• 1 сарын 7, Мягмар
|
Уншиж байна ...
ХУУЧИРСАН МЭДЭЭ: 2021/02/09-НД НИЙТЛЭГДСЭН

Х.Оюунтуяа: Хүүхдийнхээ дэргэд архидан согтуурах нь тэдний хамгаалуулах эрхийг зөрчиж байгаа хэлбэр

ikon.mn
2021 оны 2 сарын 9
iKon.MN
 

Орчин цагт хүүхдийнхээ эрхийг хангахын тулд ээж аавууд илүү их сурч мэдэх хэрэгцээ бий болсон. Хүүхдийнхээ дэргэд архидан согтуурснаар хүүхдийн хамгаалуулах эрхийг зөрчиж байгаа хэлбэр. 

Арав хүртэлх насны хүүхдийг гэрт нь ганцаарангаар нь үлдээх нь хүүхдээ үл хайхарч байгаа хэлбэр 
 
Та өөрөө ч мэдэлгүй хүүхдийнхээ хамгаалуулах эрхийг зөрчөөд яваа юм биш биз? Тэгвэл "Айл гэр" подкаст НГБХЗХГ-ын мэргэжилтэн, сэтгэл зүйч Х.Оюунтуяатай Хүүхдийн хамгаалуулах эрхийн талаар ярилцлаа. 
 
Ярилцлага бүрэн эхээрээ:
 
https://fb.watch/3xB3cMFaai/
 
Түүний ярилцлагаас онцлох эшлэлүүдийг хүргэж байна.

Хүүхдийн дэргэд архидан согтуурснаас болоод хүүхдийн хамгаалуулах эрх нь зөрчигдөж байгаа тухай  

  • Хоёр хүүхэд тутмын нэг нь гэр бүлийн орчинд архидан согтуурлын дунд өсөж байна. Үүний цаана бидний өнөөдрийн ярих гээд байгаа сэдэв болох хүүхдийн хамгаалуулах эрх зөрчигдөж байна гэсэн үг. 
  • Нийгэмд тулгамдаад байгаа ажилгүйдэл, ядуурал хүүхдэд учруулж буй хүчирхийллийн гол зүйл нь архидалт байдаг учраас хамгаалуулах эрхийн зөрчлийн тод жишээ гэж хэлж болно.
  • Хүүхдийнхээ дэргэд архидан согтуурсан тохиолдолд цагдаа асуудлыг нь шийднэ. Зөрчлийн тухай хуулиар 300 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгодог хуулийн зохицуулалт бий. 
  • Хүүхдийн хамгаалуулах эрхийг хангах хамгийн эхний хариуцлага үүрэх нэг номерын субъект бол мэдээж эцэг эхчүүд. Тэгээд төрийн зүгээс үүрэг хүлээгчид байна. Төрийн зүгээс үүрэг хүлээгчид гэдэгт нийгмийн бүхий л хүмүүс хамаатай. 
  • Өөрөө өөрийнхөө эрхийг хамгаалуулах анхны эрх сурвалж бол хүүхэд. Тиймээс хүүхдэд хамгааллын эрхийн талаар ойлголт мэдлэг өгөх нь бас чухал. Хүүхдийн тусламж үйлчилгээний утас 108-д ирсэн дуудлагын тоон дээр анализ хийгээд үзэхэд 20-оос доошгүй хувь дээр хүүхдүүд өөрсдөө хандсан тоон мэдээлэл харагддаг. 
  • Өнөөдөр хэн нэгэн хүүхэд уйлж байлаа гэхэд, хэн нэгэн эцэг эх хүүхдийн дэргэд архи ууж байгааг мэдээлснээр хүүхдийн амь насыг аврах хэмжээний үүргийг биелүүлж байна гэсэн үг. Зарим нэг ноцтой жишээнээс дурдах юм бол хүүхдээ хөлдөөд амь насаа алдаж байгааг нь мэдэхгүйгээр архидан согтуурч хүүхдийнхээ амь насыг алдсан явдал бий. 
  • Манайхан ингэж хэлдэг. Би архийг тааруулаад уучихдаг. Уулаа гэхэд ямар ч муу зан авир гаргадаггүй гэдэг. Гэхдээ энэ байдал олон удаа давтагдаад эхлэхээр хүүхэд буруу ойлголттой болдог. Насанд хүрсэн хүн чөлөөт цагаараа согтууруулах ундаа уудаг юм байна, энэ бол амралтаа өнгөрөөх арга юм байна, хэм хэмжээ, хэвшил дадал юм байна гэсэн ойлголттой болж хүүхдээ буруу хэвшил дадалтай болох суурийг нь бэлдэж өгдөг.
  • Хүүхэд өөрөө гэр бүлийн тусгал. Ялангуяа төрснөөс хойш бага насандаа зөв бурууг ялгахгүй, эцэг эх маань л зөв зүйлийг хийж байгаа гэж үздэг учраас буцаад эрүүл амьдралын хэв маягаас авахуулаад боловсролтой, эрдэм номтой хүн болох боломжид нь хар сүүдэр үлдээх асуудал үүсдэг учир гэр бүлийнхээ төлөө архидан согтуурлаас аль болох холдож, битгий хэрэглээч гэж анхааруулахыг хүсэж байна. 

Хүүхдийн гэр бүл, нэр төртэй холбоотой хамгаалуулах эрхийн тухай 

  • Хүүхэд дөнгөж төрсөн цагаасаа эхлээд л өөрийн үндсэн эрхүүдтэй байдаг. Гэтэл манай ээж аавууд би энэ хүүхдийг төрүүлчихсэн юм чинь энэ миний өмч. Энэ хүүхэдтэй яаж ч харьцсан хамаагүй, энэ миний эрхийн асуудал гэж боддог. Гэтэл яг үндсэндээ хүүхэд төрлөө л бол тантай ижил үндсэн эрхүүдээ эдлэх ёстой. 
  • Жишээ нь манай энэ их ичимхий шүү, манай энэ ангийнхаа тэр охинд хайртай гэж ярих нь хүүхдийнхээ нэр төрд халдаж байна гэсэн үг. Эсвэл манай энэ гэж усан толгойтой хүүхэд байнаа. Муу дүнгээс ерөөсөө салахгүй гэж хэлэх нь хүүхдэд би угаасаа л муу сурдаг хүн юм байна гэсэн бодол суулгах, сэтгэл санааны хувьд хохирол амсахад хүргэдэг. Мөн манай хүүхэд ичимхий гэж хэлэх нь аан би ичимхий юм байна гэсэн ойлголтыг бий болгодог. Үүнийг ятган үнэмшүүлэлт гэж нэрлээд байгаа юм. 
  • Эцэг эхчүүд хүүхдээ хамгаалах ёстой. Хамгаалахдаа юуг нь хэрхэн, хаана, яаж хамгаалах нь ч цаанаасаа хэм хэмжээтэй байдаг. Жишээ нь цахим ертөнцөд хүүхдээсээ асууж зургийг нь нийтлэх нь хамгийн зөв. Хүүхэд өөрөө олон нийтэд хандсан харилцааны хандлагад дуртай бол энэ асуудалгүй. Хүүхдийнхээ зан чанар, төлөв шинжийг л маш сайн мэддэг байх хэрэгтэй. Экстроверт үү, интроверт үү гэдгийг. 
  • Долоон нас хүрсэн хүүхдийг хууль эрх зүйн үндэслэлийн хувьд саналыг нь сонсдог болох ёстой гэж үздэг. Ингэснээрээ би чинь гэр бүлийнхээ хувьд хүндтэй хүн юм байна. Миний санал бодлыг асууж байна гэсэн бодолтой болдог. Ингэснээрээ хүүхэд мөн адил бусдаас асууж, зөвшөөрөл авдаг болдог ба энэ нэг нэг том соёлын хэлбэрийг суулгаж байна гэж үзнэ. 

Хүүхэд ахуйн осолд өртдөгтэй холбоотой хамгаалуулах эрхийн тухай 

  • Ер нь бол 10 хүртэлх насны хүүхдийг гэрт нь ганцааранг нь үлдээхийг хориглодог. Яагаад гэхээр энэ хүртэлх насны хүүхдүүд хөгжил, төлөвшлийн талаасаа ч тэр, хувь хүний талаасаа ч өөрөө өөрийгөө бие даан удирдах, буруу зөрүү зүйлийг шүүн тунгаах боломж нь бага байгаа учир 10 хүртэлх насны хүүхдийг ганцааранг нь үлдээж болохгүй. Ингэсэн тохиолдолд хүүхэд үл хайхрах хүчирхийлэлд өртөж байна гэж үздэг. 
  • Нарийн яривал эцэг эх болж байна гэдэг нь хүүхдээ харж халамжлах нөхцөл байдлыг анхнаасаа бүрдүүлсэн байх ёстой. Энэ бол хувь хүний зохион байгуулалттай холбоотой асуудал гэж болно. Гэхдээ Монголчуудын хувьд нэг эерэг зүйл нь маш гэр бүлсэг хүмүүс. Эмээ өвөө, ах дүү, хамаатан садан нь тусалж дэмжих тохиолдлууд олон байдаг.
  • Хүүхдээ хүмүүжүүлэхийн тулд, хүүхдийн эрхийн талаарх мэдлэг ойлголтоо нэмэгдүүлэх маш их эх сурвалжууд байна. Нийслэлийн Гэр Бүл, Хүүхэд Залуучуудын Хөгжлийн Газар. Манай фэйсбүүк хуудас мөн байгаа. Эндээс хүүхдийн хүмүүжилтэй холбоотой, хүүхэд гэр бүлийн асуудалтай холбоотой мэдээллийг авч болно. Түүнээс гадна нийслэлийн 9 дүүрэгт гэр бүл хөгжлийн хэлтсүүд үйл ажиллагаа явуулдаг. Энэ хэлтсүүд дээр сэтгэл зүйчид ажилладаг. 
 

ЭНЭ ТУХАЙ ...

Зураг
Х.Баавгай: Оролцоотой байлгах нь хүүхдээ хөгжүүлэх эх үндэс
Зураг
Б.Ууганцэцэг: Уурласан үедээ хүүхдээ загнах нь хамгийн буруу
Зураг
Эцэг, эхчүүд хүүхдүүдийнхээ дэлгэцийн донтолтыг хөл хорионы үеэр илүү анзаарч байна
Зураг
"Хүүхдээ үл тоодог, хоол, хүнс тэжээлийн дутагдалд оруулдаг, зөнд хараа хяналтгүй орхих зэргээр үл хайхрах нь хүчирхийллийн суурь болдог"
Зураг
Д.Доржсүрэн: Долоон хүүхэдтэй болчхоод эргээд харахад гэрийн суурь хүмүүжил хамгийн том боловсрол гэдгийг улам их ойлгож байна