Б.Болд-Эрдэнэ: Бүх хүүхэд тэгш боловсрол эзэмшээсэй гэсэн үүднээс хичээлээ үнэгүй давтах сайт хийсэн

-Боловсролтой хүн олныг бэлтгэж байж л бидний хүрээлэн буй орчин өнөөдөр байгаагаасаа илүү дээрдэнэ-

Программ хангамжийн инженер Б.Болд-Эрдэнэ охиныхоо хичээлийг давтуулах санаачилгадаа үндэслэн анх Blesson.bbe.mn хэмээх давтлага хичээлийн сайтыг бүтээжээ. Харин одоо тус сайтыг бусад бүх хүүхдэд үнэгүй ашиглуулах болжээ. 

Хүүхэд бүрд тэгш боловсрол олгох хэрэгцээ шаардлага урьд урьдаас илүү болсон энэ үед охиноо гэсэн сэтгэлээр иргэн өөрөө санаачлан ямар том боломжийг бяцхан сурагчдад нээсэн талаар ярилцлаа.

- Blesson.bbe.mn давтлага хичээлийн сайтаар зочилж үзлээ. Маш олон хичээлийн даалгавартай юм байна. Энэ сайтын талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгөхгүй юү. Хүүхдүүд ашиглахад үнэгүй байгаа нь маш их таалагдлаа. 

- Тийм ээ, үнэ төлбөргүй. Миний охин бага ангийн сурагч.

Одоогоор 1-3 дугаар ангийн Монгол хэл, математикийн хичээлүүдээр даалгавар оруулсан байгаа. Энэ жил 4 дүгээр ангийн хичээлийг программчилж оруулна. Манай сайт руу компьютер, утас, таблет гээд интернэтээр орох боломжтой бүхий л төхөөрөмжөөс хандаж орж болно. Тиймээс хотын түгжрэлд явж байхдаа, чөлөөт цагаараа, зуны амралтаараа гээд хэзээ ч, хаана ч ашиглах боломжтой. 

- Тэгэхээр эхлээд охиндоо зориулж хийсэн сайт байх нь ээ?

- Тийм ээ. Гэхдээ зөвхөн миний хүүхэд сайн боловсрол эзэмшлээ гээд ганцаараа энэ нийгэмд, энэ дэлхий дээр амьдрахгүй шүү дээ. Үе тэнгийн бусад хүүхдүүд нь ч мөн ижил эрдэм боловсролтой, хоорондоо өрсөлдөхүйц мэдлэг чадвартай байвал илүү ойлголцож, илүү ахиж, илүү сайжирна.

Ирээдүйд ажлын байран дээр гараад хоорондоо хурдан ойлголцож, хамтраад гар нийлээд ажиллах болно. Боловсрол мэдлэгтэй олон хүн бэлтгэж байж л бидний хүрээлэн буй орчин өнөөдөр байгаагаасаа илүү дээрдэнэ шүү дээ. Тэгэхээр аль болох илүү олон хүүхэд ашиглаж, мэдлэг чадвартай илүү олон хүүхэд бий болоосой гэсэн үүднээс бүх хүүхдэд нээлттэй ашиглуулдаг. 

 

- Хичээлүүдээ хэрхэн бэлддэг вэ, бага ангийн багштай хамтарч ажилладаг уу?

- Одоогоор дандаа охиныхоо алдсан, эргэлзсэн, олон дахин хийх шаардлагатай хичээлийн даалгаврыг нь ном болон дэвтрээс нь харж байгаад бэлтгээд оруулж байгаа. Багш нартай хамтран ажилладаггүй. Гэхдээ хичээлийн мэдээлэл оруулж хөтөлдөг BBE.mn фэйсбүүк пэйж дээр багш нарын бичсэн санал хүсэлтийг харж байгаад программчлах боломжтой хичээлийг нь мөн баяжуулаад оруулдаг.

Баяжихаараа бага ангийн багштай хамтраад орхигдсон сэдэв болон бүх хичээлийн сэдвүүдийг түүвэрлээд программчлаад явъя гэж боддог. Гэсэн ч сайн дураараа, цалингүй надад туслах багш байхгүй. Би өөрөө ч бас ажлын хажуугаараа, завтай үедээ энэ сайтыг хөгжүүлж явж байгаа учраас одоогоор бусдад цалин хөлс өгөх боломжгүй л байна. 

Манай сайтын үйл ажиллагааг хувь хүн, аж ахуйн нэгж байгууллага гээд хэн ч сайн дураар дэмжин ажиллах боломжтой. Хандив өгсөн, ивээн тэтгэсэн хүмүүс, байгууллагын нэрийг сайтынхаа ивээн тэтгэгчийн буланд байршуулж талархсанаа илэрхийлдэг. Энд аяга кофены мөнгө шилжүүлсэн хүмүүс, серверийн эвдэрсэн төхөөрөмжийг авч өгсөн хүмүүсийн нэрс ч байгаа. 

- Хүүхдүүд хичээлээ давтахаас гадна багшийн даалгавар бэлдэх хэсэг байсан. Энэ талаар мэдээлэл өгөхгүй юу?

- Миний авсан судалгаагаар багш нар маргаашийн хичээлээ заах материал, гэрийн даалгавар бэлдэхэд өдөрт 1-2 цаг зарцуулдаг юм билээ. Энэ бүгдийг манай сайтыг ашиглаад 5-10 минутад л бэлдэх боломжтой. Ингэснээр багш өдөр бүр хэмнэсэн 1-2 цагаа өөрийгөө хөгжүүлэх, гэр бүлдээ зарцуулах зэрэг давуу тал үүсэж байгаа юм.

Хүн бүрд байдаг хамгийн үнэтэй зүйл бол тухайн хүний цаг хугацаа. Манай мэргэжлийн онцлог нь бусдад цаг хугацааг хэмнэх боломжийг бүрдүүлж өгдөг. Харин тухайн цагаа юунд зарцуулах нь хувь хүний сонголт.

 

- Хичээлийн сайтынх нь нүүрэнд Монгол Улсын хүүхдийн эрхийн тухай хуулиас гарч ирж байсан. Хүүхэд хамгааллын талаар хангалтгүй ажилладаг манай улсад энэ бас чухал санагдлаа?

- Тийм ээ. Багш, эцэг эх нь ч хуулиа мэдэхгүй, “Чи тэгэх ёстой, ингэх ёстой” гээд хүүхдэд тулган шаардаад байдаг. Уг нь хүүхэд олон эрхтэй, эцэг эх, багш ч олон үүрэгтэй. Үүнийг нэг ч гэсэн эцэг эх, багш, хүүхдүүд өөрсдөө уншаад, мэдээд өөрийн болон бусдын эрхийг хамгаалж, үүргээ биелүүлдэг болоосой гэсэн үүднээс сайтын нүүрэнд харагдахаар байршуулсан.

Гэхдээ мэдээж ганц л заалт гарч ирээд байхгүй. Сайт руу хандах бүрд өөр өөр заалтууд сайтын доод буланд харагддаг байхаар шийдсэн. Аав ээж, асран хамгаалагч нь тэр хэсгийг харвал хүүхдэдээ уншиж өгөөд “Чи ийм эрхтэй, би тийм үүрэгтэй” гээд ярилцаасай гэж хүсдэг.

- Хичээлийн сайтад өдөрт хэчнээн хүүхэд хандаж байна вэ?

- Өнгөрсөн хичээлийн жилд өдөрт 500-1,000 хүүхэд манай сайтад хандаж хичээлээ давтаж байсан. Хамгийн оргил үе нь өдөрт 16,000 хүн хандсан тохиолдол байсан. Хичээл амарсан үед 100-500 орчим хүүхэд хандаж, хичээлээ сэргээж байна. Амралтын хугацаанд хүүхдийг өдөр бүр тогтмол 20 минут л хичээлийг нь давтуулаад байвал хүүхэд ачаалал авахгүй, бас хичээлээ мартахгүй, бүрэн сэргээгээд явах боломжтой гэж бодож байна.

Хичээлийн сайтаа хийхдээ би ч мөн өдөр бүр тогтмол хугацаа зарцуулж даалгавар нэмдэг байсан. Анх эхлүүлэхэд нэгдүгээр ангийн хичээлийг 35 үсгээс хийж эхэлсэн бол одоо гуравдугаар анги хүртэл хичээлийн даалгавруудыг программчлаад оруулчихсан. Энэ хичээлийн жилтэй зэрэгцээд дөрөвдүгээр ангийн хичээлийг хийж эхэлнэ.

Ямар нэг зүйлийг тогтмол, бага багаар хийх нь цасан бөмбөг шиг явцдаа улам томорсоор зогсоож дийлэхээргүй хүчтэй зуршил бий болно гэж боддог. Сайн зүйл дээр ч, муу зүйл дээр ч тэр. Тиймээс цаашид олон хүүхдэд ач тусаа өгнө гэж итгэж өөрийн боломжоор сайтаа хөгжүүлээд, баяжуулаад явж байгаа.