар үндсэн цалин өөрчлөгдөөгүй ч таны гарт олгох цалин хэрхэн өөрчлөгдөж байгааг доорх хүснэгтэд харуулав.

График 2: Цалингийн бүтэц

(Ажил олгогчийн төлөх НДШ-ийн татвар, хувь хүний цалингаас суутгах НДШ, ХХОАТ, гарт олгох цалингийн хувь, хэмжээ)

График 2-с харвал өнгөрсөн оны 4 сараас энэ оны 6-р сарыг дуустал хугацаанд Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй хувь хүнээс суутгах НДШ, ажил олгогчоос суутгах НДШ болон ХХОАТ-ын хөнгөлөлтөөс шалтгаалан гарт олгох цалингийн хэмжээ нилээдгүй өссөн байсан нь харагдаж байна.

Иргэдийн санхүүгийн боловсролд зориулж цалин хөлснөөс хэр хэмжээний татвар, шимтгэлийг хэрхэн суутгадгийг харуулах зорилгоор ялгаатай шимтгэл тооцож буй хугацааг сонгон харьцуулалтыг хийлээ. Энэхүү хүснэгтэд байгаа татвар, суутгалын хувь хэмжээ нь 2020/04/01 - 2021/12/31 хугацаагаан дахь Монгол улсын Нийгмийн даатгалын тухай хууль, Орлогын албан татварын тухай хуулийн хүрээнд хүчинтэй. Уул уурхай, үйлдвэрлэл эрхлэгч байгууллагын 2%-ийн гэнэтийн ослын даатгалын шимтгэлийг тусгаагүй болно.

Та үндсэн цалингаа оруулж өнгөрсөн, одоо болон ирэх 7-р сараас авч эхлэх цалингийн хэмжээнүүдийг харьцуулан харах боломжтой.

ҮНДСЭН ЦАЛИН:

Агуулга

ӨНГӨРСӨН

2020 оны 04-09 сар

ӨНГӨРСӨН

2020 оны 10-12 сар

ОДОО

2021 оны 1-6 сар

ИРЭЭДҮЙ

2021 оны 7 сар-2022 оны 12 сар

Анхааруулга: Энэхүү тооцоолол нь таны цалингийн эцсийн үнэлгээ биш болохыг анхаарна уу.