QUIZ: Монголын Нууц Товчоог хэр сайн мэдэх вэ?

Р.Түвшин, iKon.mn
2016 оны 12 сарын 1
iKon.MN

Монголын Нууц Товчоог 14-р зуунаас өдийг хүртэл дэлхийн хорь гаруй хэлээр орчуулж, давхардсан тоогоор 120 орчим удаа хэвлэгдэн, дэлхийн олон улсын эрдэмтэн судлаач, хүүхэд залуус сонирхон судалж байна. Харин та Монголын Нууц Товчоог уншсан уу?

0/10
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
1
Одоогоор бидэнд мэдэгдэж буй Монголын Нууц Товчооны уг эх ямар хэлбэртэй олдсон бэ?
Одоогоор бидэнд олдоод буй Монголын Нууц Товчооны хамгийн эртний уг эх нь Хятад үсгээр, Монгол хэлээр бичигдсэн байдаг ажээ. Эрдэмтэд үүнийг Хятад хүн Монгол хэл суралцахад зориулан бичсэн гэж үздэг.
Хариулах хугацаа: 10 секунд
Монгол бичгээр
Хятад үсгээр, Монгол хэлээр
Латин галигаар
2
199-р зүйл “...Сүбээдэйд, Чингис хаан зарлиг болж, дуун бариулруун...” Энэ хэсэгт байгаа "дуун бариулах" гэж юу гэсэн үг вэ?
Эрт дээр үеэс дуун бариулах хэмээх төрийн нууц зарлигийг бичгээр бус амаар дамжуулах ёс байсан бөгөөд итгэмжит элчид зарлигийн үгийг цээжлүүлэн уламжлуулдаг байжээ.
Тогтоон цээжилж явах зарлиг
Үг хэлэлцэн, ярилцах
Найранд дуулж, хуурдах
3
Татаарын нутгаас нэгэн өчүүхэн хөвүүн олж, Өгээлүн эхэд бэлэг болгон өгсөн байдаг. Тэр өчүүхэн хөвүүн хэн байсан бэ?
135-р зүйлд “Өгээлүн эх “Сайн хүмүүний хөвүүн ажгуу зэ. Язгуур сайт хүмүүний ураг буй зэ” хэмээн өгүүлээд таван хөвүүнийхээ дүү зургадугаар хөвүүн болгон “Шигихэн хутугу” хэмээн нэрийдэж, эх асрав” гэсэн байдаг. Бага балчир, бяцхан хэмээх утгыг илэрхийлэх “-хан” дагаврыг хүний нэрэнд ч залган хэрэглэж байсныг үүнээс харж болно.
Борохул
Хөхөчү
Шиги хутугу
4
Бодончар урагт эс тоогдсон учраас “Энд атал юун!” хэмээж, Онон мөрөн уруу зорчин, Балжун арал хүрч, тэнд өвсөн нэмбүүл гэр хийж, суудаг. Харин түүний араас хэн хайж ирдэг вэ?
Бэлгүнүдэй
Бухату Салжи
Буху Хатаги
5
Чингис Хааны хуланц өвөг хэн бэ?
Тумбинай сэцэн
Хабул хаан
Есүхэй баатар
6
Чингис хаанд хэн Жаут Хури хэмээх цол өгсөн бэ?
134-р зүйл. “...Мэгүжин сүүлтийг алжухуй хэмээн мэдээд, маш баясч, Чингис хаанаа Жаут хури, Хэрэйдийн Тоорил ханд Ван нэр өгөв...” гэжээ. Жаут хури гэдэг нь Алтан улсын нэгэн зүйл цол хэргэм юм.
Мэгүжин сүүлт
Тоорил хан
Вангин чинсан
7
Тэмүжин, Жамуха хоёр анх хэрхэн анд бололцож байсан бэ?
116-р зүйлд "...Анх урьд анд бололцохдоо Тэмүжин арван нэгэн наст бүхүйд, Жамух гурын шагайг Тэмүжинд өгч, Тэмүжин нэгэн цутгамал шагайг Жамухад өгч анд бололцож Ононы мөсөнд шагалцахуйд, тэнд анд хэмээлдлээ...." хэмээн тэмдэглэжээ.
Шагай солилцож
Нум сум солилцож
Хадаг солилцож
8
Өгөөдэй хааны дөрвөн сайн үйлд хамаарахгүйг сонгоно уу?
281-р зүйлд “Эцгийнхээ их оронд сууж, хаан эцгийн хойно үйлдсэн минү: Алтан улсыг мохотгов, би. Элчин, бидний зуур үтэрлэн уулгалахуй, бас хэрэг яргаа зөөлгөхүйеэ замууд тавиулав. Усгүй газраа худгууд малтуулж, гаргуулж, улс иргэнийг ус өвснөө хүргүүлэв. Зүг зүг балгадын иргэнд алгинчин, тамгачин тавьж, улс иргэний хөл хөсрөө, гар газраа тавиулж агуулав, би. Хаан эцгээсээ хойно дөрвөн үйлс нэмэв зэ” гэж тэмдэглэжээ.
Өртөө байгуулав.
Худаг гаргав.
Алтан улсыг номхотгов.
Ядуусыг тэтгэв.
9
"Барс жил Онон мөрний эхэнд Их хуралдай хурж, Тэмүжинд Чингис хаан цол өргөв" Мухали-д ямар цол өгсөн бэ?
202-р зүйлд "Төдий сисгий туургат улсыг шударгатгаж, барс жил Ононы тэргүүнээ хурж, есөн хөлт цагаан туг байгуулаад, Чингис хаанаа хан нэр тэнд өгөв. Мухали-д Гоо ван нэр тэндхүү өгөв..." гэжээ.
Гоо ван
Чэрби
Жанжин
10
Монголын Нууц Товчоо Монгол хэлний аль үеийн онцлогийг тусгасан бэ?
Монгол хэлний хөгжлийг Өвөг Монгол хэл, Эртний Монгол хэл, Дундад үеийн Монгол хэл, Орчин үеийн Монгол хэл гэсэн үе шатуудад хуваадаг бөгөөд Монголын Нууц Товчоо нь эртний Монгол хэлний үед хамаарах үнэт дурсгал юм. Тиймээс Монголын Нууц Товчоог уншиж судалснаар бид эртний Монгол хэл буюу XI-XII зууны үед хэлэлцэж байсан Монголчуудын хэлний онцлог, тухайн үеийн үг хэллэгийг мэдэх боломжтой юм.
Өвөг Монгол хэл
Орчин цагийн Монгол хэл
Эртний Монгол хэл

Түр хүлээнэ үү...
Энэ мэдээнд өгөх таны хариулал?
Зураг
ЗӨВ, ГОЁ
Зураг
ХАХА
Зураг
ХӨӨРХӨН ЮМ
Зураг
ГАЙХМААР
Зураг
БАХАРХМААР
Зураг
ХАРАМСАЛТАЙ
Зураг
ТЭНЭГЛЭЛ
Зураг
БУРУУ
ИЛГЭЭХ
БОЛИХ
Зураг
Баярлалаа
72 СЭТГЭГДЭЛТЭЙ
0/1000
Эхний
Сүүлийн
Шилдэг
Жамц [139.5.218.15] 2025/4/1
Ez bn
0 | 1 Хариулах
СУВД [202.126.90.176] 2024/12/2
Монгол нэр төрөө бахархалтайгаар авж яван.Эртний түүхээ мэдэх сануулах мэдлэг олгодог гоё судалгаа байна
0 | 2 Хариулах
Кк [122.201.31.50] 2024/11/25
Зз
1 | 0 Хариулах
Алтантунгалга [66.181.161.160] 2024/10/23
Гоё асуулт байлаа
2 | 0 Хариулах
Зочин [66.181.166.55] 2024/10/14
Библи сударын адил бичигдсэн ном юм байна. Христ итгэлт олон овог аймаг байсан гэхээр Есүст итгэдэг Итгэгч хүн бичиж үлдээсэн байж болох юм.
0 | 6 Хариулах
Мягий [202.126.89.226] 2024/9/23
Дахиад уншиж байгаад үзеээ
0 | 0 Хариулах
Мягий [202.126.89.226] 2024/9/23
Дахие2
0 | 0 Хариулах
Үүрцайх [66.181.178.32] 2024/3/8
Үүр түүхээ илүү сайн судалж мэдэхгүй зүйлээ мэдэж богино хугацаанд маш том шинэ зүйлс мэдэж авлаа💘
2 | 0 Хариулах
💩 [66.181.191.17] 2023/12/6
HUJAANUUD SAIN MEDEH BHDA,DELGUUR NI ORDONI ARD BGA,ODOO BUGD BORJGON CHINGIS NERTEI CHINGIS TSUSTAI,TSEVER MONGOLJIN HUJAA BOLTSGOOSONDOO,
0 | 5 Хариулах
Otgoo [202.126.88.137] 2023/12/1
Uneheer amarhn
1 | 5 Хариулах
Амартүвшин [202.126.88.232] 2023/11/28
Амар
0 | 0 Хариулах
Nymerdene [202.55.188.89] 2023/11/25
Hetsuul ym bnldaa gehdee gaigue
3 | 0 Хариулах
Баяр Эрдэнэ [203.91.115.54] 2023/11/15
Гоё байлаа
1 | 5 Хариулах
Марта [202.126.89.68] 2023/11/15
Ийм олон хувилбараар гаргавал гоё болно доо. Монгол хүн болж төрснөөрөө их бахархдаг. Агуу түүхтэй улс шүү дээ
2 | 0 Хариулах
Баянжаргал [66.181.160.78] 2023/11/14
Амархан бна
1 | 0 Хариулах
Анирлан [103.140.10.222] 2023/6/5
Миний мэдэхгүй олон зүйл байлаа
7 | 1 Хариулах
Зочин [202.21.126.67] 2022/12/1
Тэр хамгийн сүүлчийн толгой эргүүлсэн асуултанд нь буруу хариулчихлаа. Бусдыг нь зөв хариулсаан.
0 | 7 Хариулах
Cindrella [203.91.115.41] 2022/11/17
Zl2
0 | 8 Хариулах
Төрболд [202.179.21.194] 2022/11/15
Qq
0 | 3 Хариулах
Төрболд [202.179.21.194] 2022/11/15
.
0 | 0 Хариулах
Зочин [192.82.65.10] 2022/11/11
Ахиад бну хха
7 | 2 Хариулах
Zochin [165.225.96.105] 2022/9/12
Сайн унших хэоэгтэй юм байна.
2 | 0 Хариулах
Зочин [202.126.89.22] 2021/12/9
sain unshihgui bol bas medehgui yum bj bn
3 | 0 Хариулах
Hongrzul [66.181.160.9] 2021/8/2
Za sn unshnna✌
5 | 1 Хариулах
Shinebayr [66.181.161.31] 2021/4/30
Амархан юм байна
1 | 8 Хариулах
Мөнхцэцэг [202.126.89.100] 2021/4/29
Бүх асултанд зөв хариулсандаа баяртай байнаа
9 | 8 Хариулах
Г. Цэцэгсүрэн [202.126.90.129] 2021/2/27
Өв соёл, түүхээ мэдэх нь Монгол хүний үндсэн үүрэг юм даа.
8 | 2 Хариулах
Бэлгүүн [202.126.89.69] 2020/12/11
Сайн уншихгүй бол хяаахна
0 | 2 Хариулах
Номин-Эрдэнэ [66.181.161.40] 2020/11/30
үнэхээр сонирхолтой байлаа саяхан уншсан болохоор 10н асуултаа бүгдийн хариулчихлаа
5 | 1 Хариулах
Номио [66.181.161.40] 2020/11/30
Үнэхээр гоё байна ахиад сайн уншихгүй бол мартаж байгаан байна даа
2 | 0 Хариулах
Buynbat [66.181.185.74] 2020/11/16
ahiad sain unshinaa
1 | 1 Хариулах
Хүслэн [66.181.161.72] 2020/11/11
Дахиадсайн унших хэрэгтэй байх
3 | 1 Хариулах
Mygmardorj [66.181.161.35] 2020/11/11
Sonirholtoi blaa,mdlegtei boloh vvdnees dahij oruulaarai
1 | 4 Хариулах
Энх Амгалан [66.181.161.126] 2020/11/10
Taalagdla
0 | 2 Хариулах
Зочин [66.181.161.65] 2020/11/9
easy
1 | 2 Хариулах
gerel [59.153.115.166] 2020/11/9
Taalagdlaa. Ahij saijruulj oruulaarai. Uuh tuuhee medehgui bn gedeg gutamshig yum.
3 | 0 Хариулах
Лхагваа [202.126.88.155] 2020/11/9
👍🏻
1 | 0 Хариулах
Зочин [202.126.89.136] 2020/11/9
БаяРлалаа
0 | 0 Хариулах
Чинзүрх [66.181.161.25] 2020/11/9
Маш мэдлэг шаардаж байна шүү
0 | 0 Хариулах
Иргэн. [66.181.161.85] 2020/11/9
Маш сонирхолтой. Ахиад ийм мэдлэг олгосон сорил оруулж байгаарай.
6 | 0 Хариулах
Зочин [202.55.188.86] 2020/11/9
Сонирхолтой юм бна дахин ийм маягаар оруулаарай
2 | 0 Хариулах
Уянга [202.126.89.221] 2020/11/8
Сонирхолтой байлаа. Мэдлэгээ бататгаад шалгаад л авлаа. 10аас 9 зөв гүйцэтгэсэн шүү. Дахин оролцвол
0 | 0 Хариулах
Davaa suren [66.181.161.109] 2020/11/8
Bi lav oid toorson sarmagchin yum bna
1 | 2 Хариулах
Зочин [150.129.141.25] 2020/11/8
Vneheerr hergtei baidag shv in asuult hariultuud dahiad hiij baigaarai bid nar bvgd angidaa togoldog bolson shvv
1 | 0 Хариулах
Зочин [202.126.89.128] 2020/11/8
mash goe blaa dahin oroltsoh hvseltei bna
2 | 0 Хариулах
Зочин [43.242.243.241] 2019/11/22
Сонирхолтой байлаа
6 | 5 Хариулах
Зочин [66.181.168.131] 2019/10/9
Баяр хүргэе та [хориотой үг] том бооовтой юм байна. гэнэ үү
8 | 17 Хариулах
Цэвэлдулам [202.21.107.47] 2020/11/15
Надад жоохон ч гэсэн мэдлэгэ өглөө ахиад иймэрхүү сорилт оруулж байгаарай🙂
2 | 0 Хариулах
ган эрдэнэ [66.181.161.42] 2019/9/12
үнэхээр сонирхолтой асуулт бна
3 | 0 Хариулах
мөнхчулуун [103.57.92.238] 2018/2/10
зөв хариулан гэж бодсонгүй шүү ёооооооооооооооооооооооооооооооооооооооооооооооооооооооооооооооооооох
1 | 9 Хариулах
Зочин [183.177.98.243] 2017/1/25
БАЯР ХҮРГЭЕ! ТА ӨВ СОЁЛОО ХҮНДЭЛДЭГ ЖИНХЭНЭ МОНГОЛ ХҮН ЮМ!
1 | 4 Хариулах
Зочин [122.201.23.74] 2016/12/5
10-9 zov bhad ahiad unsh genee. hutsaal gelee
6 | 12 Хариулах
Зочин [202.70.34.29] 2016/12/1
end humuusin ner [typo sorry]
0 | 1 Хариулах
Зочин [202.70.34.29] 2016/12/1
ene humuusiin joohon sonin bichigdsen bnuu gu yu. Shigi hutag inter ged?
2 | 8 Хариулах
Зочин [46.101.19.143] 2016/12/1
oroldoo uzye
0 | 0 Хариулах
сүмбэдэй [202.180.220.81] 2018/10/25
гоё байлаа
0 | 0 Хариулах
Зочин [101.55.125.60] 2016/12/1
БАЯР ХҮРГЭЕ! ТА ӨВ СОЁЛОО ХҮНДЭЛДЭГ ЖИНХЭНЭ МОНГОЛ ХҮН ЮМ
0 | 0 Хариулах
101.55-d [103.26.192.98] 2016/12/9
monhoichood duhlaa aashaad l ...
1 | 4 Хариулах
Зочин [162.217.133.122] 2016/12/1
hello from Bahrain
0 | 0 Хариулах
Зочин [203.91.118.106] 2016/12/1
10 ЗӨВ ХАРИУЛЛАА
7 | 0 Хариулах
Зочин [202.9.41.111] 2016/12/1
БАЯР ХҮРГЭЕ! ТА ӨВ СОЁЛОО ХҮНДЭЛДЭГ ЖИНХЭНЭ МОНГОЛ ХҮН ЮМ
5 | 0 Хариулах
8/10 [202.9.43.75] 2016/12/1
САЙН БАЙНА! ГЭХДЭЭ "МОНГОЛЫН НУУЦ ТОВЧОО"-Г ДАХИАД НЭГ УНШААРАЙ! Dahin unshihgui za.
4 | 6 Хариулах
Зочин [14.200.177.229] 2016/12/1
zaaazaa
0 | 0 Хариулах
Зочин [182.160.37.37] 2016/12/3
t1 cad ve
1 | 1 Хариулах
Зочин [202.21.119.186] 2016/12/1
8/10
5 | 0 Хариулах
Зочин [43.228.128.186] 2016/12/1
9 зөв
5 | 3 Хариулах
Nomio [103.229.120.14] 2017/12/5
10han nastai huuhdiin nuutsiin tovchoog unshaarai genuu:rage::rage::rage::rage::rage::rage::rage::rage::rage::rage::rage::rage::rage::rage::rage::rage::rage::rage::rage::triumph::triumph::triumph::triumph::triumph::triumph::triumph::triumph::triumph::triumph::tongue::tongue::tongue::tongue::tongue::tongue::tongue::tongue::tongue::pig_nose::pig_nose::pig_nose::pig_nose::pig_nose::pig_nose::gift::gift::gift::gift::gift::gift::gift::gift::gift::gift::gift::gift::gift:beleg ug
2 | 11 Хариулах
Зочин [202.179.31.121] 2019/10/20
Чингис хаан булган тахаа ямар хүнд бэлэг болгон өгсөн бэ
3 | 13 Хариулах
Зочин [66.181.179.132] 2019/11/30
тоорил ван ханд
1 | 1 Хариулах
Зочин [66.181.161.71] 2020/11/8
Булган тах гэж ямар юм байна аа
1 | 3 Хариулах
Зочин [43.242.243.128] 2020/11/9
Булган дах гэж булганы арьсаар хийсэн тахыг хэлнэ. Тах гэдэн нь гадуураа өмсдөг зузаан үслэг хантаазархуу юм байна.
1 | 2 Хариулах
Цахар [103.99.103.99] 2023/8/2
Тах биш, дах юм шүү. Дээлний гадуур өмсдөг, хантаазаас урт, үсийг нь гадагш харуулж өмсдөг.
0 | 4