Уншиж байна ...

"45 хоногийн сургалтаар үнэмлэх авсан хүнээр багшлуулах уу, дөрвөн жил сурч багш мэргэжил эзэмшсэн хүнээр хичээл заалгах уу"

П.Сайнжаргал, IKON.MN
2024 оны 11 сарын 1
iKon.MN
Зураг зураг
Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

45 хоногийн сургалтаар багшлах эрхийн гэрчилгээ олгох асуудлаар "Монголын багш нарын холбоо"-ноос хэвлэлийн хурал зохион байгууллаа. 

Ерөнхий Боловсролын Сургуулийн нийгмийн ухааны багш н.Долгион хэлэхдээ "Миний бие нийгмийн ухааны багшаар гурав дахь жилээ ажиллаж байгаа залуу багшийн төлөөлөл. 

45 хоногийн сургалтаар мэргэжил дүйцүүлэн багшлах эрхийн үнэмлэх олгохтой санал нийлэхгүй байгаа. 

Багш мэргэжлийг эзэмшихийн тулд Монгол Улсын Боловсролын Их Сургууль (МУБИС)-д дөрвөн жилийн хугацаанд 122 кредит хичээлийг заавал үздэг.

Нэгдүгээр курсээс эхлэн бүх төрлийн дадлага эзэмшиж, түүнийгээ сайн хамгаалсны дараа багшлах боломжтой болдог. Жишээлбэл

  • Нэг ангийн 30, 40 хүүхэдтэй хэрхэн яаж ажиллах вэ?
  • Хүүхэд болгоны суралцах хэв шинж ялгаатай бөгөөд тухайн ангийг яаж эмх цэгцтэй байлгах вэ? гэдгийг дөрвөн жил сурч, цаашдаа ч суралцаж явна. 

Мэргэжил нь дүйцсэн нэрийдлээр 45 хоногийн сургалтад хамрагдаад “Би багш боллоо” хэмээн нэг ажлын байранд гарах нь. Нэг ёсондоо багшийн мэргэжлийн үнэ цэн, үнэлэмжийг дарж байна. 

Нөгөө талаар эцэг, эхчүүдийн зүгээс дөрвөн жил багш мэргэжлийг эзэмшиж төгссөн хүнээр хичээл заалгах уу?, эсвэл арай дүйцэхүйц мэргэжлээр 45 хоногийн сургалтыг нь төгсөөд багшийн үнэмлэх авсан багшаар хичээл заалгах уу? гэдэг нь тэнгэр газар шиг ялгаатай. Улмаар нийгэмд багшийн үнэлэмжийг унагааж байгаа ноцтой асуудал.

45 хоногийн сургалт нь багшийн хомсдолыг бууруулна гэдэгтэй зөрчилдөж байгаа" гэв. 

"Хүчингүй болгуулах нэхэмжлэлийг захиргааны хэргийн шүүхэд хүргүүлж байна"

Монголын Хуульчдын холбооны гишүүн, хуульч Э.Чулуунцэцэг "2024 оны есдүгээр сарын 2-ны өдөр гаргасан Боловсролын сайдын багшлах эрхийн гэрчилгээ олгох болон түүнтэй холбоотой үйл ажиллагааны журмыг хуульд заасан шаардах эрхийнхээ дагуу ХҮЧИНГҮЙ БОЛГУУЛАХ нэхэмжлэлийг захиргааны хэргийн шүүхэд хүргүүлж байгаа юм.

Нэхэмжлэл гаргах таван үндэслэлийг дурдъя: 

  • Маргаад буй энэхүү журам бол багшийн нэр хүнд, үнэлэмжийг бууруулж, нийгмийн ашиг сонирхол, сурагчийн сурч боловсрох эрх, эцэг эх болон хүүхдийн мэргэжлийн үйлчилгээ авах эрхийг зөрчсөн асуудлыг товч хэлбэл нийтийн эрх ашиг сонирхол зөрчсөн үндэслэлээр нэг номерт маргаж байгаа.
  • Тухайн журам Захиргааны ерөнхий хуулийн захиргааны хэм хэмжээний акт батлан гаргах процесс зөрчсөнтэй холбоотой гомдож, маргаж байгаа. Мөн хуулиар олгогдсон эрхийн дагуу батлан гаргаж буй захиргааны акт нь Нийтийн ашиг сонирхол, хүний эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хөндөх тохиолдолд захиргааны хэм хэмжээний актын төсөлд нийтийн санал бодлыг тусгах зорилгоор хэлэлцүүлэг зохион байгуулж, оролцох боломжоор хангах бөгөөд хууль ёсны ашиг сонирхол нь хөндөгдөж буй бүлгийн хүрээнд хэлэлцүүлэг заавал хийнэ гэсэн Захиргааны ерөнхий хуулийн тусгай зохицуулалт байдаг.
  • Монгол Улсын Үндсэн хууль болон бусад хуульд хэрэглэсэн нэр томьёог үндсэн болон нийтээр хүлээн зөвшөөрсөн утгаар хэрэглээгүй. Өөрөөр хэлбэл Боловсролын ерөнхий хуульд байгаа "багшлах эрхийн гэрчилгээ" гэдэг нэр томьёог нийтээр хүлээн зөвшөөрөх утгаар хэрэглээгүй үндэслэлээр Захиргааны ерөнхий хууль зөрчиж гарсан акт гэж үзэж маргаж байгаа.
  • Багшлах эрхийн гэрчилгээ гэх ойлголт бол мэргэжлийн хүнд мэргэжлийн үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрөл буюу лиценз гэсэн нийтээр нэгэнт тогтсон ойлголт. Өөрөөр хэлбэл хуульчийн эрхийн лиценз, эмчлэх эрхийн лиценз, сувилахуйн лиценз гэдэгтэй яг адил ойлголтыг зүгээр нэг сургалтад хамруулаад "гэрчилгээ авч болно" гэсэн утга агуулга бүхий нийтийн эрх зүйн хэм хэмжээ баталсанд гомдолтой байгаа юм.
  • Хамгийн сүүлийн үндэслэл бол үндэсний боловсролын болон Боловсролын ерөнхий хууль, Багшийн хөгжлийг дэмжих тухай хууль тогтоомжийн холбогдох хуулийн агуулга, зорилгод нийцээгүй хэм хэмжээ тогтоосон гэсэн таван үндэслэлээр шүүхэд өгсөн. 

Дээрх үндэслэлээр шүүхэд өгч маргаан хэлэлцэгдээд явах байх. Шүүх хуралдааны процессын хувьд тухайн шүүх хурлыг нээлттэй хэлэлцүүлж, хэрэг маргааныг хянан шийдвэрлэж өгөх талаар хүсэлтээ гаргаад явна" гэлээ. 

Үргэлжлүүлэн "Нэн тэргүүнд 2023 онд шинээр баталсан Боловсролын ерөнхий хуульд эерэг нааштай олон өөрчлөлт, шинэчлэлт хийсэн. Гэвч өмнөх хуулиас багшийн эрх зүйн байдлыг дордуулсан нөхцөл байдал ажиглагдаж байгаа.

Тиймээс багштай холбоотой заалт зохицуулалтад нэмэлт өөрчлөлт оруулах хэрэгцээ шаардлага үүсэж байна. Parliament.mn сайтад өргөдөл санаачилсан байгаа. Энэ хэвлэлийн бага хурлын хамгийн гол зорилго бол тэр өргөдөлд гарын үсэг цуглуулах зорилготой.

Боловсролын харилцааны үндсэн субъект болох багшийн асуудал нь үндэсний боловсролын эрх ашиг төдийгүй боловсролын үйлчилгээ авч байгаа бүх иргэн, улс орны ирээдүйтэй хамааралтай чухал асуудал. Тийм учраас иргэн бүр, Монголын нийт багш нар бидний үйл ажиллагаа дэмжихийг уриалж байна" гэж хуульч Э.Чулуунцэцэг хэллээ.