Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

"Сургамжит түүхүүд: Төрийн бус байгууллагуудын бодит кейс дээр ажилласан туршлага" номын нээлтийн арга хэмжээ өнөөдөр боллоо. 

Уг номыг хүүхэд хамгааллын чиглэлээр үйлчилгээ үзүүлдэг 12 иргэний нийгмийн байгууллага хамтран эрх нь зөрчигдсөн хүүхдүүдийн бодит кейс дээр тулгуурлан бичсэн байна. 

Энэ үеэр "Хүчирхийллийн эсрэг үндэсний төв"-ийн Хамгаалах байр сүлжээ хөтөлбөрийн зохицуулагч З.Ундрахын танилцуулсан илтгэлийг хүргэж байна. 

Тэрбээр "Монгол эмэгтэйчүүд маш тэвчээртэй амьдарч байна. Тэд анх удаагийн хүчирхийллээр хэзээ ч цагдаа дуудаж, мэргэжлийн байгууллагуудад ханддаггүй. Амь насаа алдах эрсдэлтэй нөхцөлд тулсан үедээ мэргэжлийн байгууллагуудад хандаж, зөвлөгөө авдаг.

Цагдаагийн Ерөнхий Газрын статистик мэдээлэлд дурдсанаар сүүлийн таван жилд гэр бүлийн болон бэлгийн хүчирхийллийн улмаас 73 хүүхэд, эмэгтэй амь насаа алдсан талаарх харамсалтай тоон мэдээлэл бий. 

Хүчирхийллийн улмаас сүүлийн таван жилд 5,020 хүүхэд, эмэгтэйчүүд хүнд ба хөнгөн бэртэл гэмтэл авчээ.

Энэ бол гуравхан сая гаруй хүн амтай Монгол Улсын хувьд маш өндөр тоо" гэв. 

График1. Хүчирхийллийн улмаас амь насаа алдсан хүний тоо

A Flourish data visualization

Бодит кейс: 

Өөрөө хууль, шүүхийн байгууллагад ажилладаг ч нөхрийнхөө хүчирхийллийг зургаан жил тэвчсэн эмэгтэйн жишээг ярья. Хүчирхийлэлд өртсөн талаараа эргэн тойрныхоо хүмүүст хэлдэг ч "Чи өөрөө хуулийн мэргэжилтэй хүн байж хүчирхийлэлд өртөнө гэж юу байсан юм бэ" гэж хэлнэ. 

Хэдийгээр хүчирхийлж, зоддог ч нөхөр нь түүнд хайртай гэдэгт 100 хувь итгэдэг. Хэрвээ түүнийг үзэн ядвал намайг хаяад явчихна. Намайг хэн ч тоохоо болино гэж боддог. Нөхрийн зөв, миний буруу гэж өөрөөсөө бурууг хайдаг эмэгтэйтэй ажиллаж байсан. 

Хүчирхийлэлд өртсөн эмэгтэйчүүд сайхан дурсамж гэхээс илүү дандаа гэмтсэн дурсамжуудыг тээдэг.

Өөртөө итгэлгүй, ирээдүйн төлөвлөгөөгүй, хар зурагтай болчихсон байдаг. Энэ нөхцөл байдлаас гаргахын тулд дандаа сайн сайхан дурсамжуудтай нь ажиллах хэрэгтэй болдог гэдгийг Хамгаалах байр сүлжээ хөтөлбөрийн зохицуулагч З.Ундрах ярьж байлаа. 

График2. Хүчирхийллийн улмаас гэмтсэн хүний тоо

A Flourish data visualization

Үргэлжлүүлэн тодруулахад "Бусдыг зодож, бэртээх эрх хэнд ч байхгүй. Хэрэв нэг л удаагийн хүчирхийлэл үйлдсэн бол зохих шатны байгууллагад нь хэлдэг, мэдээлдэг байх хэрэгтэй.

"Эр, эмийн асуудалд илжиг бүү жороол", "Гэр бүлийн дотоод асуудалд битгий оролц", "Гэр бүлээ бүтэн байлгахын тулд эмэгтэй хүн тэвчих ёстой" гэх мэтээр хандах үзэгдэл эрт үеэс уламжлагдсан. Энэ бол эцгийн эрхт ёс давамгайлсан Монгол орны уламжлалт хандлага. 

Ялангуяа эмэгтэйчүүдийг нөхрөө тэвч, юу ч болсон гэр бүлээ бүтэн байлга. Яагаад гэвэл энэ бол эмэгтэй хүний амьдрал гэж захидаг, ярьдаг. 

Уламжлалт эцгийн эрхт ёсны хандлага одоог хүртэл үргэлжилж байна. Үүний улмаас хүүхэд, эмэгтэйчүүд тэвчээртэй байсны эцэст хүчирхийллийн золиос болох эрсдэл бий. 

Хүчирхийллийг тэвчдэг цаг үе өнгөрсөн. Гэр бүлийн хүчирхийллийг "гэмт хэрэг" болгож хуульчлагдсан нийгэмд бид амьдарч байна" гэлээ. 

Мөн тэрбээр "Тэвчээр заах бус нэг удаагийн үйлдэл гаргасан л бол таслан зогсоох арга хэмжээг авах хэрэгтэй. Ингэж чадвал олон хүүхэд, эмэгтэйг хүчирхийлэлд өртөхөөс, амь насаа алдахаас урьдчилан сэргийлэх боломжтой. 

"Би эмэгтэй юм чинь гэрээ цэвэрлэж, хүүхдээ харна" гэх байр сууринаас битгий хандаасай. Энэ бүхэн дан ганц эмэгтэй хүний үүрэг биш. Нөхрийн үүрэг ч бий. Гэр орныхоо ажлыг харилцан тэнцвэртэй хийж, бие биедээ тусалдаг нийгмийг бүтээх нь чухал. 

Гэр бүлийн хүчирхийлэлд өртөж байгаа цаад шалтгаан нь эцгийн эрхт ёстой холбоотой. Тиймээс ч гэр бүлийн орчинд 80-90 хувьд нь хүүхэд, эмэгтэйчүүд өртөж байна" хэмээв.