Ам.долларын ханш яагаад өсөв?
Нэг ам.долларын ханш 2,500 төгрөгт хүрэв. Өнгөрсөн наймдугаар сарын эхэнд 2450 төгрөг байсан ам.долларын ханш сүүлийн нэг сард ийнхүү эрчимтэй өслөө.
2018 оны наймдугаар сард Төв банк 2.8 тонн алт, энэ эхний найман сарын байдлаар 12.2 тонн алт худалдан авсан талаар мэдээлсэн. Долоодугаар сарын байдлаар Монголбанкны гадаад валютын албан нөөц 2.9 тэрбум ам.долларт хүрч, өнгөрсөн оныхоос гурав дахин өсчихөөд буй. Сүүлийн 3 сарын хугацаанд төгрөгийн ам.доллартай харьцах ханш яагаад ийнхүү суларсан талаар Монголбанкнаас тодрууллаа.
График 1, Монгол банкнаас зарласан ам.долларын ханш
Цаашид ханш тогтворжино гэж үзэж байна
Хэдийгээр зах зээлд оролцогчдын итгэл сэргэж, уул уурхайн салбар дахь бүтээн байгуулалт, экспортын орлого, хөрөнгө оруулалтын өсөлтөөс шалтгаалж манай улсын эдийн засагт валютын орох урсгалыг нэмэгдүүлж байгаа ч нөгөө талаас эдийн засгийн идэвхижил нэмэгдсэнтэй холбоотойгоор импортын өсөлт, улирлын онцлог, аж ахуй нэгжүүдийн гадаад төлбөрүүд нэмэгдсэн нь валютын гарах урсгалыг нэмэгдүүлж, улмаар төгрөгийн ханш сулрах чиглэлд нөлөөлсөн хэмээн тайлбарлаж байна.
Тодруулбал, Монгол Улсад орж, гарч буй бүх төрлийн гадаад гүйлгээний мэдээллийг тусгасан төлбөрийн тэнцлийн тайлангаас харахад 2018 оны эхний долоон сарын байдлаар төлбөрийн тэнцэл -198.5 сая ам.долларын алдагдалтай гарч, алдагдлын хэмжээ өмнөх оны мөн үеэс 4.1 дахин нэмэгдсэн.
График 2, Төлбөрийн тэнцэл
Энэ онд ОУВС-ийн Өргөтгөсөн санхүүжилтийн хөтөлбөрийн хүрээнд нийт 136.9 сая ам.долларын санхүүжилт орж ирсэн боловч “Дим Сам”, “Чингис” бондын хүүгийн болон үндсэн төлбөрийг төлсөн, эдийн засаг эрчимжиж буйтай холбоотой үйлдвэрлэлд ашиглах импортын барааны эрэлт нэмэгдсэн, нүүрсний тээвэртэй холбоотойгоор ачаа тээврийн үйлчилгээний импорт өссөн зэрэг нь төлбөрийн тэнцлийн алдагдал өсөхөд нөлөөлсөн гэсэн тайлбар өгөв.
Товчхондоо, валютын орох урсгал өмнөх жилээс сайжирч байгаа боловч эдийн засгийн идэвхжил, улирлын онцлогоос шалтгаалан валютын эрэлт богино хугацаанд нэмэгдсэн нь сүүлийн саруудад валютын ханш өсөхөд нөлөөлжээ.
Монголбанкны зүгээс төгрөгийн гадаад валюттай харьцах ханшийн огцом хэлбэлзлийг бууруулах зорилгоор валютын захад шаардлагатай үед оролцдог. Тус банк өнгөрсөн наймдугаар сард төгрөгийн ханшийн огцом хэлбэлзлийг бууруулах, богино хугацааны эрэлт, нийлүүлэлтийн зөрүүг багасгах зорилгоор валютын захад нийт 180.3 сая ам.долларыг нийлүүлсэн талаараа тус банк мэдээлсэн. Мөн гадаад валютын нөөцийг нэмэгдүүлэх үүднээс алт худалдан авалтаа нэмэгдүүлж, энэ оны эхнээс наймдугаар сарын сүүл хүртэл 12.2 тоннд хүргэж, он дуустал 22.0 тонн алт худалдан авахаар төлөвлөжээ.
Цаашид ОУВС-тай хамтран хөтөлбөр хэрэгжүүлж, олон улсын байгууллагууд болон донор орнуудаас санхүүжилт хүлээгдэж байгаагаас гадна эдийн засаг сэргэх төлөвтэй байгаа зэргийг харгалзан үзвэл валютын ханш тогтвортой байна хэмээн үзэж байгаа аж.
