Ж.Батзандан: Хармагтай, Халзан бүрэгтэй зэрэг найман ордыг стратегийн ордод оруулах саналаа Засгийн газарт хүргүүлж байна

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Засгийн газрын Бүрэн Эрхт Төлөөлөгч(БЭТ) Ж.Батзандан өнөөдөр мэдээлэл хийж, стратегийн ордуудын 34 хувийг төр авах хэлэлцээрийн явцаа танилцууллаа.

Тэрбээр "Стратегийн орд эзэмшигч аж ахуйн нэгжүүдтэй хэлэлцээ хийх ажлаа эхлүүлсэн. Гуравдугаар сард багтан Эрдэнэтийн зэс молибдены орд, түүний үүсмэл ордыг эзэмшигч гурван аж ахуйн нэгжтэй хэлэлцээрийг эхлүүлээд долдугаар сар гэхэд дуусгасан байх ёстой. 

Дараа нь Нарийнсухайтын нүүрсний ордын лиценз эзэмшигч долоон аж ахуйн нэгжтэй гуравдугаар сард хэлэлцээгээ эхлүүлэх үүрэгтэй. Мөн Тавантолгойн чулуун нүүрсний орд, Бороогийн алтны орд зэргээр Засгийн газраас баталсан төлөвлөгөөний дагуу урагшилж байна. 

 

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Стратегийн ордод тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч 26 аж ахуйн нэгж байна. Цагаан суварга дээр гэхэд Монголын Алт(МАК) ХХК, Эрдэнэс цагаан суварга ХХК, Гоби минеральс групп ХХК бий.

Нарийнсухайт дээр Монголын Алт(МАК) ХХК, Хүрэнтолгой коал майнинг ХХК, Саусгоби сэндс ХХК, Өсөх зоос ХХК, ЕАИ ХХК, Адилцаг ХХК, Нэт говь энержи ХХК гэсэн компаниуд байгаа. 26 компанийн нэрс ингэж гарсан. Эхний 10 гаруй аж ахуйн нэгж рүү хэлэлцээрт орох урилга хүргүүлсэн.

Өнөөдрийн байдлаар Эрдэнэтийн дэргэд байгаа үүсмэл ордыг ашигладаг гурван аж ахуйн нэгжтэй хэд хэд уулзаж, хэлэлцээ амжилттай үргэлжилж байгаа" гэв. 

Эрдэнэтийн үүсмэл орд дээр Эрдмин ХХК, Ачит Ихт ХХК, Зэс Эрдэнийн хувь ХХК үйл ажиллагаа явуулж байна. Үүний нэг нь буюу Эрдмин ХХК нь төрийн өмчийн оролцоотой юм.

Засгийн газрын БЭТ Ж.Батзандан "Эрдмин ХХК 27 жил ажиллахдаа АМНАТ-т 27 тэрбум, татвар төлбөрт 171.6 тэрбум төгрөг төлжээ. Өгөөжийнхөө 35 хувийг л төр, ард түмэнд өгсөн байна. Бидний зорилго бол өгөөжийн дийлэнх нь ард түмэнд ногдох зарчмыг хэрэгжүүлнэ. 

Ачит Ихт ХХК 2014 оноос эхлэн ажиллахдаа 1.7 их наяд төгрөгийн борлуулалт хийсэн. 33.5 тэрбум төгрөгийг АМНАТ-т, татварт 365.2 тэрбум төгрөгийг төлсөн. Өнөөдрийн байдлаар 23 хувийн өгөөж өгсөн байгааг 51-д хүргэх үүрэгтэй. 

Зэс эрдэнийн хувь ХХК-ийн үйл ажиллагаа 2022 онд эхэлсэн. Борлуулалтын орлого нь 232.5 тэрбум төгрөг. Эхлээд удаагүй байгаа учраас АМНАТ-т 3.7 тэрбум, татварт 7.4 тэрбум төгрөг төлжээ. Өгөөж нь одоогоор 3.2 хувьтай байгаа. Үүнийг 51 хувь руу оруулна" гэв.

Тэрбээр Эрдмин ХХК-ийн хувьцаа эзэмшлийн талаар "Энэ компани байгуулагдахад 51 хувийг тухайн үед Эрдэнэт концерн нэртэй байсан Эрдэнэт үйлдвэр, 49 хувийг Америкийн RCM гэдэг компани эзэмшдэг байсан. Тэгвэл хувьцаа эзэмшигчид өөрчлөгдөж явсаар байгаад Эрдэнэт үйлдвэр 25 хувьтай үлдсэн. Монгол Улсын эзэмшлээс 26 хувь нь алга болсон. Үүнийг судалж үзэхэд 26 хувийн 6.5 хувь нь иргэн Ж.Дамдинжав, 10 хувь нь Мико Холдинг ХХК руу шилжсэн байна. Энэ компани нь тухайн үеийн Эрдэнэт үйлдвэрийн захирал байсан Ш.Отгонбилэгийн эхнэр Д.Туяа гэж хүний нэр дээр үндсэндээ байж байна.

Бичиг баримтууд нь бий. Би бол хуульч хүн. Хуульч хүний нүдээр бол энэ 26 хувь хулгайд алдагдсан байна.

 

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Мөн өөр нэг зүйл хэлэхэд анх 49 хувьтай байсан RCM 2001 онд 65 хувьтай болсон. Эрдэнэт концерн дээр байсан 16 хувийг Америкийн компани руу шилжүүлчихсэн. Энэ 16 хувиасаа 6.5 хувийг нь иргэн Ж.Дамдинжавд шилжүүлсэн.

Одоо RCM гэж америк компани 58.5 хувийг нь эзэмшиж байгаа. Ногдол ашгаа авсан хэмжээ нь 80 сая ам.доллар. Америк компани гэдэг боловч Америкт нь хайгаад олохгүй байна" гэлээ.

Ирэх долоо хоногт Улсын Их Хурал(УИХ)-ын чуулганаар стратегийн ордуудын тухай, нэмэлтээр 39 ордыг стратегийн ордын жагсаалтад оруулах тухай хэлэлцэх юм байна. Үүнд Засгийн газрын БЭТ-ийн хувьд нэр бүхий 39 орд дээр нэмж,

1. Баянхөндий+Алтан нар ор
2. Хармагтайн орд
3. Халзан бүрэгтэй орд
4. Хотгорын орд
5. Баянголын орд
6. Хөшөөтийн нүүрсний орд
7. Айл баянгийн нүүрсний орд
8. Эрдэнэбулагийн нүүрсний ордыг оруулах нь зүйтэй гэх саналаа өгөөд байгаагаа БЭТ Ж.Батзандан хэлсэн юм. 

Тодруулбал "Үеийн үед энэ найман ордыг стратегийн ордод оруулахгүй нууж ирсэн байдаг. Нуусан найман ордыг БЭТ стратегийн ордод оруулах саналаа Засгийн газарт хүргүүлж байна" гэлээ.