“Улаанбаатар цахилгаан түгээх сүлжээ” компанийн эсрэг ташаа мэдээлжээ

Улаанбаатар цахилгаан түгээх сүлжээ /УБЦТС/ нь Монгол Улсын эрчим хүчний тухай хуулийн дагуу Эрчим хүчний яам болон Эрчим хүчний зохицуулах хорооноос олгосон тусгай зөвшөөрлийн хүрээнд нийс­лэлийн есөн дүүрэг тө­дий­гүй Төв аймгийн 16 сумын нийт 242 мянга гаруй хэрэг­лэгчдэд цахилгаан эрчим хүч түгээдэг төрийн өмчит хувьцаат компани юм. 

Түүнчлэн цахилгаан эрчим хүчийг найдвартай, тасралтгүй түгээх үндсэн үүргээ биелүүлэхээс гадна тех­никийн тасралт саатлыг устгаж, иргэдээс ирсэн дууд­лагын дагуу санал, гомд­­лыг нь барагдуулан ажил­ладаг байна. 

Дээрх нөх­цөл байдлаас үүсэн хэрэг­лэгчдийн хү­сэлтээр зөвхөн цахилгаан эрчим хүчийг түгээхээс гадна олон төрлийн нэмэлт үйлчилгээг үзүүлдэг. Ин­гэхдээ тухайн нэмэлт үйлчилгээг холбогдох хууль, тогтоомжийн дагуу тогтсон үнээр үзүүлдэг аж. 

Гэтэл сүүлийн үед за­рим хэвлэл мэдээллийн хэрэгс­лээр УБЦТС-ний талаар таагүй мэдээлэл гарах бол­сон. 

Тодруулбал тус ком­панийг иргэдэд үзүүлж буй үйлчилгээнийхээ үнийг нэмж хэрэглэгчдээ шулдаг, улсын төсөвт төвлөрөх ёстой их хэмжээний мөнгө хэдхэн хүний гараар дамжин үгүй болсон гэх мэт мэдээлэл цацагдсан. 

Тэгвэл дээрх үнэн, худал нь мэдэгдэхгүй ярианд хариулт өгөхөөр УБЦТС-ний гүйцэтгэх захирал С.Төмөрхүү нар өчигдөр мэ­дээлэл хийв. 

Мэдээллийн эхэнд тэд дээрх бүх мэдээлэл ор үндэслэлгүй, ташаа мэдээ­лэл болохыг албан ёсоор хэлсэн бөгөөд компанийнх нь нэр хүндэд халдаж, үйл ажиллагаанд нь саад хийх гэсэн хэн нэгний явуулга хэмээн тайлбарласан юм. 

Тэд хэлэхдээ “Хэрэг­лэгчид, ард олны нэрийг барьсан тэдгээр хүмүүс “УБЦТС” ХК-ийг тэрбум 200 сая төгрөгийг хууль бусаар авсан гэж мэдэгдсэн ч энэ мөнгө бол тус ком­панийн өнгөрсөн онд үйл ажил­лагаанаасаа олсон ашиг. Эрчим хүчний зохицуулах хорооноос гаргасан журмын дагуу иргэдэд үйлчилгээ үзүүлснийхээ төлбөрийн хэм­жээг компанийн гүй­цэтгэх захирал батална гэж заасан байдаг. 

Энэ үүднээсээ үйлчил­гээ­ний төлбөр буюу иргэдийн хүсэл­тээр тухайн айлд зал­гуур, унтраалга сольж өгөх, цахилгааны утсыг шинээр татах гэх мэт үйлчилгээндээ тохирсон мөнгөн төлбөрийн хэмжээг батлан дагаж мөрд­дөг. 

Бурхан шашны төв хүртэл хийморийн сан тавих­даа мөнгө авдаг болсон өнөө үед энэ мэт үйлчилгээнд төлбөр төлөх нь зүйн хэрэг. 

Манай улсад барилгын угсралт, цахилгааны мон­таж хийх зөвшөөрөл бүхий 900 гаруй компани үйл ажи­ллагаагаа явуулж, иргэдэд үзүүлсэн үйлчил­гээндээ тохир­сон төлбөр авдаг. Ма­най компани бол тэдний л нэг” гэв.

Төлбөртэй үйлчилгээг хэрэглэгчдэд үзүүлснээр өн­гөрсөн онд 1.2 тэрбум төгрөгийн ашиг олсон нь үнэн. Гэхдээ энэ нь шууд манай компанийн цэвэр ашиг биш юм

Ингээд хурлын үеэр УБЦТС-ний гүйцэтгэх захирал С.Төмөрхүүгээс дараах тайлбарыг авсан юм. 

С.Төмөрхүү: ШӨХТГ-аас манай компанид ямар ч торгууль ногдуулаагүй 

-Сүүлийн үед танай компанийн талаар таагүй мэдээлэл гарах боллоо. Үнэхээр зарим хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр га­раад байгаа шиг иргэдээс хууль бусаар их хэмжээний төлбөр авдаг гэдэг нь үнэн үү?

-Энэ бол ташаа мэдээлэл. Манай компани хуучнаар Эрчим хүчний зохицуулах хо­рооны Зохицуулагчдын зөвлөлийн 2002 оны 24 дүгээр тогтоолын дагуу нэмэлтээр үзүүлэх үйлчилгээнд зар­цуулах ажлын материал, хөдөлмөр, цалин хөлс гэх мэт нэмүү өртгийг тооцож, нэр төрлөөр нь ангилан тариф тогтоосон байдаг. 

Хэрэглэгч нэмэлт үйл­чилгээ авахыг хүссэн тохиол­долд манай компани тодор­хой тогтсон үнээр тэрхүү үйлчилгээг нь хүргэдэг гэ­хэд болно. 

Гэхдээ бид хэзээ ч хэрэглэгчдэд эдгээр үйл­чилгээг заавал ав гэж тул­гаж байгаагүй. Зөвхөн хууль журмын дагуу тогтсон үнээ­рээ нэмэлт үйлчилгээ үзүүлдэг. 

-Тогтсон хууль, журмын дагуу үйлчилгээ үзүүлдэг гэлээ. Яг ямар хууль журмын дагуу гэж. Жаахан тодорхой тайлбарлахгүй юу? 

-Бид салбарын яамнаас олгосон Цахилгаан дам­жуу­лах шугам, дэд станцын угсралт, засвар, туршилт тохируулгын ажил үйл­чилгээ эрхлэх /0.4-35 кВ/, Цахилгаан шугам сүлжээний зураг төсөл боловсруулах /35 кВ хүртэл/ болон Стан­дартчилал хэмжил зүйн газраас олгосон Монгол Улсад зөвшөөрөгдсөн загва­рын цахилгаан эрчим хүч­ний нэг ба гурав фазын механик, электрон, им­пульсын тоолуур гүйдлийн трансформатор засварлах, суурилуулах, худалдах зэрэг тусгай зөвшөөрлийн дагуу хэрэглэгчдэд цахилгаан эрчим хүчний үйлчилгээг үзүүлэх эрхтэй.

Энэ дагуу гүйцэтгэх захирлын 2008 оны 166, 2011 оны 159 тоот тушаалаар хангах, түгээх болон тоо­луурын лабораторийн чиг­лэлээр гаргасан 386 нэр төрлийн нэмэлт үйлчилгээг үнэ төлбөртэй нь баталж гаргасан байдаг. Эдгээр үйлчилгээний 336-г нь зах зээлийн тарифт тулгуурлан тогтоосон. 

Тэр дагуу л үйлчилгээ үзүүлдэг. Түүнээс биш ир­гэдийг шулж их мөнгө авсан зүйл байхгүй. Үнэхээр ийм ташаа мэдээлэл гарч байгаад харамсаж байна. Өнөөдөр УБЦТС-ний 1700 гаруй ажилчин хуулийн хүрээнд л ажлаа хийж байгаа. 

-Гэхдээ нэмэлт үйлчилгээ үзүүлэх нэрээр иргэдийг шулж өнгөрсөн онд нэг тэрбум гаруй төгрөгийн ашиг олсон гэх яриа байна. Үүнд ямар тайлбар өгөх вэ?

-Төлбөртэй үйлчилгээг хэрэглэгчдэд үзүүлснээр өн­гөрсөн онд 1.2 тэрбум төгрөгийн ашиг олсон нь үнэн. Гэхдээ энэ нь шууд манай компанийн цэвэр ашиг биш юм. Учир нь компанийн 1700 гаруй ажилчны цалин, техник тоног төхөөрөмж, тээврийн зардал гардаг гэдгийг хаа хаанаа ойлгох хэрэгтэй. 

Дээр нь нэмж хэлэхэд Хэрэглэгчдийн эрх ашгийг хамгаалах нийгэмлэгүүдийн үндэсний хороо болон Эр­чим хүчний зохицуулах хо­рооноос манайд ямар ч хяналт, шалгалт хийгээгүй. Ямар ч шалгалт хийгээгүй байж олон нийтэд шалгалт хийсэн юм шиг ташаа мэдээлэл цацсан. 

-Танай компанид өн­гөр­сөн онд ШӨХТГ-аас шалгалт хийж 10 сая төгрөгийн тор­гууль ногдуулсан гэсэн. Ямар зөрчил илэрсэн болоод ийм их хэмжээний торгууль ногдуулсан юм бэ?

-ШӨХТГ-аас шалгалт хийсэн нь үнэн. Гэхдээ та бүгдийн яриад байгаа шиг 10 сая төгрөгийн торгууль ногдуулаагүй.  Яах вэ, зарим нэг алдаа дутагдал илрүүлж, зөрчлөө арилгах шаардлага өгсөн. Бид тухайн үед илэрсэн зөрчил, дутагдлаа арилгасан.