Украины дайны улмаас бүргэдүүд нүүдлийн замаа өөрчилснийг судлаачид илрүүлжээ

Халуун дулаан орноос буцахдаа бүргэдүүд Украины нутаг дээгүүр нисэн өнгөрдөг байжээ.

Гэтэл тус улсад эхэлсэн дайны улмаас энэ шувуу нүүдлийн замаа өөрчилж, илүү урт зам туулдаг болсныг судлаачид илрүүлсэн байна.

Тухайлбал толбот бүргэдүүд Украины дайн эхэлснээс хойш тойруу замаар нүүдэллэж, бууж амрах цэгийнхээ тоог хүртэл цөөрүүлснийг GPS системийн тусламжтай илрүүлжээ.

“Дундаа амарч, ус уухгүйгээр марафонд гүйхтэй адил. Бас нэмээд хэдэн километр илүү гүйнэ гэсэн үг” гэж судалгааг ахлагчдын нэг Ийст Англиа Их сургуулийн эрдэмтэн Чарли Рассел тайлбарлаж байна.

Үүний улмаас бүргэдүүдийн нүүдлийн дараа нөхөн сэргэх хугацаа сунжирч, үржлийн хугацаа хойшилж, амьд үлдэх ангаахайн тоо цөөрч болзошгүйг судлаачид анхааруулжээ.

Рассел болон түүний хамтрагчдын судалгааны ажлын тайлан “Current Biology” сэтгүүлд нийтлэгдсэн байна.

Тэдний баг 2022 оны гурав, дөрөвдүгээр саруудад буюу Украины дайн эхэлсний дараахан халуун орноос Беларусийн өмнөд нутагт нүүдэллэж ирсэн 19 толбот бүргэдийн замыг судалжээ.

Бүргэдийн эмэгчнүүд нь Грекээс, эрэгчнүүд нь дорнод Африкаас төрөлх нутаг руугаа нүүсэн байна.

Судлаачид тэдний замыг 2018-2021 онуудад өөр 20 бүргэдийн нүүдэллэсэн замтай харьцуулжээ.

Ингэхэд бүргэдүүд сүүлийн нүүдлийнхээ үеэр дунджаар 85 км илүү замыг туулсан байна.

Нэг бүргэд бүр 250 км зам илүү туулсныг тогтоожээ. Нүүдлийн хугацаа нь дунджаар 55 цаг уртассан байна.

Мөн бүргэдүүдийн 90 хувь нь дайнаас өмнө Украины нутагт бууж амардаг байсан бол дайн эхэлсний дараа дөнгөж 32 хувь нь саатаж байжээ.

Гэхдээ бүргэд тус бүрийн сонголт өөр өөр байсныг Рассел тайлбарласан байна.

Тухайлбал Боровец нэртэй нэг бүргэд ширүүн тулааныг үл хайхран хуучин замаараа нисэж, Киев хотын дээгүүр дайрч өнгөрчээ.

Харин Дениса нэртэй өөр нэг бүргэд Киев хотын орчимд өөрөөс нь нэг километр хүрэхгүй зайд болсон дэлбэрэлтийн дараа замаа өөрчилж байсан байна.

“Одоогоор бидний хийж чадах зүйл их биш. Гэхдээ энэ шувууны үзэж буй дарамтыг ойлгох нь чухал бөгөөд дайны дараа тэдний тоо толгойг өсгөхөд төдийгүй экосистемийг бүхэлд нь сэргээхэд хэрэг болох юм” гэж Рассел ярьжээ.

Эх сурвалж: The Guardian