Шүүхийн Ерөнхий Зөвлөл (ШЕЗ)-өөс Шүүх байгуулах тухай хууль (Шинэчилсэн найруулга)-ийн хэрэгжилтийн талаар өнөөдөр хэвлэлийн хурал зохион байгууллаа.
Энэ үеэр 2025 онд шинээр байгуулагдах тойргийн шүүхийн явцын талаар ШЕЗ-ийн гишүүн А.Насандэлгэр мэдээлэл өглөө.
Тэрбээр "Шүүх байгуулах ажил хоёр жил үргэлжилсний эцэст УИХ 2024 оны зургаадугаар сарын 5-нд эцэслэн баталсан. Өнөөдрийн байдлаар манай улсад нийт 90 шүүх ажиллагаа явуулж байгаа. 2025 оны нэгдүгээр сарын 1-нээс 61 шүүх үйл ажиллагаа явуулна.
Улаанбаатар хотын дүүргийн шүүхийг тойргийн зарчмаар байгуулна. Ингэхдээ нийслэл хотын нутаг дэвсгэрийн харьяаллын баруун, зүүн талд иргэний болон эрүүгийн хэргийн тойргийн анхан шатны шүүх тус бүр нэг, Налайх, Багахангай дүүргийн тойргийн анхан шатны шүүхийг нэгтгэж байгуулна.
Тухайлбал 2025 оноос зүүн талдаа Сүхбаатар, Чингэлтэй, Баянзүрх дүүргийн эрүүгийн хэргийн анхан шатны тойргийн шүүх гэж нэгдэнэ. Баруун талдаа Сонгинохайрхан, Хан-Уул, Баянгол дүүргийн эрүүгийн хэргийн анхан шатны тойргийн шүүх гэж үйл ажиллагаа явуулах юм. Багануур дүүргийн шүүх харьцангуй алслагдмал, одоо байгаа ачаалал нь зохист хэмжээнд байгаа учраас өөрчлөөгүй.
Шүүх байгуулах тухай хуулиар давж заалдах шатны шүүхүүд өөрчлөн зохион байгуулагдаагүй. 2015 оны хуульд заасан тогтолцоогоор үйл ажиллагаа явуулна. Ер нь захиргааны хэргийн анхан болон давж заалдах шатны шүүх өөрчлөгдөөгүй. Монгол Улсын хэмжээнд буй найман сум дундын шүүхийн ачаалал хэвийн байгаа учраас өөрчлөөгүй.
Хялбар ажиллагааны шүүх ирэх сарын 1-нээс үйл ажиллагаа явуулах бөгөөд эрүүгийн хэргийг хялбаршуулсан журмаар шийдвэрлэх, эрүүгийн хэргийн харьяалан шийдвэрлэх зөрчлийн хэргийг шийдвэрлэх, таслан сэргийлэх арга хэмжээний саналыг шийдвэрлэнэ. Мөн иргэний хэргийн тусгай журмаар шийдвэрлэх хэргийг шийдвэрлэх учраас эрүү, иргэний хэргийн хялбар ажиллагааны гэж нэрлэсэн.
Шүүх байгуулах тухай хуулийг боловсруулах судалгааны үр дүнд хэт их ачаалал Нийслэлд үйл ажиллагаа явуулж буй шүүхэд байна гэсэн. Иргэний хэргийн онцлогийг харвал бага үнийн дүнтэй буюу 10 сая төгрөг хүртэлх үнийн дүнтэй хэрэг 40 гаруй хувийг эзэлдэг. Тиймээс бага үнийн дүнтэй хэргийг шийдвэрлэх шүүхийг тусад нь байгуулбал шүүхийн ачаалал тэнцвэржих талаар судалгаа гарсан.
Энэ талаар Улсын дээд шүүхтэй зөвшилцөхөд хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг 20 дахин нэмэгдүүлснээс ихгүй хэмжээний үнийн дүнтэй мөнгөн хөрөнгө гаргуулах гэх саналын томьёолол гаргасан. Тиймээс дээрх үнийн дүнтэй гэрээний маргааныг Хялбар ажиллагааны шүүх шийдэх юм.
Тус шүүхийн байр нь тодорхой болсон, засварын ажил явагдаж байна. Чингэлтэй дүүргийн цагдаагийн хэлтсийн урд байрлаж буй дөрвөн давхар байранд эрүү, иргэний хэргийн хялбар ажиллагааны анхан шатны шүүх үйл ажиллагаагаа эхэлнэ.
Тойргийн шүүх байгуулагдсанаар хууль хэрэглээний нэгдмэл байдал хангагдана. Тойргийн зарчмаар байгуулагдвал ачаалал тэнцвэрждэг. Мөн шүүхийн үйлчилгээний хүртээмж нэмэгдэх юм" хэмээн ярилаа.
Хэвлэл мэдээллийн байгууллагууд (Телевиз, Радио, Social болон Вэб хуудаснууд) манай мэдээллийг аливаа хэлбэрээр бүрэн ба хэсэгчлэн авч ашиглахдаа эх сурвалжаа (ikon.mn) заавал дурдах ёстойг анхаарна уу!