"Машины агаар шүүгчийг "Би чадна" гэдэг хүмүүсээр цэнэглүүлж болохгүй. Таны эрүүл мэнд, эд хөрөнгөд хохиролтой"

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Дэлхийн Озоны давхаргыг хамгаалах өдрийг тохиолдуулан БОАЖЯ-ны Озоны үндэсний албаны захирал, доктор Ц.Адъяасүрэн манай улсад хэрэглэж буй озон задлагч бодисын талаар мэдээлэл өглөө. 

Тэрбээр "1920 оны хүн төрөлхтний технологийн хөгжлийн үр дүнд хлорфтор нүүрстөрөгч гэх хөргөлтийн хийг гаргаж авсан. Энэ нь хүний хүнс тэжээлээ хадгалах асуудлыг шийдсэн. 

Гэвч 1970 оны дунд үед хөргөлтөд хэрэглэж буй фреон гэх бодис нь ууршсанаар агаар мандлын озоны давхаргыг цоолдог гэдгийг олон улсын эрдэмтэд тогтоосон. Озоны давхарга нь агаар мандлын дээд давхаргад 15-25 км өндөр түвшинд оршдог. Энэ нь нарнаас ирж буй хэт ягаан туяаг шингээж авдаг. Нарны хэт ягааны туяаны хэмжээ нь ихэсвэл хүмүүсийн дархлаа суларч, болор цайх, арьсны өвчтэй болдог. 

Ард иргэд маань хөргөлтийн тоног төхөөрөмжөөс сонголт хийхдээ ямар бодис хэрэглэсэн, тухайн бодисыг дэлхийд хориглосон эсэхийг сайтар шалгах хэрэгтэй. 

HCFC төрлийн бодисыг 2030 он гэхэд дэлхий нийтээрээ үйлдвэрлэхээ зогсооно. Тэр үед ААН-үүдийн худалдан авсан хөргөлтийн тоног төхөөрөмж ажиллахгүй гэсэн үг. Тиймээс ААН-үүд хөргөлтийн тоног төхөөрөмжийн худалдан авалт хийхдээ орлуулах бодистойг нь сонгох ёстой. 

Иргэдийн хувьд машин, хөргөгч хөлдөөгчөө цэнэглүүлэхдээ мэргэжлийн үнэмлэхтэй мэргэжилтнүүдээр засварлуулах хэрэгтэй байна. Мэргэжлийн бус хүнээс засвар үйлчилгээ авснаар байгаль орчин, өөрсдийнх эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлөх, эд хөрөнгөөрөө хохирдог. 

Озон задалдаг хлорфторт буюу фреон гэх бодисын хэрэглээг 2010 оны аравдугаар сарын 1-нд дэлхий нийтээрээ 99 хувь зогсоосон. Тус бодисыг одоогоор үйлдвэрлэхгүй байгаа юм. 

Айлуудын хөргөгчид хэрэглэж буй бодисыг аажмаар гидрохлорфтортоор сольж байгаа. Гидрохлорфторт нь озоны давхарга цоороход таван хувийн нөлөөтэй. Гэхдээ дэлхийн дулааралд онцгой нөлөө үзүүлдэг. Ерөнхийдөө 2030 он гэхэд гидрохлорфтор бодисын хэрэглээг бүрэн зогсоож, ашиглахгүй. 

Харин одоогоор озоны давхаргад ямар ч нөлөөгүй гидрофторт нүүрстөрөгч гэх бодисыг хэрэглэж байгаа. Энэ бодисын хэрэглээг 2024-2045 он хүртэл үе шаттайгаар бууруулна. Тиймээс манай улсад  гидрофторт нүүрстөрөгч гэх бодисын хэрэглээ ямар түвшинд байгаа талаарх судалгааг хийж байна. 

Цаашдаа хөргөгч хөлдөөгч, агааржуулагч худалдан авахдаа агаар орчинд ээлтэй, олон жил ашиглагдах төхөөрөмжийг худалдан авах ёстой. Хар зах дээр зарагдаж байгаа нь хуучин бодисоор цэнэглэгдсэн учир 5-10 жилийн дараа хэрэглээнээс гарах юм. 

Ард иргэд машиныхаа агааржуулагчийг гадуур зар наасан сайн дураараа буюу "Би чадна" гэдэг хувь хүмүүсээр цэнэглүүлдэг. Гэтэл цэнэглүүлээд сарын дараа ажиллахаа болих, эсвэл машины мотор нь эвдэрдэг. 

Стандартаар бол машины дууссан агааржуулагчийг соруулж цэвэрлээд шинэ хийгээр цэнэглэх ёстой. Гэтэл манайхан дуураймал маягаар хийдэг учраас гэмтэл эвдрэл үүсдэг байна. Тиймээс албаны мэдлэгтэй, сургалтад хамрагдсан хүнийг бэлтгэж байгаа юм" хэмээн тайлбарлав.