Төгсөх ангийн шалгалтыг хоёр удаа авна

Боловсрол шинжлэх ухааны сайдын 2013 оны наймдугаар сарын 16-ны өдөр А/309 гэсэн тоот тушаал гарсан

Энэ хичээлийн жилд боловсролын чанарын үнэлгээний журамд өөрчлөлт орсон билээ. Уг өөрчлөлтөөр  ямар давуу талууд бий болсон талаар Нийслэлийн боловсролын газрын Сургалт арга зүйн хэлтсийн дарга Ц.Жаргалантуулаас тодрууллаа.

-Боловсролын чанарын үнэлгээний журамд өөрчлөлт орсон гэсэн. Энэ талаар тодруулаач?

-Боловсрол шинжлэх ухааны сайдын 2013 оны наймдугаар сарын 16-ны өдрийн А/309 гэсэн тоот тушаал гарсан. Тодруул­бал, ерөнхий боловсролын сур­гуульд суралцагсдын болон боловсролын чанарын үнэл­гээний журмыг 2013-2014 оны хичээлийн жилээс эхэлж төрийн болон төрийн бус өмчийн бүх сургуулиуд дагаж мөрдөх журам гарсан байгаа. 

-Шинэчлэгдсэн журамд өмнөх журмаас давуу зүйлүүд байгаа юу?

-Өмнөх журмаас ялгаатай нэг гол зүйл нь 1-3 дугаар ангийн хүүхдүүдийн эзэмшсэн мэдлэг чадвар амжилтыг үгэн үнэлгээгээр үнэлнэ. Тодруул­бал, дээд байвал маш сайн, дунджаас дээгүүр байвал хангалттай, дундаж байвал сайжирч байгаа, дунджаас доо­гуур байвал анхаарах шаард­лагатай байна гэсэн дөрвөн үгэн үнэлгээгээр үнэлэх бол­сон. 

Тиймээс одоо багш нар маш сайн, хангалттай, сайжирч бай­гаа, анхаарах шаардлагатай гэ­сэн үнэлгээгээр үнэлж бай­гаа гэсэн үг. Харин 4-5 ду­гаар ангид гүйцэтгэлийн ху­виар бодож байгаа. Өөрөөр хэл­бэл, гурван жил сурчихсан хүүх­дүүдийг цаашид үнэлгээнд оруулж байгаа юм. 

Тиймээс гүй­цэт­гэ­лийг хувиар тооцож үгэн үнэл­гээгээр үнэлж, хувийг нь бүхэл оноогоор дүгнэх болно. Тод­руулбал, 85-аас дээш байвал онц, 70-84 сайн, 55-69 хангалт­тай, 40-54 дунджаас доогуур, 25-39 дэмжлэг хэрэгтэй, 0-25 хувь байвал хангалтгүй гэж үнэлнэ. Тиймээс хүүхдүүдэд хувь тавихаас гадна үгэн үнэлгээг хамтад нь хэрэглэх болно. 

-Дунд болон ахлах ангийн үнэлгээний журам нь бага ангийн үнэлгээнээс өөр байх уу?

-6-9 дүгээр ангийн хувьд гүйцэтгэлийн хувиар тооцож үсгэн үнэлгээгээр үнэлнэ. Уг үнэлгээ нь хуучин уламжлалт байсан үнэлгээ юм. Сурагчдын мэдлэг чадвар амжилтын төвшнөөр нь дээд буюу 90-100 А, дунджаас дээгүүр 80-89 В, дундаж 70-79 С, дунджаас доош нь 60-69 D, хангалтгүй 0-59 хувь нь F гэсэн үнэлгээтэй болсон. Тиймээс өмнөх үнэлгээ дунд ангид хэвээр үлдсэн гэсэн үг.  

Дунд ангийн хувьд нэг эрх олгосон нь сургууль дотоод хэрэгцээндээ 59 үнэлгээг хоёр шатлалтай хэрэглэж болохоор байгаа. Тодруулбал, 40-59 дэмжлэг хэрэгтэй, 0-39 хувь байвал онцгой анхаарах хэрэгтэй гэсэн эрхтэй болсон. Харин 10-12 дугаар ангид гүйцэтгэлийн хувиар тооцож үздэг болсон.

Тодруулбал, 10-12 дугаар ангийг кридит 0-4 оноонд шилжүүлээд зуутын нарийвчлалаар гаргаж өгсөн байгаа. Өөрөөр хэлбэл, их дээд сургуульд байдаг үнэл­гээнүүдийг оруулж ирсэн. Тий­мээс оноонуудыг архиметик дунджаар голчийг нь үнэлээд дээд үнэлгээ буюу 90-100 хувийг дотор нь 97-100 А нэмэх, 93-96 А, 90-92 хувь байвал А хасах гэх зэргээр бүх төвшинг дотор нь гурван төвшинд хуваасан. 

Нэг талаас хувь байгаа боловч нөгөө талаас голч дүн буюу архиметик дунджаар үзэж байгаа. Тиймээс сурагчид хамгийн дээд талын оноо нь дөрөв, хамгийн доод тал нь 0.33 оноотой байвал дундаж дүн авна гэсэн үг. 

-Сурагчдын улирлын дүнг эцэг, эхэд нь мэдэгддэг болсон гэсэн үү?

-Сурагчдын улирлын дүнгийн хуудастай болгосон. Энэ нь сурагчдын ахиц амжилтын үнэлгээг дүнгийн хуудсаар эцэг, эх, асран хамгаалагч нарт улирал бүрийн эцэст дүнгийн мэдээллийг хүргэх юм. Түүнчлэн улирлын үнэлгээг тооцохдоо хуучин зөвхөн мэдлэг чадвараар нь үнэлж байсан бол одоо арай өөр аргаар тооцож байгаа. Тодруулбал, ирц 10, явц 60, улиралын шалгалтын үнэлгээ 30 хувь байхаар тооцно. 

Тиймээс тухайн сурагч хичээлээ таслаагүй бол шууд 10 хувь авна. Харин хүүхдүүдийн ахицийн төвшинд хичээлийн явцад нь багш нь өөрөө үнэлж 60 хувиар үнэлэх юм. Тиймээс сурагчид явцын болон ирцийн үнэлгээгээр улирлын эцэст 70 хувь авах боломж бүрдсэн. Энэ нь улирлын эцэст авдаг ганцхан шалгалтын савлагааг үүгээр арилгаж өгсөн. Явцын үнэлгээг хуучин зүгээр шалгалт авдаг байсан бол одоо нэлээд олон хэлбэртэй болгож өгсөн. 

Тодруулбал, төсөлт ажил, даалгавар, аман болон бичгийн шалгалт гэсэн хэлбэртэй байж болно. Түүнчлэн улирлын шалгалтын үнэлгээг багш  өөрөө тогтоодог болсон. Өмнө нь улирлын эцсийн шалгалтыг сургуулиас авдаг байсныг багш өөрөө шалгалтынхаа сэдвийг боловсруулан шалгалтаа авч, үнэлгээгээ өгнө гэсэн үг. 

Тиймээс багш тухайн сурагчийн мэдлэг чадварын ахицыг хэрхэн дээшлүүлэх эсэх асуудлыг өөрөө бүрэн хариуцах өргөн боломж нээгдсэн.

-Улсын шалгалтын журамд өөрчлөлт орсон уу. Ахлах ангийн сурагчид хэдэн шалгалт өгөх вэ?

-Бага ангид улсын шалгалтыг зөвхөн тавдугаар ангид авна. Монгол хэл, математик, бай­галь шинжлэл гэсэн гурван шал­галт авах юм. Суурь боловс­ролын шалгалтыг ес­дүгээр ангид авахаар бол­сон.

Монгол хэл нэгдмэл агуул­гаар уран зохиол орно, ма­те­ма­тик, нэгдмэл агуулгаар бай­га­лийн ухаан, нийгмийн ухаан гэсэн дөрвөн шалгалт ав­на. Бүрэн дунд боловсролын шал­гал­таар монгол хэл, уран зо­хиол нэгдмэл, математик, бай­га­лийн ухаан, нийгмийн ухаа­ны хичээлээс сонголтоор, га­даад хэл гэсэн шалгалтууд ав­на. 

Даш­рамд дуулгахад, Боловс­ро­лын үнэлгээний газраас тав, есдүгээр ангийн улсын шал­гал­тыг түүврийн аргаар шалгалт авна. Тиймээс бүх тав, есдүгээр ан­гийн сурагчид шалгалт өгөх­гүй гэсэн үг. 

Харин 12 дугаар ан­гийн шалгалтыг улсаас ав­на. Гэхдээ 12 дугаар ангийн шал­гал­тыг хоёр удаа авдаг болсон. Өөрөөр хэлбэл, жилийн эцэст ч шал­галт өгч болно, хичээлээ дуусаа­гүй байхад ч өмнөх агуул­гаар шалгалт өгч болдог болсон.