Сангийн яам: ЕЭЗХ-той хэлэлцээр байгуулсан тохиолдолд импорт огцом өсөж, валютын гарах урсгал нэмэгдэх эрсдэлтэй

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Монгол Улс Евразийн эдийн засгийн холбоо(ЕЭЗХ)-той чөлөөт худалдааны түр хэлэлцээр байгуулах асуудал энэ цаг үед яригдаж буй. Гэрээнд нэгдсэнээр манай улсад ашигтай, ашиггүй гэх мэтгэлцээн улс төрчид, бизнесийн салбарынхны дунд өрнөж байгаа. 

Тэгвэл энэ асуудалд Сангийн яам ямар байр суурь илэрхийлэв. 

Гэрээ байгуулах асуудлыг Эдийн засаг, хөгжлийн яам хариуцаж байгаа бөгөөд тус яамнаас өнгөрөгч сард уг гэрээнд нэгдэх асуудлаар бусад яамнаас саналыг нь авсан аж. Энэхүү саналд Сангийн яам ямар хариу өгснийг товчлон хүргэе. 

Уг саналд "Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилсан "Хүнсний хангамж, аюулгүй байдал" үндэсний хөдөлгөөний хүрээнд ойрын жилүүдэд дотоодын үйлдвэрлэлээр дотоод хэрэгцээгээ бүрэн хангах 50 гаруй хүнсний бүтээгдэхүүнийг нэрлэсэн. Энэ хүрээнд дээрх хүнсний бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгчдийг төсөв, санхүү, татварын бодлогоор дэмжиж байгаа. Иймд төрөөс дотоодын үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх, хүнсний аюулгүй байдлыг хангах чиглэлээр баримталж буй бодлогыг харгалзан үзэж, үндэсний хөдөлгөөний хүрээнд нэрлэсэн барааны импортын гаалийн албан татварын хувь, хэмжээг тэглэхгүй байх нь зүйтэй. 

Хэлэлцээрийн төсөлд Монгол улс тарифын амлалтын хуваарьт онцгой албан татвар ногдуулдаг тамхи, согтууруулах ундаа, автобензин, дизелийн түлш, суудлын автомашин, чихэрлэг ус, ундаа зэргийн гаалийн албан татварыг тэглэхээр тусгасан байна. Эдгээр барааны хэрэглээ нь нийгэмд сөрөг үр дагавартай байдаг тул олон улсад татварын хувь, хэмжээг нь тогтмол нэмэгдүүлэх зарчим баримталдаг нийтлэг жишигтэй. 

Мөн Евразийн эдийн засгийн холбооны гишүүн орнуудын хувьд хүнсний бүтээгдэхүүнд стандарт, эрүүл ахуйн өндөр шаардлага тавьдаг бол манай улсын хувьд малын халдварт өвчин гарах эрсдэл ихтэй байдаг. Иймд манай хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгчид айлын талын хорио цээрийн болон стандарт шаардлага хангаж чадах эсэх нь тодорхойгүй байгаа нь монголын талыг экспортоо нэмэгдүүлэхэд бодит дэмжлэг болж чадах эсэх нь тодорхойгүй байна. 

Хэрэв энэхүү харьцаа өөрчлөгдөхгүй бол талууд зах зээлээ нээснээр манай импорт огцом өсөж, валютын гарах урсгал нэмэгдэх улмаар төлбөрийн тэнцэлд сөргөөр нөлөөлөх эрсдэлтэй байна" гэжээ. 

Сангийн яамнаас 2024 оны арваннэгдүгээр сарын 1-ний өдөр Эдийн засаг, хөгжлийн яаманд хүргүүлсэн санал бүрэн эхээрээ