Банкуудын IPO гаргах эцсийн хугацааг сунгах асуудлыг хэлэлцэх үед УИХ-ын гишүүн Ч.Хүрэлбаатар “Банкууд худлаа тайлан баланс гаргадаг тул сайн шалгах хэрэгтэй, Төв банкны Ерөнхийлөгчтэй хариуцлага тооц” гэх байр суурийг илэрхийлсэн.
Харин Монголбанкны Ерөнхийлөгч Б.Лхагвасүрэн “Банкууд худлаа тайлан баланс гаргадаг гэдэг нь огт үндэслэлгүй мэдээлэл, хариуцлагагүй мэдэгдэл юм. Уул нь олон давхар хяналт шалгалттай, маш хатуу нарийн зохицуулалттай салбар шүү дээ. Банкны салбарт дэлхийд танигдсан нэр хүнд бүхий хөндлөнгийн аудитын компаниар санхүүгийн тайлангаа үнэлүүлдэг жишиг тогтоод олон жил болж байна. Мөн томоохон банкууд маань олон улсын зэрэглэл тогтоох байгууллагуудаар улстайгаа зэрэгцээд зэрэглэлээ тогтоолгодог болоод удаж байна. Олон улсын санхүүгийн зах зээлээс өөрсдөө бие даан хөрөнгө мөнгө ч босгодог болсон байгаа” гэх тайлбарыг ярилцлагадаа (Өдрийн сонин, 2022.05.26-ны дугаар) дурджээ.
Одоо мөрдөгдөж буй хуулиар системийн 5 банк буюу ХААН, ХХБ, Голомт, Төрийн банк, ХасБанкууд олон нийтэд нээлттэй компани болж, хувьцаагаа хөрөнгийн бирж дээр арилжаалах ёстой. Эдгээр банкууд жил бүр санхүүгийн тайландаа BIG 4 буюу олон улсын нэр хүнд бүхий аудитын компаниар дүгнэлт гаргуулж, олон улсад нэр хүндтэй зээлжих зэрэглэл тогтоогч байгууллагуудаар үнэлгээ хийлгэдэг байна (Хүснэгт):
|
Санхүүгийн тайланд нь аудит хийсэн компани (2020 он) |
Зээлжих зэрэглэл тогтоосон байгууллага |
---|---|---|
ХААН банк |
Ernst & Young |
Moody’s |
Худалдаа хөгжлийн банк |
Ernst & Young |
Moody’s |
Голомт банк |
PWC |
Moody’s |
Төрийн банк |
Ernst & Young |
Moody’s |
ХасБанк |
Deloitte Onch Audit |
Moody’s |
Эх сурвалж: Банкуудын жилийн тайлан, вэб сайт
Түүнчлэн, банкууд дээр зохистой харьцааны шалгуур үзүүлэлтүүдийг олон улсын зарчим (Базелийн стандарт)-д тулгуурлан тогтоож, зайны болон газар дээрх хяналт шалгалтыг Монголбанкнаас тогтмол хийдэг байна. Системийн банкуудын хувьд олон улсын хөрөнгийн захаас бонд босгох, олон улсын санхүүгийн байгууллагуудтай хамтарч ажиллах, санхүүжилт татсан туршлагатай.
Тухайлбал:
Гаднын хамтрагч, хөрөнгө оруулагчдын хувьд Монголын арилжааны банкууд Монголбанкнаас тогтоосон шалгуур үзүүлэлтээ хэр хангасан байдал, санхүүгийн тайлан баланст нь хийсэн хөндлөнгийн аудитын дүгнэлт, банкуудын зээлжих зэрэглэлийг нь үндэслэж л хамтран ажиллаж, итгэж мөнгөө итгэж өгдөг. Тэр ч утгаараа худлаа тайлан баланс гаргах үндэслэлгүй, үүнийг нь ч олон улсын нэр хүндтэй аудитор, зээлжих зэрэглэл тогтоогчид давхар баталгаажуулсан байна.