Шаардлага хангахгүй төслүүдийн хөрөнгө оруулалтыг 2020 оны төсөвт тусгасныг тайлбарлахыг хүсэв
УИХ-ын ээлжит бус чуулганаар шийдвэрлэх нэг гол асуудал нь 2020 оны төсвийн тодотгол.
Уг төслийн алдагдлын хэмжээ хэт өндөр, хөрөнгө оруулалтын зардлуудыг хангалттай хэмжээнд нарийвчлан эрэмбэлээгүй, шаардлагагүй төслүүдэд хөрөнгө оруулах хэвээр байгааг УИХ-ын зарим гишүүн хэлэлцүүлгийн үеэр шүүмжилсэн. Тухайлбал, Хэнтий аймагт байгуулах музей, соёлын төв, нийслэл дэх музейн барилга, тоног төхөөрөмж зэрэг хойшлуулах боломжтой зардлуудаас 50 орчим тэрбум төгрөг хэмнэх боломжтой бөгөөд гадаадад байгаа монголчуудаа авчрах нийт зардал 47 тэрбум байхаар байна гэсэн тооцоог гаргаснаа танилцуулсан.
Тэгвэл Нээлттэй нийгэм форумаас мөн 2020 оны улсын төсвийн хөрөнгөөр санхүүжүүлэх төсөл, арга хэмжээ, барилга байгууламжийн төлөвлөлтөд шүүмжлэлтэй хандаж, тодорхой саналуудыг гаргасан байна.
Уг саналыг хүргэе.
- Хөрөнгө оруулалтын төслүүдийг тодорхой байршил, хүчин чадал, хийгдэх ажлыг заахгүйгээр “Улсын хэмжээнд” гэж бөөн дүн оруулсан нийт 24 төсөл, арга хэмжээнд 2020 онд 128.3 тэрбум төгрөгийн санхүүжилт олгохоор төлөвлөснийг төслүүдээр нь тодорхой тусгах. Энэ нь Төсвийн тухай хуулийн 29.4 дэх "Хөрөнгө оруулалтын төсөвт ТЭЗҮ хийгдсэн, зураг төсвөө батлуулсан, хуульд заасан бусад зөвшөөрөл олгогдсон төсөл, арга хэмжээг тусгана" гэсэн шаардлагыг хангахгүй тул төслүүдийг тодорхой тусгах шаардлагатай байна.
- Барилга, хот байгуулалтын сайдын багцын XI.4.4 хэсэгт “Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар дараа онуудад хэрэгжүүлэх төсөл, арга хэмжээний техник, эдийн засгийн үндэслэл, зураг төсөв /Улсын хэмжээнд/” гэж 20 тэрбум төгрөгийн төсөвт өртөг төлөвлөн 2020 онд 3 тэрбум төгрөгийн санхүүжилт тусгасныг хөрөнгө оруулалтын төсөл тус бүрээр тодорхой тусгах.
- Сангийн сайдын багцын VIII.2.1.1 хэсэгт “Гадаадын зээл, тусламжаар хэрэгжих төслүүдийн Монголын талын хөрөнгө оруулалт /Улсын хэмжээнд/” гэж 51.9 тэрбум төгрөгийн санхүүжилт тусгасныг хөрөнгө оруулалтын төсөл тус бүрээр тодорхой тусгах.
- Хэрэгжих тодорхой байршил заахгүйгээр “Улаанбаатарт” гэж 331 тэрбум төгрөгийн төсөвт өртөг төлөвлөн 2020 онд 6.5 тэрбум төгрөгийн санхүүжилт тусгасан хөрөнгө оруулалтын доорх 4 төслийн зураг төсөв хийгдсэн эсэх талаар тодорхой мэдээлэл оруулах. Эдгээр төслийн барилгын ажлын гүйцэтгэгчтэй гэрээ байгуулаагүй байгаа бол эдийн засгийн хүндрэлтэй үед Үндэсний урлагийн их театрын барилгыг 80 тэрбум төгрөгөөр, Үндэсний төв цэнгэлдэх хүрээлэнг 152 тэрбум төгрөгөөр санхүүжүүлэх нь зохисгүй юм.
![]()
Эх сурвалж: ННФ - Хэрэгжих тодорхой байршил, хийгдэх ажлыг заахгүйгээр “салбарын” гэж бөөн дүн оруулсан доорх 2 төсвийн ерөнхийлөн захирагчийн нийт 2 төсөл, арга хэмжээнд 2020 онд 7.7 тэрбум төгрөгийн санхүүжилт олгохоор тусгасныг төслүүдээр нь тодорхой тусгах.
![]()
Эх сурвалж: ННФ - Барилга, хот байгуулалтын сайдын багцын XI.4.4 хэсэгт “Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар дараа онуудад хэрэгжүүлэх төсөл, арга хэмжээний техник, эдийн засгийн үндэслэл, зураг төсөв /Улсын хэмжээнд/” гэсэн зардалд 2020 онд 3 тэрбум төгрөгийн санхүүжилт төлөвлөснийг төслүүдээр нь тодорхой тусгах.
- Зураг, төсөвгүй атлаа барилгын ажлын төсөвт өртгийг тусгасан дараах 3 төслийн зөвхөн зураг төсөв боловсруулах төсөвт өртгийг тусгах. Учир нь зураг, төсөвгүй төслийн барилгын ажлын төсөвт өртгийг тусгах нь төлөвлөлтийн шаардлагыг хангахгүй юм.
![]()
Эх сурвалж: ННФ - 2020 онд эхлэх төслүүдээс худалдан авах ажиллагаа хийгдээгүй байгаа барилга, байгууламжийн төслүүд ондоо багтах эсэх талаар нягталж үзэх. Хуулийн төслийн танилцуулгын 5.3.7 дахь хэсэгт 2020 оны төсвийн хөрөнгө оруулалтаар шинээр хэрэгжих 916 төсөл, арга хэмжээнээс 253-ынх нь гэрээг байгуулаагүй байгаа талаар дурджээ. Иймд худалдан авах ажиллагаа хийгдээгүй байгаа барилга, байгууламжийн төслүүдийн санхүүжилтийг эргэн авч үзэх нь төсвийн хөрөнгийг үр ашигтай зарцуулахад ач холбогдолтой юм.
- Улсын төсвийн хөрөнгөөр санхүүжүүлэх төсөл, арга хэмжээ, барилга байгууламжийн төлөвлөлтийн дэлгэрэнгүй мэдээллийг нийтэд ил болгох. Үүнд:
- 2020 онд эхлэх төслүүдийн хувьд зураг, төсөв болон худалдан авах ажиллагаа хийгдсэн эсэхийг төсөл тус бүрээр тусгах
- Тодотголоор нэмэгдсэн төслүүдийн жагсаалт
- Тодотголоор хасагдсан 122 төслийн жагсаалт
- 2020 онд санхүүжих дүн өөрчлөгдсөн төслүүдийн жагсаалт.
Хуулийн төслийн танилцуулгын 5.3.7 дахь хэсэгт
Иймд эдгээр төслүүдийн дэлгэрэнгүй мэдээллийг нийтэд ойлгомжтой байдлаар ил болгох нь эдийн засгийн хүндрэлтэй үед төсвийн хөрөнгийг үр ашигтай төлөвлөх, нэн шаардлагатай төслүүдийг санхүүжүүлэх талаар олон нийтийн дунд хэлэлцүүлэг өрнүүлэх ач холбогдолтой юм гэжээ.
