ХУУЧИРСАН МЭДЭЭ: 2023/06/15-НД НИЙТЛЭГДСЭН

Д.Бурмаа: Хариуцлагатай нүүдэлчин стандартыг нэвтрүүлснээр малчдын орлого 10-20 хувиар нэмэгдэх боломж бүрдэж байна

П.Зоригт, IKON.MN
2023 оны 6 сарын 15
iKon.MN
Зураг зураг
Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

"Бэлчээрийн үндэсний форум" өнөөдөр Төрийн ордонд боллоо. 

Тус форумыг УИХ-ын Хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хороо, Монголын бэлчээр ашиглагчдын нэгдсэн холбооноос цөлжилттэй тэмцэх өдрийн хүрээнд зохион байгуулсан юм. 

Энэ үеэр “Тал хээрийн эко систем-хүн амын амьжиргааны эх үүсвэр, үндэсний үйлдвэрийн түүхий эдийн бааз суурь болох нь” сэдэвт илтгэлийг Монголын бэлчээр ашиглагчдын нэгдсэн холбооны гүйцэтгэх захирал Д.Бурмаа танилцуулав. 



Тэрбээр "Ойт хээр, цөлөрхөг хээр, хуурай хээр, нугын хээр нутгийг тал хээрт хамруулж байна. Энэ бүгд нийлээд Монгол орны газар нутгийн 80 орчим хувийг эзэлдэг. 

Манай улсын нийт малчин өрхийн 94.4 хувь нь дунд бүс нутгуудад оршиж байна. Энэ бүс нутгаас малын гаралтай нийт бүтээгдэхүүний 91 хувь нь бэлтгэгдэж байгаа гэсэн үг. Өөрөөр хэлбэл ойт хээр, цөлөрхөг хээр, тал хээрийн бүс нь хөдөө аж ахуйн салбарын ихэнх бүтээгдэхүүнийг бий болгож буй. 

Гэхдээ эдгээр бүс нутагт амьдарч байгаа малчдад маш олон асуудал тулгарч байна. Ихэнх нутгаар бэлчээрийн даац хэтэрсэн. Үүнийг дагаад малын тэжээлийн ургамлуудын идэмж буурсан. Идэмж буурснаар мал давжаа болсон.

Мал давжаарснаар өвчлөмтгий болж байна. Түүнийг дагаад эмийн зохисгүй хэрэглээ малчдын дунд тархаж байгаа юм. Улмаар малын гаралтай бүтээгдэхүүний чанар доройтох асуудал үүссэн. Бэлчээрийн доройтлоос үүдэлтэй олон асуудал Монгол орны хөдөө аж ахуйд бий болжээ" хэмээн ярилаа. 

зураг
 

Мөн "Дэлхий нийтийн чиг хандлага байгаль орчинд ээлтэй, эдийн засгийн үр ашигтай, хариуцлагатай, ёс зүйтэй, эргэн мөшгөх боломжтой, эрүүл аюулгүй бүтээгдэхүүн рүү чиглэж байна. Ийм бүтээгдэхүүнд хэдэн төгрөг ч хамаагүй илүү төлөх систем бий болжээ. 

Сүүлийн жилүүдэд мах, арьс, шир гэх мэтчилэн малын гаралтай бүтээгдэхүүнийг гадаад руу гаргахад тодорхой шаардлагууд тавигдаж байна. Тэгвэл Монгол оронд бэлчээрийн мал аж ахуйд таарсан стандарт бий юу хэмээх асуултыг дэвшүүлж судалсан.

Улмаар ХХААХҮЯ 2020 онд "Хариуцлагатай нүүдэлчин, бэлчээрийн мал аж ахуйн зохистой дадал" гэх үндэсний хэмжээний стандартыг баталсан. Энэхүү стандарт нь мал, аж ахуйн системийн таван үндсэн хэсгийг агуулж байгаагаар онцлогтой. 

  1. Бэлчээрийн менежмент
  2. Малын тэжээллэг, арчилгаа, маллагаанд тавигдах шаардлага
  3. Малын эрүүл мэндэд тавигдах шаардлага
  4. Малын нөхөн үйлдвэрлэл, үржүүлэг, селекцэд тавигдах шаардлага
  5. Малын гаралтай түүхий эд, бэлтгэлд тавих шаардлага

Үүнээс өөр олон стандарт бий. Гэхдээ мал, аж ахуйн салбарыг цогцоор нь харж байгаа стандарт одоогоор Монгол оронд ганцхан байгаа" гэдгийг илтгэлийнхээ үеэр дурдав. 

"Хөдөө орон нутагт таван оюутан илгээлтийн эзнээр ажиллаж байна"

зураг
 
Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Хариуцлагатай нүүдэлчид МАА-н зохистой дадал стандартыг нэвтрүүлэхдээ: 

Малын эрүүл мэнд үзлэг тарилгыг сар сард нь хийлгэнэ.

Малын үржил селекц хамгийн хүнд асуудал. Иймд сүргийн ангилан ялгалт, ангилан тэмдэгжүүлэлт чухал.
Малын гаралтай бүтээгдэхүүний ангилан ялгалт. Махаа борлуулах гэж байгаа бол хэрхэн анхаарах ёстой, ноолуураа борлуулах гэж байгаа бол яах ёстой зэрэгт нэвтрүүлэлт хийх нь зүйтэй. Энэ нь бэлчээр ашиглалтын холбоо дангаар хийдэг ажил биш болсон. Өөрөөр хэлбэл ХААИС-ийн эрдэмтэн, судлаачидтай хамтарч байна.
Хөдөө дан ганц сургалт, ангилан ялгалт хийгээд орхихгүй. Тухайн суманд илгээлтийн эзэд гэж оюутнуудыг ажиллуулж байгаа. Одоогийн байдлаар таван оюутан хөдөө орон нутагт ажиллаж байна. Сонгогдсон сумын айл өрхүүдээр орж, малын тарилга туулгыг хийлгэхийг сануулах юм. Тэд хариуцлагатай нүүдэлчний нэвтрүүлэлтийн ажил хийж байгаа юм. Одоогийн байдлаар бид 10 суманд нэвтрүүлэлтийн ажил хийж байна.

Дүгнэж хэлэхэд "Хариуцлагатай нүүдэлчин стандарт"-ыг нэвтрүүлснээр бэлчээр тодорхой хэмжээгээр сайжирч байгаа. Энэхүү стандартыг бий болгосноор малчдын орлого 10-20 хувиар нэмэгдэх боломж бүрдэж байна гэдгийг Монголын бэлчээр ашиглагчдын нэгдсэн холбооны гүйцэтгэх захирал Д.Бурмаа хэллээ. 

Энэ мэдээнд өгөх таны хариулал?
3
Зураг
ЗӨВ, ГОЁ
2
Зураг
ТЭНЭГЛЭЛ
1
Зураг
ХАХА
1
Зураг
БУРУУ
Зураг
ХӨӨРХӨН ЮМ
Зураг
ГАЙХМААР
Зураг
БАХАРХМААР
Зураг
ХАРАМСАЛТАЙ
ИЛГЭЭХ
БОЛИХ
Зураг
Баярлалаа
19 СЭТГЭГДЭЛТЭЙ
0/1000
Эхний
Сүүлийн
Шилдэг
Зочин [202.55.188.122] 2023/6/15
Малчид байхгүй бол цөл байхгүй малчидыг устга
0 | 1 Хариулах
Зочин [23.238.168.70] 2023/6/16
Ehleed cham shig malnuudiig ustgax heregtei
0 | 0 Хариулах
Зочин [103.212.118.186] 2023/6/15
Монголын их эмч нар тэтгэмжүүд ба асаргааны тэтгэмжүүд нэмэгдэх сургаар хахууль авах гээд их зан гаргаж эхэлж байна.
1 | 0 Хариулах
Зочин [166.199.152.63] 2023/6/15
Maliin too tolgoid bish chanart anhaarah tsag boljee. Myangat malchin gdg tsol temdegee bolihgvi bol malchid ni too huuguud l . Ene maygaaraa hotiin irgediin ch hvnsnii ayulgvi baidald muugaar nuluulnu. Chanargvi mah ideed ehelsen bn odoonoos anhaarahgvi bol
1 | 0 Хариулах
Бат инженер [202.9.40.186] 2023/6/15
илтгэгч нь ч сэтгэгдэл бичиж байгаа амьтад нь ч бэлчээрийн мал аж ахуй, бэлчээрийн экосистем, орчин үеийн уур амьсгалын өөрчлөлт, цөлжилтийн талаар ямар ч ойлголт алга даа. Бэлчээрийн мал аж ахуйг яг энэ маягаараа эрхлээд яваад байвал 30-50 жилийн дараа Монголд мал аж ахуй эрхлэх боломжгүй болно. 40 жилийн дараа Их нууруудын хотгор усгүй цөл болно.
2 | 1 Хариулах
Урт хугацааны 17 зорилтот муу ёрын хөтөлбөр 😈 [85.52.215.108] 2023/6/15
Цөлжилт хуурайшилт нь байдаг л байгалийн процесс болхоос малаас хүнээс шалтгаалдагггүй бөлгөө.Дээр үед ч байсан цаашид ч байна
0 | 1 Хариулах
Урт хугацааны 17 зорилтот муу ёрын хөтөлбөр 😈 [85.52.215.108] 2023/6/15
Мэддэг юм шиг бурдаг жиргээндээ л бур!!хонинуудаа!!
0 | 0 Хариулах
Ким [46.135.20.176] 2023/6/15
Доор баахан юм ш**гаад байгаа гар, Явж ажил төрөл олж хийнэ байгаа хий дэмий ш**ж байхаар биеэ засаад гэрээ зас ок.
0 | 2 Хариулах
Урт хугацааны 17 зорилтот муу ёрын хөтөлбөр 😈 [79.116.121.254] 2023/6/15
Италид баахан үхрийг бакцин хийгээд алцан байна лээ.7 хоногийн өмнө байх шүү.малчидаа болгоомжтой байгаарай.наад нам засаг нэртэй нохойнууд чинь хамаг малыг чинь устгана шүү!!! ерөөсөө итгэж болохгүй
0 | 2 Хариулах
Ким [46.135.20.176] 2023/6/15
Энэ одоо худлаа ш**саар л байгаа юмуу Хэн итгэхэв дээ.
0 | 0 Хариулах
Урт хугацааны 17 зорилтот муу ёрын хөтөлбөр 😈 [79.116.121.254] 2023/6/15
Just in from @NOAA: May 2023 cooler by 0.02°F than May 1896 in US, despite 1,000% increase in industrial era CO2. If every emission causes warming, how can that be? Emissions-driven warming is a hoax.
0 | 0 Хариулах
Урт хугацааны 17 зорилтот муу ёрын хөтөлбөр 😈 [79.116.121.254] 2023/6/15
Эко систем эко бүтээгдэхүүн гэдэг нь өлсгөлөн ирэхийг зарлаж байгаа байдал юм😈
0 | 0 Хариулах
Урт хугацааны 17 зорилтот муу ёрын хөтөлбөр 😈 [79.116.121.254] 2023/6/15
A new study utilizing satellite observations determines Antarctic-wide ice shelves gained 661 Gt of mass from 2009 to 2019. An approach relying on assumptions of an unrealistic “steady state” or fixed calving flux (instead of real-world time-variable observations) estimates a net Antarctic ice shelf loss of -20,028 Gt over this same 11-year period – a more than 30-fold distortion of observed ice loss. New research (Andreasen et al., 2023) uses observational evidence from MODIS to assess net ice losses, gains for 34 ice shelves across Antarctica from 2009-2019. These observed data show the mass gains from East Antarctica and the Ross and Ronne-Filchner ice shelves were larger on net than the mass losses in West Antarctica and the Peninsula. Consequently, Antarctica as a whole has been gaining mass since 2009. “Overall, the Antarctic ice shelf area has grown by 5,305 km² since 2009, with 18 ice shelves retreating and 16 larger shelves growing in area.” Most studies utilize an alarmism-
0 | 0 Хариулах
Урт хугацааны 17 зорилтот муу ёрын хөтөлбөр 😈 [79.116.121.254] 2023/6/15
Сүүлийн үеийн судалгаагаар Антарктидын мөсөн талбай нь асар их болсон байгаа.эндээс дэлхийгээрээ дулаараад шатахгаад байгаа гэдэг нь дэлхийн элитүүд нэртэй сатаануудын хорлонт жүжиг нь төдий 😈 маск вируснээс хамгаалдаг гэдэгтэй адил худлаа айлгах төлөвлөгөө нь.гэтэл яг бодит байдал дээр вирус шүүдэг маск гэж энэ хорвоод байхгүй шүү дээ.Үүнтэй адил худлаа айлгах мэх юм.урт хугацааны 17 зорилтот хөтөлбөр гэсэн муу ёрын ажил нь дэлхийн бүх улсад хэрэгжиж байгаа 😈 исламын улсуудад боломж муу ч ухантаад л байна.энүүгээр бүх дэлхий нэг л засагтай болно тэр засаг нь элитүүд нэртэй шулмууд өөрсдөө юм.Монголын засгийн газар бол шулмуудын даалгаврыг биелүүлэгчид л болсон.сатаанууд дэлхийн хүн ам хэтэрхий их болсон учраас яаралтай цөөлөх шаардлагатай гэж үзэж байгаа юм.иймээс байнгын бакцинтай болгоно.мөн Хятад улсын амьдралруу шилжинэ гэсэн байгаа.цөөрүүлэхийн тулд бакцин шахаж хядах нь байна шүү дээ.
0 | 0 Хариулах
Урт хугацааны 17 зорилтот муу ёрын хөтөлбөр 😈 [79.116.121.254] 2023/6/15
Цөлжилт хуурайшилт нь байдаг л байгалийн процесс болхоос малаас хүнээс шалтгаалдагггүй бөлгөө.хэдэн тэрбум мод тарьсан ч дэлхийг хөргөх чадал хүнд байхгүй бөлгөө .хөрөхөө тулбал аяандаа хөрнө
0 | 2 Хариулах
Урт хугацааны 17 зорилтот муу ёрын хөтөлбөр 😈 [79.116.121.254] 2023/6/15
Европын холбоо өнөөдөр дэлхийн эко системийг сэргээх гэсэн муу ёрын зүйлд гарын үсэг зурах гэж байна.үүнийг хэрэгжүүлбэл Европын орнуудад хоолны хомсдол үүсэж хүмүүс өлсөж үхэх аюулруу шилжиж орно.бэлчээрүүдийг хураан авснаас болж Европын орнуудад сүүлийн үед малчид тариаланчидын жагсаал цуглаан өчнөөн болж байгаа.тв сайтууд харуулахгүй байгаа болхоор жирийн иргэд сайн ойлгохгүй байгаа юм.
0 | 1 Хариулах
Урт хугацааны 17 зорилтот муу ёрын хөтөлбөр 😈 [79.116.121.254] 2023/6/15
Өнөөдөр ковидын бакцин нэртэй хорноос болж дэлхийн бүх улсад гэнэтийн үхлүүд ихэссэн байгаа.эхнээсээ хохирогчид шүүхдээд эхэлсэн байгаа.гэтэл хар зүрхтэй монголын засгийн газар юу ч дуугарахгүй байгаа нь хэн бэ гэдгийг нь харуулаад байгаа юм.одоо малаар дамжуулж хороо шахах, түүнчлэн бакцинаар малуудыг бөөнөөр нь устгаж эхлээд байгаа.хиймэл махны үйлдвэр байгуулах гэж!! хиймэл мах нь хүний биед жинхэнэ махнаас 25 дахин илүү хортой хорт хавдар үүсгэдэг бодисоор баялаг гэж байгаа 😈
0 | 0 Хариулах
Урт хугацааны 17 зорилтот муу ёрын хөтөлбөр 😈 [79.116.121.254] 2023/6/15
Малын даац хэтэрсэн,мал цөлжилт үүсгээд байна,унгас нь дэлхийг дулааруулаад байна гэж мунхруулаад хамаг малыг устгаад хиймэл махны үйлдвэр байгуулах төсөл явагдаад байгаа шүү 👺 Энэ төсөл нь сатаан хүмүүсийн хүн төрөлхтнийг цөөрүүлж хорогдуулах зорилготой урт хугацааны 17 зорилтот хөтөлбөр буюу хуйвалдааны онол гэгчийн нэг мэх нь төдий 😈 Эко хот эко систем гэж залилаад хүмүүсээс бэлчээрүүдийг хураан авч малыг бөөнөөр нь устгаж хүмүүсийг хотруу шахах хянах системрүү шилжиж оруулах зорилготой хийгдэж байгаа үхээрийн бузар ажил юм.15 минутын хот эко хот болгоно гэхвий.орц,гарц гээд ирвэл тэгээд байдал маш эвгүй болж байна гэсэн үг шүү!!! хулгайч,хар зүрхтэй авилгач монголын төр засаг ухаантай ухнууд чинь өөрсдөө байрандаа шигдэж үлдэхийн төлөө сатаануудын хорлонт даалгаврыг хамгийн "ИЛҮҮ ОНЦ"биелүүлэх нь ойлгомжтой шүү
0 | 0 Хариулах
Урт хугацааны 17 зорилтот муу ёрын хөтөлбөр 😈 [79.116.121.254] 2023/6/15
Урт хугацааны 17 зорилтот хөтөлбөр гэсэн муу ёрын ажил хийгээд байгаа засгийн газрын нохойнуудыг цаазаар авах ял өгөх ёстой юм
0 | 3 Хариулах