Уншиж байна ...
Зураг
Зураг

"Өрхийн цахилгааны 150 кВт.ц-аас дээших хэрэглээний тарифыг 29.6 хувь нэмэхээр төлөвлөсөн"

Б.Бадамгарав, IKon.mn
2024 оны 10 сарын 29
iKon.MN
Зураг зураг
Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Эрчим хүчний реформыг хийхийн тулд хамгийн эхний алхам нь үнэ тарифыг шинэчилж, алдагдалгүй ажиллах хэмжээнд хүргэх ёстой хэмээн салбарын мэргэжилтнүүд нь онцолж байна. 

Тухайлбал "Өнөөдрийн байдлаар нэг кВт.ц эрчим хүчийг дунджаар 280 төгрөгөөр үйлдвэрлээд хэрэглэгчдэд 216 төгрөгөөр борлуулж байгаа нь салбарын алдагдлын үндэс болоод байгаа юм. Улмаар нүүрсний уурхай, төмөр замын тээвэр гэхчлэн бүгд алдагдал хүлээдэг" гэдгийг Эрчим Хүчний Зохицуулах Хороо(ЭХЗХ)-ны дарга Э.Түвшинчулуун өнөөдөр танилцуулсан мэдээлэлдээ тодотгосон.

Иймд эрчим хүчний тарифыг шинэчилж, эхний ээлжид алдагдалгүй байх хэмжээнд хүргэхээр тус хорооноос олон хувилбарын тооцооллыг хийж байгаа аж. Гэхдээ эцсийн шийдвэрийг арваннэгдүгээр сарын 1-ний Баасан гарагт танилцуулах юм байна. 

Одоогоор айл өрхийн сарын хэрэглээний эхний 150 кВт.ц-ын тарифыг 175 төгрөгөөр тогтоож, 300 кВт.ц-аас дээш илүү хэрэглээний тарифыг өртөгт хүргэх хувилбарыг батлах магадлал хамгийн өндөр байгаа юм. Энэ тохиолдолд хэрэглэгчийн 300 кВт.ц-аас илүү гарсан хэсгийг 280 төг/кВт.ц-аар тооцно. Гэхдээ тарифыг шинэчлэлтэд нийгмийн халамжийн дэмжлэг, туслалцаа шаардлагатай өрхийг хамруулахгүй аж.

Энэ талаар ЭХЗХ-ны дарга Э.Түвшинчулуун "Эрчим хүчнийг үйлдвэрлэсэн үнээсээ доогуур борлуулснаар алдагдал хүлээж байна. Алдагдал 355 тэрбум төгрөгт хүрч байгаа. Хэвийн найдвартай ажиллагаагаа хангахад хүндрэлтэй нөхцөл байдалд орсон. Энэ бол зөвхөн эрчим хүчний салбарын асуудал биш бөгөөд нүүрсний уурхай, төмөр замын тээвэр гээд бүгд дор бүрнээ алдагдалтай байна. 

зураг
 
Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Эрчим хүчний шилжилтийн үндэсний хороо гэж байгуулагдсан, олон ажил хийнэ байх гэж харж байгаа. Үүний суурь хэсэг нь эрчим хүчний үнэ тарифын шинэчлэл. Бидний хувьд эхний ээлжид өөрийн өртөгт нь нийцүүлэх буюу алдагдалгүй байх хэмжээнд хүргэнэ.

Шинэчлэлийн хүрээнд мөн хэрэглэгчдийн хэрэглээнээс хамаарсан шатлалт тариф гаргая гэж байгаа юм. 

Түүнчлэн айл өрхөнд гурван төрлийн тарифыг тооцохоор төлөвлөж байна. Ингэснээр хэрэглэгч өөрийн хэрэглээг удирдаж, цахилгаан хямд байх үед цахилгаан хэрэгслээ залгаж ашиглавал илүү ашигтай тусна" хэмээсэн юм. 

Харин 150кВт/цаг цахилгаан хүртэл 175 төгрөгөөр, түүнээс дээш бол 283 төгрөгөөр тооцох хувилбарын талаар тодруулахад "Нэг айл 350 кВт/ цаг цахилгаан хэрэглэсэн гэж бодоход 150 кВт/цагийг арай бага үнээр, дараагийн 150 кВт/цаг ахиу, 300-аас дээш гарсан 50 кВт/цагийг түүнээс арай ахиу үнээр гэх зэргээр шатлалтай байх нь зүйтэй гэж үзэж байна. Олон улсад ийм жишиг байдаг. Эрчим хүчний үнэ тарифыг өртөгт нь нийцүүлэх процесс үргэлжлэх хугацаанд аль болох хэрэглэгчдэд ачаалал бага байх хувилбарыг эрэлхийлж байна. Гэнэт огцом нэмэх биш, үе шатлалтайгаар явуулъя. Эцсийн дүндээ үнэ тариф өртөгтөө хүрсэн байх, мөн хэрэглэгчдэд тусах ачаалал бага байхаар ажиллана" гэв.

зураг
 
Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Түүнчлэн эрчим хүчний үнийн индексжүүлэлтийн талаар "Өртөгт нь хүргэсний дараагаар индексжүүлнэ. Инфляц, ханшийн өөрчлөлт, эрчим хүчний импортын үнэ, шинэ эх үүсвэрүүдийн хамаарлыг оруулж улиралд индексжүүлье гэж байгаа. Хэрэв индексжүүлбэл үнэ тариф огцом нэмэгдэх биш бага багаар өөрчлөгдөнө. Магадгүй ам.долларын ханш буурсан үед эрчим хүчний тариф буурах ч боломжтой" хэмээсэн юм. 

График, айл өрхүүдийн цахилгаан эрчим хүчний хэрэглээний бүтэц, кВт.ц-аар

Харин дулааны эрчим хүчний тухайд аж ахуйн нэгж байгууллагын дулааны үнийг ирэх сарын 1-нээс 42.6-85.9 хувиар нэмэгдүүлэхээр, айл өрхийн дулааны тарифыг 2025 оны зургаадугаар сарын 1-нээс нэмэгдүүлэхээр тус тус тооцжээ.

Эдгээр арга хэмжээг авч хэрэгжүүлснээр эрчим хүчний салбарын санхүү, эдийн засгийн бие даасан хангагдана гэдгийг ЭХЗХ-ны дарга Э.Түвшинчулуун онцолсон юм. 

Түүнчлэн 

  • Улаанбаатар хотод 2028 он дуустал шинээр ашиглалтад орох 80,000 айлын орон сууцны цахилгаан дулааны хангамжийг шийдвэрлэх суурь нөхцөл бүрдэнэ
  • Шинээр баригдах эрчим хүчний эх үүсвэрийн төслүүд хэрэгжих боломж бүрдэнэ
  • Эрчим хүчний урт хугацаат зээл хэвийн төлөгдөж эхэлнэ
  • Эрчим хүчний салбар 2027 оны эцэст хуримтлагдсан богино хугацаат өр төлбөрийг төлж барагдуулж дуусна
  • Нүүрсний уурхай, төмөр замын тээврийн салбар алдагдалгүй болно
  • Эрчим хүчний салбар улсын төвийн татаасгүй болно гэв.