"Эрдэнэс Монгол" нэгдлийн 2024-2028 онд хэрэгжүүлэх дунд хугацааны стратегийн явцын үр дүнг өчигдөр танилцууллаа. 

Уул уурхайн салбараас орж ирэх орлогыг нэмэгдүүлэх, үр ашигтай ажиллаж, эдийн засгийг төрөлжүүлэхэд хувь нэмрээ оруулах, иргэдийн амьдралын чанарыг сайжруулахад "Эрдэнэс Монгол" нэгдлийн толгойлж буй компаниуд ихээхэн үүрэгтэй. Гэхдээ байнга шахам алдагдалтай ажилладаг, шахааны бизнес цэцэглэсэн зэргээр хэл ам тасардаггүй билээ.

Иймээс сүүлийн нэг жил гаруйн хугацаанд

• манлайлал засаглалын
• нэгдлийн стратегийн 
• нэгдлийн үйл ажиллагааны механизмын гэсэн гурван бүлэг шинэчлэлийг хийжээ.

Тухайлбал удаан хугацаанд үр дүнгүй ажилласан төслийн нэгж, компаниудыг татан буулгах, нэгтгэх арга хэмжээ авснаар 42 хуулийн этгээдийг 31 болгож, 269 хүнтэй байсан Төлөөлөн Удирдах Зөвлөл(ТУЗ)-ийг 66 гишүүнтэй болгож цөөлсөн байна. 

 

Мөн тэрбээр "Төрийн өмчийн компани нь маш онцлогтой, Засгийн газраар дамжуулан иргэдийн өмч байдаг. Зөвхөн бизнесийн ашгаас илүү улс, олон нийтийн эрх ашгийг нэгдүгээрт тавих бөгөөд стратегиа үүнд чиглүүлэх ёстой. УИХ, Засгийн газраас гаргасан бодлогыг хэрэгжүүлэхэд төрийн өмчийн компаниуд гол үүрэг гүйцэтгэх шаардлагатай болно.

Манай нэгдлийн стратеги нь төр, засгийн бодлогыг бодит ажил болгох стратеги байх ёстой гэж үзэж байгаа. Энэ нь аж үйлдвэржилтийн сэргэлтийг бий болгох үндсэн агуулгатай. Гинжин хэлхээг үүсгэж байж л аж үйлдвэр сэргэнэ. Аж үйлдвэрийн гинжин хэлхээг бүрдүүлэх нь нэлээд ачаа үүрэх ажил тул төрийн өмчийн компаниуд үйлдвэр технологийн паркийн загвараар хийе гэж тогтсон.

Манай концепц бол төр үндсэн дэд бүтцийг нь бий болгоод, зөв төлөвлөлт гаргах, хувийн хэвшил хөрөнгө оруулаад явах юм" гэж байв. Түүнчлэн стратегийг жил бүр үнэлэн, шинэчлэх буюу нэг ёсондоо "амьд" бичиг баримт байлгахаар зорьжээ.

"Баялгийн хулгай ийм гурван аргаар явагддаг"

"Үндэсний баялгийн сангийн реформыг хийхийн тулд баялгийн хулгайг зогсоох ёстой. Төрийн өмчийн компаниуд хулгай хийдэг байсан уу гэвэл байсан. Гурван сувгаар хийгддэг байж" хэмээн дээрх нэгдлийн гүйцэтгэх захирал С.Наранцогт баялгийн хулгай явагддаг гурван суваг ба яаж шийдэх болох талаар доорх байдлаар танилцуулав.

Нэгдүгээрт борлуулалтыг анхнаас нь "оффшорддог". Бага агуулгатай мэтээр үнэтэй баялгийг хямдаар гэрээ хийж гаргаад, хилийн цаана оффшор компанидаа зөрүү мөнгөө авдаг байсан. Үүнийг бүрэн зогсоохын тулд түүхийгээр нь бус стандарт бүтээгдэхүүн гаргадаг, биржээр зардаг болох ёстой. 

Хоёрдугаарт худалдан авалт. Тендер буюу худалдан авах ажиллагааг цэгцлэхийн тулд өдөр тутмын хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүн "амазон" шиг  цахимаар авдаг болох ёстой. Системд юунаас хэдэн ширхэг авах хүсэлтээ өгөөд, түүнийг нь системээрээ дамжуулаад өгөх ёстой. Харин тендерийг хуулийн дагуу зарлаад хиймэл оюун ухаанаар үнэлүүлэх хэрэгтэй. Ийм системийг Эрдэнэт үйлдвэр нэвтрүүлээд амжилттай хөгжүүлэн ажиллаж байгаа. Ойрын 1-2 жилд бусад компанид нэвтрүүлнэ.

Гуравдугаарт төсөл. Мэдээлэлд ойр, нэр нөлөө бүхий хүмүүс төсөл халаасалсан байдаг. Үр ашиггүй төсөл хэрэгжсэн тохиолдол бий. Мөн гацах тохиолдол их байгаа. Тиймээс яагаад энэ төслийг хэрэгжүүлэх ёстой вэ, үр ашиг нь юу вэ гэдгийг ил тод мэдээлж байх нь зөв гэсэн юм.

"Эрдэнэс Монгол" нэгдлийн бүтэц:

• Багануур ХК
• Гашуун Сухайт Авто зам ХХК
• Дарханы Төмөрлөгийн Үйлдвэр ХХК
• Мон Атом ХХК
• Монгол газрын тос боловсруулах үйлдвэр ТӨХХК
• Монголросцветмет ТӨҮГ
• Цемент Шохой ХХК
• Шивээ Овоо ХК
• Эрдэнэс Алт Ресурс ХХК
• Эрдэнэс Ашид ХХК
• Эрдэнэс Баянбогд ХХК
• Эрдэнэс Метан ХХК
• Эрдэнэс Оюу Толгой ХХК
• Эрдэнэс Тавантолгой ХК
• Эрдэнэс ҮТП ХХК
• Эрдэнэт Үйлдвэр ТӨҮГ

Эрдэс баялаг, уул уурхайн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг төрийн өмчийн дээрх компаниудад олон асуудал байдаг нь нууц биш. Мэдээлэлд ойр, улс төрд нөлөө бүхий хүмүүсийн "мөнгө олох" арга гэж харагдах ч тал бий. Уг нь эдгээр компанийн удирдлага, шат шатны албан тушаалтнууд нь хувийн ашиг хонжоо хайх сэдлээ багасгаад бүгдээрээ ажлаа жинхэнээсээ хийдэг байсан бол өдийд бид цахилгаанаа хязгаарлуулж, утаан дундаа эрүүл мэндээрээ хохирч суухгүй, угаарын хийн хордлогоор эрдэнэт хүн амь насаа алдахгүй л байв.