Монгол Улсын Засгийн газар стратегийн хоёр чухал ордоо ашиглахын тулд маш их хичээл чармайлт гаргаж байгаа билээ. Хэдийгээр зарим нэг саад бартаа байгаа ч гэсэн ард иргэдийн зүгээс асуудал нааштайгаар шийдэгдэнэ гэсэн хүлээлт хэвээрээ байна.
Бид Засгийн газраас гаргасан шийдвэр, түүний дараа болсон үйл явцуудын талаар гадны хэвлэлд хэрхэн мэдээлснийг уншигчиддаа хүргэж байна.
Зээлжих зэрэглэл тогтоодог гурван том агентлагийн нэг Fitchratings өнөөдөр (өчигдөр) гаргасан мэдээлэлдээ Монгол Улс Рио Тинтотой тохиролцоонд хүрч, Оюу Толгойн далд уурхайн бүтээн байгуулалтыг эхлүүлэхээр болсон нь сөрөг үнэлгээг баталгаажуулах үр дүн үзүүлсэн хэмээн бичжээ.
Эндээс харахад манай улсын эдийн засгийн байдал үнэхээр мууджээ. Оюу Толгойн бүтээн байгуулалт үргэлжилсэн ч зэрэглэл ахихгүй. Харин ч бүр уруудах байсныг нь тогтоолоо гэжээ.
Fitchratings-ийн чансаанд манай улс одоогоор В гэсэн үнэлгээтэй байгаа бөгөөд энэ нь санхүү, эдийн засгийн нөхцөл байдал ойр, ойрхон өөрчлөгддөг, өөрөөр хэлбэл, эрсдэлтэй гэсэн үг. Бас болоогүй, ард нь negative, stable гэсэн тодотголтой.
Negative байвал цаашдаа ССС ангилал руу уруудах магадлал өндөр байгааг, stable байвал үнэлгээндээ тогтвортой байна, цаашид ВВ ангилал руу өгсөх магадлалтайг заадаг аж. Тиймээс Оюу Толгойн гэрээ манай үнэлгээнд эергээр нөлөөлжээ.
Таван Толгойн аварга уурхайг ашиглах асуудлаар гадны хөрөнгө оруулагчидтай хийх гэж байсан түүхэн гэрээг Монголын Парламент эцсийн мөчид саатууллаа. Парламентаар хэлэлцүүлэх зайлшгүй шаардлагатай гэж үзсэн учраас ингэжээ.
Тэд БНХАУ-ын Шенхуа Энержи, Японы “Сумитомо корп”-оос дөрвөн тэрбум ам.долларын хөрөнгө оруулалттай төсөл хамтран хэрэгжүүлэх гэрээнд гарын үсэг зурах гэж байсан юм.
Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг өнгөрсөн Ням гарагт Үндэснийхээ телевизээр олон нийтэд хандаж хэлсэн үгэндээ “Дөрвөн сарын турш үргэлжилсэн хэлэлцээр төгсгөлийн шатандаа орсон, гарын үсэг зурахад бэлэн болоод байгаа” талаар мэдээлсэн.
Гэвч Парламентын дарга З.Энхболд уг гэрээ нь Монголын хууль тогтоомжийг зөрчсөн байж магадгүй учир заавал хууль тогтоогчдын дэмжлэгийг авах ёстой гэсэн байр суурийг илэрхийлсэн юм. 1.8 тэрбум тонн сайн чанарын коксжих нүүрстэй уг орд нь дэлхий дээр ашиглагдаагүй хамгийн том нөөцийн нэг юм.
Дөрвөн тэрбум ам.долларын хөрөнгө оруулалттай Таван Толгойн ордыг ашиглахад БНХАУ руу тавигдах төмөр замын хамгийн чухал үүрэг гүйцэтгэнэ гэж Монголын эрх баригчид үзэж байна. Хурдацтай өсөн нэмэгдэж байсан олборлолт сүүлийн жилүүдэд буурсан нь зарим талаар хяналтыг БНХАУ-д алдах вий гэсэн болгоомжлолтой холбоотой байсан.
Тус улсын уул уурхайн нийт экспортын 90 хувийг өмнөд хөрш нь эзэлсээр байгаа юм. УИХ-аар хэлэлцэгдэх гэж буй гэрээнд зааснаар Шенхуа болон хамтрагчид нь Таван Толгойн ордоос өмнийг чиглэсэн 264 километр төмөр замыг тавихаар төлөвлөж байгаа юм.
Эдийн засаг, уул уурхайн чиглэлээр дагнан бичдэг энэ цахим сонинд Монгол Улс Рио Тинто хоёр ямар нэгэн асуудлыг дутуу орхилгүйгээр тухайн цаг үед нь бүрэн гүйцэд шийдээд явахгүй бол “сонгуулийн шоу”-нд орж ажил удаашрах, цаашлаад олон улсад нөлөөлөх асуудал үүсч ч болох юм гэсэн утгатай нийтлэл тавигдсан байна.
“Монголын Засгийн газар Оюу Толгой төслийг ашиглах тал дээр маш том дэвшил гаргаж, хамтрагч Рио Тинтотой зөвшилцөлд хүрсэн билээ. Гэвч 2016 оны сонгууль хоног хоногоор ойртож байгаа энэ үед хэлэлцээрийг нэгмөсөн батлах, шийдэгдээгүй байгаа асуудлаа хурдхан нэг тийш болгохгүй бол төслийн хэрэгжилтэд саад учрах магадлал байна.
Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг энэ сарын 4-ний өдөр “Хоёр тал ойлголцохгүй байсан асуудлууд дээрээ санал бодлоо нэгтгэсэн. Тиймээс төслийн хоёр дахь шатыг эхлүүлэх хэлэлцээрийг ойрын хугацаанд дуусгаж, үр дүнгээ дэлхий нийтэд зарлана” гэсэн билээ.
Гэхдээ, хэдийгээр хоёр тал аль, аль нь эерэг байр суурь илэрхийлж байгаа ч гэсэн эхлээд 127 сая ам.доллар байгаад сүүлд 30 сая ам.доллар болж буурсан татварын маргаанаа нэг тийш нь шийдэхгүйгээр хоёрдугаар үе шатыг эхлүүлэх боломжгүй” гэжээ.
Хэвлэл мэдээллийн байгууллагууд (Телевиз, Радио, Social болон Вэб хуудаснууд) манай мэдээллийг аливаа хэлбэрээр бүрэн ба хэсэгчлэн авч ашиглах хориотой ба зөвхөн зөвшилцсөн тохиолдолд эх сурвалжийг (ikon.mn) дурдах замаар ашиглах ёстойг анхаарна уу!