Уншиж байна ...
Зураг
Зураг

"2019-2021 онд алдагдалтай ажилласан есөн ТӨК гүйцэтгэх удирдлагадаа 971.9 сая төгрөгийн үр дүнгийн урамшуулал олгожээ"

М.Батчимэг, ikon.mn
Өчигдөр 14 цаг 33 минут
IKON.MN
Зураг зураг
Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Төрийн болон орон нутгийн өмчит компанийн бүтээмжийг нэмэгдүүлэх, засаглалыг сайжруулах тухай" хуулийн хэлэлцүүлгийг Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газар /ЗГХЭГ/-тай хамтран зохион байгуулж байна.

Уг хуулийн төслийн зорилго төрийн өмчийн компаниуд цаашдаа үр өгөөжтэй, ашиг орлоготой ажилладаг болох ёстой гэдэг агуулгад чиглэж байгаа аж.

"ТӨК, ОНӨК-д улс төрийн нөлөө, хамаарал байгаа болохоор мэргэжлийн бус удирдлага зонхилсоор байна"

Төрийн болон орон нутгийн өмчит компаниудад дараах асуудлууд тулгамдаж байгааг онцлов. 

Улс төрийн нөлөө, хамаарал
Мэргэжлийн бус удирдлага   
Хяналтгүй төсөв  
Нээлттэй, ил тод бус засаглал  
Үйлдвэрийн газрын эрхзүйн байдал, засаглалын тодорхойгүй байдал  

Энэ талаар ЗГХЭГ-ын дарга Н.Учрал "Улс төрийн нөлөө, хамаарал байгаа болохоор мэргэжлийн бус удирдлага зонхилсоор байна. Төрийн болон орон нутгийн өмчит компаниудыг тоолж чадахаа больсон. Төрийн өмчийн бодлого зохицуулалтын газар тайлангаа ирүүлж байгаа байгууллагын тоо 122 боловч үүнд багтаагүй төсвөөс санхүүждэг төрийн өмчит компаниудаас гадна нутгийн өөрөө удирдах байгууллага шийдвэр гаргаад шинэ орон нутгийн өмчит компани байгуулчихдаг. 

Төрийн алба данхайгаад байна уу, ТӨК, ОНӨК данхайгаад байна уу? Энд ажиллаж байгаа ажиллагсдын байр суурь нь хүртэл ойлгомжгүй. Зардлаа нэмэгдүүлж ашиг олдог арга улам нарийсаж байна. Цалин нь гурван сая, гадагшаа явдаг, гоё машин унадаг. Компани нь алдагдалтай ажиллаад байхад цалин нь өсөөд байдаг. Сагсны баг ивээд тэтгэдэг. 

Засгийн газар хувьцаа эзэмшигчийнхээ хувиар уг асуудалд шууд оролцъё гэхээр нэг талаас компанийн засаглал руу орох гээд байгаа юм шиг боловч нөгөө талдаа ард түмний өмчид хяналт тавих үүргээ биелүүлэх шаардлагатай байдаг. Иймд цаашдаа цогцоор нь энэ асуудлыг шийдэх шаардлагатай гэж үзэж энэ хуулийг боловсруулсан" гэв. 

Хувийн хэвшилтэй өрсөлдөж, орон зайг нь авч буй алдагдалтай ажилладаг ТӨК-үүд байх хэрэгтэй юу?

Төрийн өмчит хуулийн этгээдийн ашиг, алдагдал: 

Томоохон таван ТӨК-ийн цэвэр ашиг: 

4.75 их наяд төгрөг 

Бусад ашигтай ажилласан 51 ТӨК-ийн цэвэр ашгийн дүн: 

380 тэрбум төгрөг 

Алдагдалтай ажилласан 43 ТӨК-ийн алдагдлын дүн: 

Алдагдал -150 тэрбум төгрөг 

Үргэлжлүүлэн тэрбээр энэ талаар "Хувийн хэвшилтэй өрсөлдөж, орон зайг нь авч буй алдагдалтай ажилладаг ТӨК-үүд байх хэрэгтэй юу? Эдгээр 43 хуулийн этгээд алдагдлаа бууруулах ямар ч менежмент хийдэггүй. Жил болгон алдагдал нь нэмэгдээд л байхад оршин тогтноод л байдаг. 

Иймд алдагдалтай ажиллаж байгаа ТӨК-үүдийг татан буулгая эсвэл нэгтгэе. Зардал нь нэмэгдээд байгаа бол хяналт тавья" гэв. 

Нийтлэг зөрчил: 

Худалдан авах ажиллагаа 

  • Худалдан авалтын процесс ил тод бус, ашиг сонирхлын зөрчил ихтэй, өндөр өртөгтэй, чанар муутай худалдан авалт их 
  • Нээлттэй тендер шалгаруулалтыг баримтлахгүй шууд худалдан авах сонирхолтой, тендер шалгаруулалтын аргыг буруу сонгодог 
  • Тендерийн баримт бичгийг дутуу боловсруулдаг, хяналт сул  
  • 2022 онд хөрөнгө оруулалтын төлөвлөгөөнд тусгагдаагүй 158 арга хэмжээнд 319.8 тэрбум төгрөг зарцуулсан. 
  • 2019-2021- онд алдагдалтай ажилласан 9 төрийн өмчит компани гүйцэтгэх удирдлагад 971.9 сая төгрөгийн үр дүнгийн урамшуулал олгосон. 
  • Мөн онуудад төрийн өмчит, төрийн өмчийн оролцоотой 107 хуулийн этгээдийн ТУЗ-ийн гишүүдэд хууль, журам зөрчин 316.8 сая төгрөгийн урамшуулал, 29 сая төгрөгийн цалин хөлс олгосон байна.