Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Монгол Улсын Шинжлэх Ухааны Академи, ХБНГУ-ын Археологийн хүрээлэнтэй хамтран 1998 оноос эхлэн Монголын төрт улсуудын өлгий болсон Орхоны хөндийг археологийн талаар шинжлэн судлах төслийг хэрэгжүүлж байна.

Уг төслийн хүрээнд хээрийн шинжилгээ 1999 оноос Их Монгол улсын нийслэл Хархорум хотод төвлөрч, 2007 оноос Уйгурын эзэнт гүрний нийслэл Хар балгас хийгээд түүний ойр орчмын бүс нутгуудад явагдаж төслийн судалгаанд 2014 оноос МУИС албан ёсны хамтрагчаар оролцож эхэлсэн. Энэхүү шинжилгээний ажлын цар хүрээ, шинжлэх ухааны ач холбогдлыг хоёр улсын ерөнхийлөгч нар өндрөөр үнэлж 2000 оноос ивээлдээ авч, судалгаа 20 гаруй жил үргэлжилж байна.

Монголын дундад зууны хот суурины дурсгалыг малтан судлах, судалгаа, шинжилгээ, соёлын өвийг хамгаалах, сурталчлах, мэдээллийн сан бүрдүүлэх, сургалт, хэвлэн нийтлэх зэрэг хэд хэдэн үндсэн чиглэлээр үйл ажиллагаа  төслийн хүрээнд явуулж байна.

Хамтрагчдын санаачилгаар төслийн судалгааны үр дүнгүүд, хийгдсэн судалгааны явцад илэрч олдсон онцлог олдвор хэрэглэгдэхүүнүүдийг танилцуулах зорилгоор орчин үеийн дэвшилтэт технологийг ашиглан “Орхон хөндийн виртуал музей” цахим хуудсыг монгол-герман-англи гурван хэлээр нээж байна.

Орхоны хөндийн виртуал музей

 

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Орхоны хөндийн археологи, түүхийн судалгааг эхлүүлээд 20 гаруй жил байна. Судалгааны сэдэв нь VIII-IX зууны үеийн Карабалгасун хотын дундад зууны хоёр цогцолбор юм. Түүнчлэн зууны болон XIII-XIV зууны үеийн Монголын хуучин нийслэл Хархорум.

Олон жилийн турш хэрэгжүүлсэн судалгааны төслүүдийн хүрээнд олон тооны шинэ судалгааны арга барил, үр дүнг тэдгээрийг тусгай хэвлэлээр дамжуулан шинжлэх ухааны олон нийтийн хүртээл болгосоор ирсэн. Үүний зэрэгцээ Монгол, Германы археологичдын Орхоны хөндийд хийж буй судалгааны ажил нь өнөөгийн монголчуудын түүх, язгуур язгуурыг тэнд дэлгэн харуулж, хэлэлцдэг тул нутгийн ард иргэд төдийгүй Монгол орон даяар анхааралтай ажигладаг.

Археологийн чиглэлээр олон жилийн амжилттай хамтын ажиллагааны үр дүнг газар дээр нь очиж үзэхээс үл хамааран олон нийтэд танилцуулах зорилгоор “Орхон талын дижитал музей” вэб порталыг боловсрууллаа.

Энэхүү дижитал музейд бүс нутгийн түүх, археологийн төрөл бүрийн хандлагыг мультимедиа аргыг ашиглан, Монгол,Герман,Англи хэлээр бүтээгдсэнээр олон жилийн турш боловсруулсан шинжлэх ухааны ололтууд нь хүртээмжтэй хэлбэрээр олон нийтэд  хүрэхээс гадна ирээдүйд Орхоны хөндийн дэлхийн өвтэй холбоотой шинэ төсөл, үр дүнг танилцуулах платформ юм.

Уг бүтээлийг ХБНГУ-ын Дрезден дэх HTW-гийн зочин археоиформатикийн профессор Др.Хендрик Рохланы дэмжлэгээр хамтран бүтээв.

Эх сурвалж: Чингис Хаан Үндэсний Музей