"Яаманд байдаг улсын төсөвт үйлдвэрийн газрыг шинээр зохион байгуулж, нийтийн үйлчилгээний байгууллага гэх статус руу шилжүүлнэ"

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Засгийн газрын ээлжит хуралдаанаас гарсан шийдвэрийг танилцуулж байна. 

Өнөөдрийн хуралдаанаар Төрийн болон орон нутгийн өмчит компанийн бүтээмж, ил тод байдал, засаглалыг сайжруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцжээ. Энэ талаар ЗГХЭГ-ын дарга Н.Учрал мэдээлэл өглөө. 

Тэрбээр "Төр үндсэн таван чиглэлээр төрийн өмчит компани байгуулдаг болно. Бусад тохиолдолд төрийн өмчит компанийг байгуулж болохгүй. УИХ-аар энэ хуулийн төсөл батлагдвал Засгийн газар төрийн өмчит компаниудад баримтлах үндсэн чиглэлээ танилцуулна. Ингэснээр аль компанийг нэгтгэх, өөрчлөн зохион байгуулах, олон нийтэд нээлттэй болгох гэдгийг шийдвэрлэх хууль эрх зүйн орчин боловсронгуй болно. 

Өнгөрсөн хугацаанд 58 мянган хүн төрийн өмчит компаниудад ажиллаж байна. Төрийн өмчит бодлого зохицуулалтын газар мэдээллээ ирүүлдэг 112 компанийн ердөө тав нь 4.7 их наяд төгрөгийн орлогыг төсөвт бүрдүүлдэг. 51 компани нь нийлээд 381 тэрбум төгрөгийн орлогыг төсөвт төвлөрүүлдэг бол үлдсэн 41 компани нь 150 тэрбум төгрөгийн алдагдалтай ажиллаж байгаа. 

 

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Энэ хууль батлагдсанаар компанийн статусыг ойлгомжтой болгоно. Төрийн өмчит компани Баялгийн сан, улсын төсөвт орлого төвлөрүүлэх үүрэгтэй. Дээрх компаниудыг төрийн өмчийн хөрөнгийн менежмент хийдэг компанитай нэгтгэж, "Төрийн өмчийн корпорац" ХХК-ийг бий болгоно.

Үүний хүрээнд Засгийн газар дэргэдээ уул уурхайн компаниудын нэгдэл буюу "Эрдэнэс Монгол", уул уурхайн бус үйл ажиллагаа явуулж буй компаниудын нэгдэл буюу "Эрчэс Монгол" гэсэн хоёр нэгдлийн хүрээнд төрийн өмчит компаниуд үйл ажиллагаа явуулна. 

 

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Цаашдаа төрийн өмчит компани гэх статус дотор ашиггүй, орлогогүй ажилладаг компаниуд байхгүй болно. Төрийн өмчийн бодлого зохицуулалтын газар улс орны хэмжээнд буй төрийн болон орон нутгийн өмчийг бүртгэдэг, хяналт тавьдаг, зөрчлийн хуулийн дагуу хариуцлага ногдуулдаг статустай ажиллана. Компанийн засаглалд шууд оролцдог байдлыг хуулиар шууд зогсооно. 

Уул уурхайн бус компаниуд нь төрийн өмчийн корпорацтай нийлэхээр эрчим хүч, банк санхүү, зам тээвэр, бусад гэсэн дөрвөн салбартай болно. Жишээлбэл эрчим хүчний 34 компанийг долоо болгож нэгтгэнэ.

 

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Компаниудыг нэгтгэж эхэлснээр төрийн өмчит 112 компани нь 56 болж буурах тооцоолол гарсан. Ийнхүү дундын үйлчилгээг нэвтрүүлж аж ахуй, хууль, хүний нөөц гэсэн давхардсан чиг үүргийг байхгүй болгоно. Санхүүгийн албанд 10 хүн ажилладаг байсныг нэг хүн ажиллуулж, "Төрийн өмчийн корпорац" ХХК shared service байдлаар үйл ажиллагааг явуулж эхэлнэ. 

 

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Зарим яам дээр хувцас оёдог, хэвлэх үйлдвэртэй байдаг тогтолцоо нь хувийн хэвшлээр аутсорсинг хэлбэрээр хийлгүүлж болох ажил юм. Тиймээс Сангийн яам ирэх оны төсөв дээр улсын төсөвт үйлдвэрийн газар шиг статустай байгууллага санхүүгийн бололцоогүй бол төсвөөс олгох санхүүжүүлэлтийг нь зогсооно. Харин бусдаар гүйцэтгүүлэх зардлыг нэмж, хувийн хэвшлийн оролцоог хангуулах зорилтыг дэвшүүлж байна. 

1,000 хүнтэй компани удирдаж байсан захирал өнөөдрийн хуулиар яаманд мэргэжилтэн болж чаддаггүй. Төрийн өмчит компанийн газар, хэлтсийн дарга, мэргэжлийн инженерүүдийн статус ойлгомжгүй байсныг нийтийн үйлчилгээний албаны хэлбэр рүү оруулна. Ирэх хаврын чуулганаар төрийн албаны реформыг хийхдээ нийтийн үйлчилгээний алба байгуулж, эмнэлэг сургуульд ажиллаж буй ажилтан албан хаагчдыг төрийн албаны ангиллаас гаргана. 

 

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Ийнхүү төрийн өмчит компани байгуулах, гүйцэтгэх захирлаар ажиллах үндсэн шаардлага өндөр болно. Төрийн өмчит компанийн гүйцэтгэх захирлаар ажиллах хүн улс төрийн намын удирдах албыг хоёр жилийн хугацаанд хашаагүй байх гэсэн шаардлагыг хуульчилж өгнө. Үүнийг дагаад төрийн өмчит компанийн удирдлагуудын нэр хүнд өсөх ёстой" гэв. 

шууд үзэх: