Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

"Монголын орчуулагчдын анхдугаар чуулган" Төрийн ордонд өнөөдөр зохион байгуулагдлаа. Тус чуулганд 500 гаруй орчуулагч оролцож, салбарын тулгамдсан асуудал болон орчуулагчдын чадавхын талаар санал солилцсон юм. 

Энэ үеэр Монгол Улсын Их Сургуулийн Монгол хэл, Хэл шинжлэлийн тэнхимийн доктор, профессор Э.Мөнх-Учрал "Хиймэл оюун ухаан, цахим орчуулга" гэсэн сэдвээр илтгэл танилцуулж, мэдээлэл өгөв. 

Тэрбээр "Хиймэл оюун ухаантай холбогдуулан орчуулгын салбарт хоёр чиг хандлага хөгжиж байна.

Нэгдүгээрт компьютерын тусламжтай орчуулга гэх зүйл бий болсон. Энэ нь орчуулгын санах ой, нэр томьёоны нэгдсэн сан, хиймэл оюуныг ашиглаж цаг хэмнэх үүднээс энгийн амархан зүйлийг орчуулж, дараа нь мэргэжлийн боловсруулна. 

Хоёрдугаарт хиймэл оюун ухааны орчуулгыг бүтнээр нь хэрэглэх юм. 

Хүний хэлийг компьютерын тусламжтай технологи болгож хөгжүүлэх салбар үүсгэн байгуулагдаад 80 гаруй жил болсон. Хэлийг боловсруулах салбар ухаан болж хөгжиж байгаа бөгөөд хамгийн анхны зорилго нь хүний оролцоогүйгээр орчуулга хийх байсан юм. 

Тухайн хэлийг бүрэн сайн орчуулах хиймэл оюун ухаан одоогоор гарч ирээгүй байгаа гэдгийг санах хэрэгтэй. Тоног төхөөрөмж нь энгийн зүйлийг цаг хэмнэх үүднээс орчуулж өгнө. Харин тухайн хэлний сэтгэлгээний онцлог, ижил нэр гэх мэт орчуулагч хүний оюун ухаанаар боловсорч буй байдлыг компьютерын тусламжтай технологийн орчуулга хараахан гүйцэх болоогүй" гэв. 

"Үнэндээ монгол хэлээр яаж орчуулсан бэ гэдэг нь орчуулагч хүний гол шалгуур"

Үргэлжлүүлэн орчин үеийн орчуулагчдын эх хэлээ эзэмшсэн байдлын талаар "Орчуулгыг хэл хооронд нэвтрүүлж буй мэдээлэл хэмээн тодорхойлдог. Сүүлийн үед залуучууд болон зарим орчуулагч гадаад хэлийг түрүүлж сурах хандлагатай болсон. 

Гэтэл бодит амьдралд гадаад хэлнээс эх хэл рүү хэрхэн орчуулсан байна вэ гэдэг нь чухал. Тухайн үгийг монголоор юу гэдгийг мэдэхгүй байх тохиолдол сүүлийн үед ажиглагдаж байна. Орчуулагч хүн гэдэг эзэмшиж хэлэндээ тэгш боловсорсон байх ёстой. 

Шинжлэх ухааны бүтээлийн орчуулгууд сайжирч байна. Харин уран зохиол, танин мэдэхүй, хувь хүний хөгжил гэх мэт орчинд үед хүний сонирхол татаж буй салбарын бүтээлийг орчуулахдаа хянаж магадлахгүй, монгол хэлний шаардлагыг сайн тавьж өгөхгүй байх хандлага ажиглагдсан. Энэ нь тухайн хувь хүний хариуцлага бус эх хэлнийхээ өмнө хүлээж буй үүрэг юм" хэмээн ярилаа.