Иргэд БШУЯ-ны ажлын гүйцэтгэлд хамгийн өндөр буюу 5.77 гэсэн үнэлгээг өгчээ

Бага, дунд, ахлах, их, дээд сургуулийн үе үеийн багш нар, бо­ловсролын байгууллагын төлөөл­лүүд уулзлаа. 

Тэд энэ үеэр санал бодлоо солилцож, бо­ловсролын шинэч­лэлийн хүрээнд хийгдэж буй ажлын амжилт, туршлагаасаа хуваалцсан юм. Монгол Улсын Боловсролын их сур­гуульд болсон тус арга хэмжээнд БШУ-ны сайд Л.Гантөмөр, Стра­теги, бодлого төлөвлөлтийн газ­рын дарга Б.Насанбаяр тэргүү­тэй албаны хүмүүс ч оролцсон юм. 

Шинэчлэлийн Засгийн га­зар салбар бүрт шинэч­лэлийг эх­лүүлж, бодлого боловсруулан ажил­ласны нэг нь боловсрол гэдгийг уншигчид мэдэж буй биз ээ. Тэгвэл боловсролын ши­нэчлэлийн хүрээнд салбарын яамнаас “Авьяас”, “Ном”, “Хүүхэд бүрийг хөг­­­жүүлье” хөтөлбөрүүдийг хэрэг­жүүлсэн. Харин одоо хэдийнэ үр дүнгээ өгч эхэлснийг багш нар энэ үеэр онцоллоо. Тэдний тайлбарласнаар багш ном харж хичээл заадаг, сурагчид багшийн зааасныг ягштал цээжилдэг байсан үе ард хоцорчээ. 

Хүүхэд нэг бүрийг хөгжүүлэх ёстой гэдэг санааг дэвшүүлж ажиллаад багагүй хуга­цаа өнгөрсөн. Амжилттай ч хэрэгжиж буй гэнэ. Гэхдээ хүүхэд бүрийн авьяасыг нээх нь зөвхөн багшийн ажил үүрэг биш. Энэ нь сургуулийн захирал, туслах ажилтнуудад ч хамааралтай болс­ныг тэд дурьдсан. Тэгээд ч ерөнхий боловсролын сургуульд ажилладаг туслах ажилтан ч хүүхдийн хөгжлийн төлөө хүртэл хувь нэм­рээ оруулах хүсэл эрмэлзэлтэй болс­ныг дуулгалаа. 

Салбарын сайдын зүгээс сур­гуулийн захирлуудад тусгай үүрэг өгсөн нь сурагч бүрийн овог нэ­рийг мэдэж, ахуй амьдралтай нь танилцах явдал аж. Энэ нь тодорхой шалтгаантай. БШУ-ны сайд Л.Гантөмөрийн ярьж байгаагаар түүнийг анх ажлаа хүлээж авч байх үед сургуулийн удирдлагууд зөвхөн дээвэр, сан техник, засвар үйлчилгээ гээд аж ахуйн чиглэлийн зүйлс ярьдаг байж. Тэдний дунд сурагчдынхаа сурлага, амжилтад санаа тавьдаг, энэ тухай хөндөх нэг ч хүн бай­гаагүй гэнэ. Тиймээс захирлууд ч гэсэн өнгөрсөн хугацаанд хүүхэд бүрийн авьяасыг хөгжүүлэх тал дээр онцгой анхаардаг болсон байна. Учир нь энэ нь багшийн ажлын ахицын үнэлгээнд шууд нөлөөлөх юм.

“Хүүхэд бүрийг хөгжүүлье” хөтөлбөрийг эцэг эхчүүд янз бүрээр хүлээж авдаг. Нэг хэсэг нь зөвхөн хүүхдийн урлагийн авьяасыг нээж буй мэтээр ойлгодог. Үнэн хэрэгтээ тийм биш аж. Нэг дор хуран цугласан үе үеийн багш нарын тайлбарласнаар тэд арга барилаа хэдийнэ өөрчилжээ. Тэр арга барил нь олимпиадын аваргуудаа магтан шагшиж, бусад сурагчдын сурлагын амжилтыг төдийлөн ойшоодоггүй хуучны тог­толцоог эвдсэнээрээ давуу. 

Өнөөдөр багш нар хичээлийн хоцрогдолтой хүүхэд бүртэй тулж ажилладаг. Тэднийг сурлага сай­тай, манлайлагчидтай ижил түв­шинд бэлтгэж, сургадаг болжээ. 

Энэ арга хэмжээний үеэр БШУ-ны сайд Л.Гантөмөр “Боловсролыг гэр гэж үзвэл тооно нь гэр бүл байх ёстой. Харин хүүхэд хүмүүжлийг гэрийн орчинд л олж авдаг. Харамсалтай нь өнөөдөр тооно нь сургууль болчихоод байна. Бид­ний хүсч хүлээснээр зургаан жилийн дараа тооно нь гэр бүл, хоёр баганын нэг нь сургууль, нөгөө нь нийгэм байдаг зөв орчин бүрдээсэй” гэлээ. 

БШУЯ өнгөрсөн жилийг ам­жилт бүтээлээр дүүрэн үджээ. Тодруулбал, “MPO” мэдээлэл су­далгааны төвөөс сүүлийн гурван сард Монгол Улсын нийгэм, эдийн засаг, улс төрд өрнөсөн үйл явдлуудад иргэд хэрхэн хандаж байгааг тодруулж, “Улс төрийн барометр-II” судалгааны дүнг хэд хоногийн өмнө олонд танилцуулсан. Тус судалгаагаар БШУЯ ач холбогдлын хувьд 7.27 гэсэн үнэлгээг иргэдээс авсан байна. Харин яамны ажлын гүйцэтгэлд иргэд хамгийн өндөр буюу 5.77 гэсэн үнэлгээ өгчээ. 

Энэхүү үзүүлэлтийг ирэх онд 6.5 болгож өсгөх зорилтыг яамнаас дэвшүүлсэн байна. 

Иргэд БШУЯ-ны ажлын гүйцэтгэлд хамгийн өндөр буюу 5.77 гэсэн үнэлгээг өгчээ

Өнөөдрийн байдлаар тус бай­гууллага сая орчим хүнд шууд үйл­чилгээ үзүүлдэг гэнэ. Мэдээж тэдгээр хүүхэд, хүн бүрийн ард эцэг эх, өвөө эмээ нь байдаг. Ингэж бодохоор салбарын яам Монголын бүх хүнд үйлчилгээ үзүүлдгээрээ давуу гэж тайлбарласан. Гэхдээ энэхүү үйлчилгээг аль болох төгс төгөлдөр болгохыг зорьж буй гэсэн. 

Нэгэн сайн мэдээг салбарын сайд нь дээрх арга хэмжээний үеэр дуулгалаа. Монгол Улс хамран сургалт төгсөгчдийнхөө тоогоор дэлхий дахинд гайхуулахаар ам­жилт тогтоогоод буй ажээ. Энэ утгаараа Монгол Улсын өдий зэрэгтэй байгаа нь боловсролтой холбоотой гэж тус салбарынхан онцолж байна лээ. 

Ингэхдээ “монголчууд сургууль байгуулж, хүүхдүүдэд ном заасан. Тэд маань ном сурсан. Үүний хүчинд улс орон өдий зэрэгтэй яваа. Уг амжилтаа ахиулна. Гэхдээ бага, дунд ангид боловсрол үнэгүй олгодог тогтолцоог цаашид улам бэхжүүлж, батжуулна” гэдгийг мөн онцолж байлаа. 

Сонирхуулахад, сургуу­лийн өмнөх болоод бага, дунд бо­ловс­ролын чанарын шинэчлэл өдгөө зургаан үндсэн чиглэлээр явагдаж буй аж. Тухайлбал, багш бэлтгэх, багшийн мэргэжлийг дээшлүүлэх, сургалтын хөтөлбөр, стандарт, сурах бичиг, үнэлгээ байгууллагын чадавхи гэсэн үндсэн чиглэлтэй. Эдгээр нь хоорондоо харилцан хамааралтай байж, шинэчлэгдэж, жигд хөгжсөнөөр хүүхэд бүрийн хөгжил бодитой болно хэмээн салбарынхан үзэж буй юм. 

Энэ үеэр Сургуулийн өмнөх боловсролын чанарын шинэч­лэлийг хэрэгжүүлэх баг, Бага боловс­­ролын туршилтын баг, Багш бэлтгэх, сургуулийн сургалтын хөтөлбөр, төлөвлөгөө шинэчлэх баг, Багш бэлтгэх, мэргэжил дээш­лүүлэх сургалтын үндэсний баг, Хөтөлбөрийг шинэчлэх үндэсний баг, Сурах бичиг сургалтын орчны баг, Үнэлгээний үндэсний баг, Боловсролын байгууллагын чадавхыг бэхжүүлэх багууд өөрс­дийн ажлаа тайлагналаа. Уг ажилд боловсролын салбарт ажил­ладаг хүн бүр санаачилга гаргаж ажилласныг салбарын сайд нь сайшааж байсан юм. 

БШУ-ы сайд Л.Гантөмөр: Бага ангийн багш нарт онцгой анхаарна

Уг үйл ажиллагааны үеэр БШУ-ны сайд Л.Гантөмөрөөс цөөн асуултад хариулт авлаа. 

-Энэ онд багшийн хөгжил тэр тусмаа бага ангийн багш нарт илүү анхаарна гэдгээ та хэлж байсан. Яагаад заавал бага ангийн багшийг онцлох болсон бэ?

-Энэ он бага ангийн багш нарт онцгой анхаарсан жил байх болно. Тэр дундаа бага ангийн шинэчлэлийг энэ онд бүрэн утгаар нь эхлүүлнэ. Өнгөрсөн 2013 онд бидний хийсэн хамгийн сайн ажил бол багшийн хөгжлийн асуудлууд юм. Үнэхээр бид 27000 багшид хүрч амжилттай ажиллаж чадсан. 

Мөн ийм тооны багшийг хүү­­хэд нэг бүрийг хөгжүүлэх бү­рэн сургалтад хамруулсан. Хүн хүч­ний хомс­долтой ийм нөхцөлд энэ бүхнийг зохион байгуулах нь мэдээж амаргүй. 

-Сургалтад хамрагдсан багш чухам ямар мэдлэг олж авсан бол?

-Багш нарын 80 хувь нь “Би хүүхэд бүрийг хөгжүүлж чадна” гэж хэлж байгаа. Үүгээрээ сургалт маань илүү ач холбогдолтой болсон гэж үздэг. Тэгээд ч тухайн сургалтад хамрагдсан багшийг өөрийг нь хөгжиж чадна гэдгийг өөрт нь нотолж өгдгөөрөө тухайн сургалт үнэхээр онцлог. 

-”Ном” хөтөлбөрт багш, эцэг эхчүүд ам сай­тай байна лээ. Та энэ хөтөл­бөрийг хэр үр дүнтэй болсон гэж үздэг вэ?

-“Ном” хөтөлбөр үнэхээр ам­жилттай хэрэгжсэн. Энэ хөтөл­бөрийн хүрээнд 250 мянган номыг нийлүүлсэн. Үүний үр дүнд хүүхдүүд ном унших дуртай, номд ойрхон болсон. Гол нь хүүх­дүүд өөрсдөө ном зохиосон. Өнгөрсөн хугацаанд хүүхэд бүр ном гаргасан. 

Дээр нь нэмээд цэцэрлэгийн хүүхдийн аав, ээжүүд ном хийсэн. Энэ бүгд хүүхдийг ном­той нөхөрлүүлж буй­гаараа ач холбогдолтой юм. Өнгөрсөн жил бид Монгол Улсын хэмжээнд бүх бага ангийг номын сантай болгосон. Нэг үгээр хэлбэл ном хүүхдийн хажууд очсон. Ном тусгай номын санд биш, анги дотор нь ирсэн л дээ. 

-Тэгвэл өнөө жил юу хийх вэ?

-Кабинетуудыг номтой бол­гоно. Өнөөдрийн байдлаар ханын сам­бараас өөр юмгүй кабинет олон байдаг. Энэ бүхнээс илүүтэй сур­галтад мөнгө зардаг боловсролын симтемийг нэвтрүүлнэ. 

-Тэр нь ямар учиртай юм бэ. Энэ тогтолцоо өмнө нь ямар жишгээр явж ирсэн гэж?

-Урд нь багшид цалин өгдөг, байшингийн засвар, дулаан, хүй­тэн, бохирт хамаг мөнгөө зардаг. Сургалтад төдийлэн зардаггүй байж. Одоо сургалт руу түлхүү анхаарна, мөнгө ч зарах болно. Өнгөрсөн жил физикийн 100 лабораторийг ашиглалтад оруул­сан. 2014 онд 100, 2015 онд 200 лабораторийг нэмж ашиг­лал­тад оруулна. Ингэс­нээр ахлах сур­гуулиуд бүгд байгалийн ухааны лабориторитой болно гэсэн үг. 

-Энэ ажил цаашид хэрхэн өргөжихийг сонирхмоор байна?

-Сургалт болгон дээр мөнгө төсөвлөдөг болно. Жишээ нь уран зохиолын бүтэн жилийн хичээл ямар зардалтай байх уу, тэр нь юунд зарцуулагдах вэ. 

Мөн газар зүйн хичээлийн зардлыг юунд зарцуулах гээд өөр өөр байх юм. Нэг ёсондоо газар зүйн хичээлийн хамгийн гол зүйл нь хөдөө орон нутагт очиж, утаанаас холдож, од гарагсийг олж харах юм. Хүүхдүүд өөрийнхөө төрж өссөн сумтай танилцах хөтөлбөр хэрэгжинэ. 

Тухайлбал, бага ангидаа сумтай, дунд ангидаа аймагтайгаа, ахлах ангид ороод улсын гай­хамшигт газруудтай та­нилцдаг хөтөлбөрүүдийг хэрэг­жүүлэхээр зорьж байгаа. 

-Дэлхийн түвшний лаборато­ритой болох ажил ямар шатандаа яваа вэ? 

-Хүний хийж чадаагүйг хийж чаддаг улс болох нь дэлхийн тэр­гүүлэх улс болох цорын ганц нөхцөл юм. Хүний хийж чадаагүйг хийдэг улс болно гэдэг нь боловсролтой, шинжлэх ухаантай байхыг хэлж байгаа. Тэгэхээр дээд боловсролын шинэчлэл дэлхийн түвшиндээ очих эхний алхамууд гэж хардаг. 

Түүнчлэн бид удахгүй дэлхийн түвшний лабораторитой болно. Ин­гэснээр манай эрдэмтэд дэлхийн эрдэмтдийн нээхийг оролдож байгаа зүйлийг хийж эхэлнэ. Тэд нарын нээлт, бид нарын авсан патент Монголыг дэлхийд хамгийн их мөнгө олдог орон болгоно.