ХУУЧИРСАН МЭДЭЭ: 2020/03/02-НД НИЙТЛЭГДСЭН
Хүүхдээсээ ичээд, орхиод явчихдаг аав, ээжүүдэд
iKon.MN
Гэрэл зургийг mpa.mn
Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдээсээ ичээд эмээ, өвөөд нь даатгаад орхиод явчихдаг эцэг, эх өнөөдөр манай улсад түгээмэл байна.
Тэднийг аав, ээж нь ийнхүү бусдаас нууж эмээ, өвөө дээр нь орхисноор ирээдүйд ямар ч боловсролгүй, ганцаардмал, биеэ даах чадваргүй нэгэн болгодог. Гэтэл үүний нөгөө талд хөгжлийн бэрхшээлийн хэлбэрээс үл хамааран ердийн сургуульд хүүхдээ амжилттай сургаж байгаа эцэг, эхчүүд ч бий.
Харин ердийн сургуульд явж байгаа тэдгээр хүүхдийг хамгийн ихээр ялгаварлан гадуурхдаг хүмүүс бол БУСАД ЭЦЭГ, ЭХЧҮҮД.
Тэд хөгжлийн бэрхшээлтэй сурагчтай хамт хүүхдээ нэг ангид суулгахаас татгалздаг. Багшид нь дургүйцлээ илэрхийлнэ. Заримдаа хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийг шууд дарамтална. Бүр хүүхдэдээ үг зааж өгөөд явуулсан тохиолдол ч байдаг талаар “Анд хүүхдүүд” ТББ-ын тэргүүн Л.Нямгэрэл ярьж байсан. “Түүнээс хол бай, найзалж болохгүй” гэх мэтээр хүүхдийнхээ хандлагыг хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн эсрэг бэлдэж эхэлдэг байна.
Тэгвэл ингэж хориглох бус, харин тэдэнтэй ойртуулж нөхөрлүүлснээр таны хүүхдэд ямар өөрчлөлт гарах вэ?
Хүүхдийг Ивээх Сангийн тэгш хамруулах боловсролын төслийн зөвлөх Б.Норовдоо багш ийнхүү зөвлөж байна:
- Бусдыг ойлгох чадвар дээшилж, хамтран ажиллах чадвартай болдог.
- Өөдрөг үзэлтэй болж, өөртөө итгэх итгэл нь нэмэгдэнэ.
- Бусдад туслах сэтгэлтэй, хүнлэг энэрэнгүй, тусч нэгэн болж төлөвшинө.
- Суралцах чадвар нэмэгдэж, амжилттай суралцдаг.
- Манлайлах ур чадвартай болно.
- Ялгаатай байдлаас үүссэн үл ойлголцол, зөрчлийг шийдвэрлэх чадвар сууна.
- Өөртөө итгэлтэй болсноор нийгмийн идэвх оролцоо дээшлэн, санаачилга, хариуцлагатай болдог.
- Ихэнх нь нийгмийн салбарын мэргэжлээс сонгож, амжилттай ажиллах чадвартай болдог байна.
Харин бусад хүүхэд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдэд дараах эерэг нөлөө үзүүлдэг байна.
- Хамт олны дунд харилцаанд орсноор өөрийгөө ойлгуулах, илэрхийлэх чадвартай болно.
- Өөрийгөө дайчлах, биеэ даах чадвар дээшилнэ.
- Бусдаас суралцах, хөгжих боломж нэмэгдэнэ.
- Найзалж, нөхөрлөснөөр хамтран ажиллах чадвартай болно.
- Нийгэмших чадвар илүү хөгждөг.
- Хамт олны амжилтад өөрийн хувь нэмрийг оруулахыг эрмэлзэж, оролцоо нэмэгдэнэ.
Иймд эцэг, эхчүүд та бүхэн хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдээсээ бүү ичиж, орхиж яваарай. Өөрийнх нь өвөрмөц онцлогийг хүлээн зөвшөөрч тэдний чадвар чадамжид тулгуурлан хөгжүүлэх бүхий л боломжийг ашиглан тэднийг нийгмийн амьдралд бие даан оролцох чадвартай болгох нь чухал юм.
“Хүүхдийг минь хэн нэгэн хөгжүүлээд өгөх болов уу” гэх мэтээр бусдын гар харалгүйгээр өөрсдөө л хүүхдийнхээ сайн сайхны төлөө явж, “Би юу хийж чадах вэ? Надад ямар нөөц боломж байна вэ? Би хэнд хандах вэ? Хэнтэй хамтрах вэ?” хэмээн эрэлхийлж идэвх санаачилгатай байх нь чухал.
Үүний тулд:
- Хүүхдээ хөгжүүлэх бүхий л нөөц боломжийг судлах, эрж хайж зөв мэдээлэл олж авах, хууль эрх зүйг судлах, хүүхдээ судлах.
- Эмч, багш гэх мэт мэргэжлийн хүмүүстэй уулзаж зөвшилцөх, хамтран ажиллах багаа бүрдүүлэх.
- Хүүхдээ хөгжүүлэх зорилгоо тодорхойлох, төлөвлөх.
- Төсөл боловсруулах, бүхий л нөөц боломжийг ашиглах, нөөц боломж бүрдүүлэх.
- Төлөвлөсөн ажлаа хэрэгжүүлэх, дахин дахин оролдох, засаж залруулан сайжруулах, уйгагүй тасралтгүй оролдох, үр дүнд хүрэх, үр дүнгээ тооцон ажиллах хэрэгтэй.
Эцэст нь хэлэхэд “Би бусдын сайн сайхны төлөө юу хийсэн билээ?” гэдэг асуултыг иргэн бүр өөрөөсөө хариуцлагатайгаар асуух ёстой.
Ингэхдээ өөрийн ажил үүргийн хүрээнд хийсэн ажил болон өглөг хандивын зүйлийг тооцохгүйгээр бусдын хөгжил, тэр тусмаа хүүхдийн хөгжилд санал санаачилгаараа оруулсан хувь нэмрээ бодоод үзүүштэй. Бид бүгд эцэг, эх. Тиймээс өөрийн болон бусдын хүүхдийн төлөө зүрх сэтгэлээ зориулж чадна.
