Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Боловсролын салбарт нийт таван өгөгдлийн шинжилгээний хэрэглээг хөгжүүлж байгааг Боловсролын Ерөнхий Газраас мэдээллээ.

Түүнчлэн олон нийтэд мэдээлэл хүргэх зорилгоор дашбоардаа нээлттэй болгох, өгөгдлийг нь хуваалцах, судлаачидтай хамтран ашиглах тусдаа хөгжүүлэлтийн ажлыг үргэлжлүүлэн хийх юм байна. Энэ хүрээнд Их өгөгдлийн бодлогын зөвлөх Ражу Варанаситой уулзаж, боловсролын салбарын өгөгдлийн хөгжүүлэлтийн талаар ярилцсан байна. 

Өгөгдлийн шинжилгээ 1: "School Mapping-Cургалтын байгууллагын өнөөгийн байдал"

Монгол Улсын боловсролын салбар олон жилийн турш материаллаг нөөц, сургуулийн хүчин чадал, чанар, хүртээмжтэй холбоотой сорилтуудтай тулгарч ирсэн. Тухайлбал зарим бүс нутагт сургуулийн барилга байгууламжийн насжилт өндөр байх, дэд бүтцийн дутмаг байдал, хичээлийн танхимын хүрэлцээ муу зэрэг асуудлууд нь сургалтын чанарт сөргөөр нөлөөлж байна.

 

Дэвшилтэт өгөгдлийн шинжилгээний аргачлал болон интерактив дашбоард ашиглан энэхүү шинжилгээ нь дараах үр дүнтэй дүн шинжилгээг санал болгоно:

• Сургалтын байгууллагын тоо, байршил, өмчийн хэлбэрийн онцлогийг тодорхойлох.
• Барилга байгууламжийн насжилт, хүчин чадал, ашиглалтын түвшинг үнэлэх.
• Дэд бүтэц, цахим орчны хүртээмж, чанарын дүн шинжилгээ гаргах.
• Бүс нутаг, хот/орон нутгийн ялгааг харуулсан сургалтын орчны үр нөлөөг үнэлэх.
• Материаллаг баазыг сайжруулах бодлого, төлөвлөлтийн санал боловсруулах.

Өгөгдлийн шинжилгээ 2: "МБТБ, ДБС-ийн төгсөгчдийн хөдөлмөр эрхлэлт"

Монгол Улсад төгсөгчдийн хөдөлмөр эрхлэлтийн түвшин, ажлын байртай болох хурд, мэргэжлээрээ ажиллах байдал зэрэг асуудлуудтай холбоотой өгөгдлийн хүртээмж, чанар хангалтгүй байсан. Гэсэн хэдий ч, энэхүү шинжилгээгээр өгөгдлийг цэгцлэн, нарийвчилсан дүн шинжилгээ хийж, хөдөлмөр эрхлэлтийн үзүүлэлтүүдийн талаар бодит цагийн мэдээлэл өгөх боломжийг бүрдүүлсэн.

Энэхүү өгөгдлийн шинжилгээний хэрэглээ нь дараах асуудлуудыг шийдвэрлэхэд тусална:

• Төгсөгчдийн хөдөлмөр эрхлэлтийн түвшний ялгаа: Бүс нутаг, хөтөлбөрийн төрөл, байгууллагын хэлбэрээр ялгааг тодорхойлох.
• Ажилд гарах хурд болон тогтвортой байдал: Төгсөгчдийн хөдөлмөр эрхлэлтийн хувь болон ажлын байранд тогтвортой байх хугацааг шинжлэх.
• Мэргэжлийн нийцэл: Төгсөгчдийн мэргэжлээрээ ажиллах хувь болон хөдөлмөрийн зах зээлийн шаардлагатай нийцлийг үнэлэх

Өгөгдлийн шинжилгээ 3: "Элсэлт төгсөлтийн динамик"

Монгол Улсын боловсролын салбарт сурагчдын элсэлт, төгсөлт, завсардалттай холбоотой асуудлууд олон жилийн туршид тулгарсаар ирсэн. Жишээлбэл зарим бүс нутагт сургуулийн хүртээмжийн ялгаа, завсардалтын өндөр хувь, дотоод үр ашгийн сул байдал зэрэг нь боловсролын чанар, хүртээмжид сөргөөр нөлөөлж байна.

 

Дэвшилтэт өгөгдлийн шинжилгээний аргачлал болон интерактив дашбоард ашиглан энэхүү өгөгдлийн шинжилгээний хэрэглээ дараах үр дүнтэй дүн шинжилгээг санал болгоно:

• Сургуулийн түвшинд элсэлт, төгсөлтийн динамикийг тодорхойлох.
• Завсардалт болон анги улиралтын шалтгааныг ойлгох.
• Бүс нутгийн болон түвшний ялгааг харуулсан сургуулийн үр ашгийг үнэлэх.
• Сургалтын хүртээмж, чанарын асуудлыг шийдвэрлэх бодлого, төлөвлөлтийн санал гаргах

Өгөгдлийн шинжилгээ 4: "Багшийн динамик"

Багш нар чанартай боловсролыг хангахад чухал үүрэгтэй боловч бүс нутгийн ялгаа, ажлаас гарах өндөр хувь, мэргэжлийн ур чадварын алдаатай тохируулга (жишээлбэл, тодорхой чиглэлд олон багш бэлтгэх, зарим чиглэлд багшийн хомсдол үүсэх) зэрэг асуудлууд нь тэдний гүйцэтгэлд сөргөөр нөлөөлж байна.

 

Дэвшилтэт өгөгдлийн шинжилгээ болон дүрслэлийн хэрэгслүүдийг ашигласнаар энэхүү өгөгдлийн шинжилгээний хэрэглээ дараах үр дүнтэй дүн шинжилгээг санал болгох боломжтой:

• Бүс нутгийн болон сургуулийн түвшинд багшийн дутагдлыг тодорхойлох.
• Багшийн шилжилт, хөдөлгөөний динамикийг ойлгох.
• Багшийн чанар, гүйцэтгэл, хуваарилалтын чиг хандлагыг үнэлэх.
• Ажилд авах, хадгалах, мэргэжил дээшлүүлэх стратегийн талаар нотолгоонд суурилсан шийдвэр гаргахад дэмжлэг үзүүлэх

Өгөгдлийн шинжилгээ 5: "Сурагчийн сурлагын амжилт"

Монгол Улсад сурагчдын сурлагын гүйцэтгэл, хичээл тус бүрийн онооны тархалт, ахиц дэвшилтэй холбоотой мэдээлэл нь олон жилийн турш хэсэгчилсэн байдлаар цугларч ирсэн. Гэсэн хэдий ч, эдгээр мэдээллийг нэгтгэн, нарийвчилсан дүн шинжилгээ хийж, бодит цагийн өгөгдөлд суурилсан дүгнэлт хийх шаардлага нэмэгдэж байна.

Энэхүү өгөгдлийн шинжилгээний хэрэглээ нь дараах үндсэн асуудлуудыг шийдвэрлэхэд тусална:

• Сурагчдын сурлагын гүйцэтгэлийн ялгаа: Бүс нутаг болон сургуулийн түвшний гүйцэтгэлийн зөрүүг тодорхойлох.
• Хичээл тус бүрийн онооны тархалтыг шинжлэх: Улсын шалгалт болон элсэлтийн ерөнхий шалгалтын оноог хичээл тус бүрээр задлан үнэлэх.
• Сурлагын ахиц дэвшлийг үнэлэх: Ахлах болон бага ангийн сурагчдын чанарын гүйцэтгэлийн оноо, ахиц дэвшлийг тодорхойлох.

Эх сурвалж: Боловсролын Ерөнхий Газар