Т.Батбилэг: Энэ онд “Ебаримт систем” шинэчлэгдэн улам боловсронгуй болно

Гэрэл зургийг mpa.mn

Ebarimt-ийн системийг шинэчлэн хэрэгпэхэд илүү хялбар, нэмэлт бопомжуудтай боловсронгуй болгох гэнэ. Энэ талаар Гааль, татвар, санхүүгийн мэдээллийн технологийн төвийн захирал Т.Батбилэгээс зарим зүйлийг тодрууллаа.

-Өнгөрсөн хугацаанд баримт бүртгүүлэх системд дутагдал цөөнгүй илэрсэн. Тэр бүгдийг засаж, 2.0 хувилбар нэвтрүүлсэн гэнэ. Үүний давуу тал нь юу байна вэ?

-”И-баримт” системийн анхны ТЭЗҮ-ийг 2014 оны дөрөвдүгээр сард боловсруулж, аравдугаар сараас нь хөгжүүлж эхэлсэн байдаг. Ингээд системийг 2016 онд зах зээлд нэвтрүүлсэн. Өнгөрсөн гурван жилийн хугацаанд уг систем 807 мянган хэрэглэгчтэй болтлоо өргөжсөн байна. Хэрэглэгчийн тоо болон хэвлэж буй баримтын тоо жилд 40 хувиар өсөж байгаа үзүүлэлттэй.

Өнгөрсөн хугацаанд иргэдээс системтэй холбоотой санал, хүсэлт олон ирсэн. Тухайн саналыг нягталж, бид тухай бүрт нь системээ сайжруулж байсан. Харин энэ удаагийн шинэчлэлт гурван жилийн турш гомдол дагуулж байсан хүндрэлүүдийг нэг дор шийдэж байгаагаараа онцлогтой.

Нэн тэргүүнд системийг хэрэглэхэд хялбар болголоо. Татварын алба 807 мянган татвар төлөгч иргэдтэй харилцдаг хамгийн том суваг нь ebarimt болсон. Тиймээс үүнийгээ ашиглаж, татварын бааз суурийг нэмэгдүүлэх, баримт олгодог аж ахуйн нэгжийн цар хүрээгээ нэмэгдүүлэхэд иргэдийн оролцоог бүр илүү үр дүнтэй ашиглах үүднээс гар утаснаасаа санал, гомдлоо илгээх боломжтой болгосон.

НӨАТ-ын буцаан олголттой холбоотой мэдээллийг илүү ойлгомжтой хэлбэрээр харуулдаг боллоо. “Миний буцаан олголт бага байна”, “Зарим баримтыг баталгаажихгүй байна” гэх мэт гомдол олон ирдэг. Тиймээс гар утасны аппликешнээр дамжуулан баримтын мэдээллээ дэлгэрэнгүй харах боломжийг нэмэгдүүлсэн. Тухайлбал, таны бүртгүүлсэн баримтаас тэдэн төгрөг буцаан олгогдож байна, энэ баримт буцаан олголтгүй байна гэх мэтийн статистик мэдээллийг өгч эхэлсэн гэсэн үг.

Бас нэг анхаарах зүйл бол системийн найдвартай ажиллагааг хангахын тулд зай багтаамж, тоног төхөөрөмжийн сайжруулалтыг давхар шийдэж байгаа. Мөн шинэчлэл татварын албаны ITAX системтэй уялдсан онцлогтой. 2020 оноос Татварын шинэ хуулийг мөрдөж эхэлнэ. Тиймээс бид цахим системээ шинэчилж, төрийн үйлчилгээг цахимаар авах иргэдэд учирч болзошгүй ачааллыг бууруулж байгаа юм.

-Өнгөрсөн хугацаанд иргэдийг хамгийн ихээр бухимдуулж байсан зүйл нь “Аж ахуйн нэгж илгээгээгүй” гэсэн алдаа байлаа. Үүнийг зассан уу?

-Монгол Улсад кассын систем нийлүүлдэг 70 орчим байгууллага бий. Тэд нэгдсэн системд холбогдох кассын программ хангамжийг боловсруулдаг юм. Ингэхдээ зарим кассын программуудаас алдаатай мэдээлэл ирэх тохиолдол байдаг.

Жишээ нь, НӨАТ төлөгч бус аж ахуйн нэгжээс НӨАТ-тай баримт илгээх, дүнгийн тооцоолол алдах гэх мэт алдаа гаргадаг нь үүнтэй холбоотой. Бид ч бас энэ талд онцгой анхаарч, сайжруулж байгаа. Өнгөрсөн гуравдугаар сард бид кассын программ нийлүүлэгч байгууллагуудтай уулзаж, хамтран ажиллаж эхэлсэн. Өнөөдрийн байдлаар тус алдаа 90 гаруй хувьтай засагдсан байна.

-“Үнийн дүн зөрүүтэй” гэсэн алдаа ч хамт засагдсан болов уу?

-Тийм. НӨАТ-ын тооцооллоо буруу хийонээс л ийм алдаанууд гарч байгаа юм. Өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард НӨАТ-ын тайлан алдаа, санал, гомдолгүй гарсан. Нягтлангуудаас ирдэг гомдол багасаж байгаа нь энэ удаагийн шинэчлэл үүнд эерэг нөлөөлсөн гэж харж байна. Ирэх зургаадугаар сарын 1-нээс кассын программд суудаг татварын ПОСАПИ-ийг шинэчлэхээр төлөвлөсөн. Ингэснээр цаашид энэ төрлийн алдаа гарахгүй болох юм.

-Зах, худалдааны төвүүдийг баримт хэвлэдэг болгох уу?

-2019 онд бид дөрвөн удаагийн шинэчлэл хийхээр төлөвлөсөн. Эхний буюу энэ удаагийн шинэчлэлээр санал, гомдлыг хүлээн авах, хэрэглэхэд хялбар, мэдээлэл авах боломжийг нэмэгдүүлэх зорилготой байлаа. Тэгвэл дараагийн шинэчлэлтээр баримтын баталгаажуулалтыг хялбар болгоно. Хэрэглэгчдийг худалдан авалт хийх бүртээ тухайн дэлгүүр болон цэг дээрээ баримтаа баталгаажуулдаг болгохыг зорьж байгаа.

Харин есдүгээр сард зах, худалдааны төвүүдийг баримт олгох боломжийг бий болгохоор зорьж байна. Нэлээд үр дүнтэй арга хэмжээ нэвтрүүлэхээр зорьсон байгаа. Ирэх жилээс буцаан олголтыг улирал тутам олгож эхэлнэ. Мөн бусад төрлийн татварууд дээр ч буцаан олгодог болгохоор байгаа. Үүнтэй холбогдуулан оны сүүлчийн шинэчлэлээр татварын буцаан олголтыг ebarimt аппликешнээр авдаг болгохыг зорьж байна.