ТҮҮХ

Аугаа их ялалтын 70 жилийн ойг Оросын ард түмэн ёслон тэмдэглэж өнгөрүүллээ.

Монгол Улсад Нисэх хүчин үүсч хөгжсөний 90 жилийн ойд зориулсан үзэсгэлэнгийн нээлт Монголын үндэсний музейд боллоо.

Ургац арвинтай намар өнгөрч, өвөл эхлэхийн өмнөхөн 1241 оны 10 сарын эхний бүтэн сайн өдөр Мажарын тэнгэр гэнэт харанхуйлан нар хиртэж, Пештийн гудамжинд ч хүмүүс бие биеэ харахгүй мөргөлдөхөд хүрчээ. Хүмүүс айн дагжиж, ёрчид муу ёрын дохио хэмээн тунхаглана.

Монгол Улсад хийсэн айлчлалынхаа үеэр БНЭУ-ын ерөнхий сайд Нарендра Моди ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржид нэгэн онцгой бэлэг барьсан юм.

Харин Байдарын умард замын цэрэг Лигницийн тулалдааны дараа Чехийн армитай зууралдан байлдсангүй Нис голыг ухарч гатлаад хэсэг зуур цэргээ амраав.

Татаарууд сул дорой байдлыг ихэд жигшиж, хүч чадлыг шүтэн биширнэ.

“Хүмүүс бичсэн үгсээс илүү хэлсэн үгэнд автдаг. Энэ дэлхий дээрх бүх том өөрчлөлтүүдийг аугаа бичигч нар биш аугаа илтгэгч нар хийсэн” – Адольф Гитлер, “Миний тэмцэл”, 1925

IV Бела ван хэдхэн шадар цэргийн хамт эргэж ч харалгүй Bar голын эх өөд, Таатрын өндөр уулын бэрх бартаанд найдан, тийш давхилджээ.

Түүхчид өнөөг хүртэл Татар-Монголын дарлал гэж байсан эсэх талаар маргалдсаар байна. Хэрвээ байсан бол Орос оронд хэрхэн нөлөөлсөн нь ч маргаантай. Гурван зуу орчим жилийн Оросын түүхэнд тэд яг юуг үлдээсэн бэ?

Гүүрээр гарч амжаагүйг нь гол руу шахан усанд живүүлэв. Монголчууд багагүй хохирол амссан байна.

Энэ үймээн ид оргилдоо үед II Хенри вангийн захирсан Доод Силез, Их Польшийн шилдэг цэргийн анги, Понсе д Обоны захирсан Герман, Франц, Литовын тайж гаралтай шилдэг рыцариудын анги залган ирж тулаанд орсон боловч нэгэнт үймээн сандраан, гүн шоконд орчихсон бусад цэргүүдээ засаж, эргүүлж чадсангүйгээр барахгүй өөрсдөө ч тэр үймээн дотор нь хутгалдаад удирдлага, санаачилгаа бүрмөсөн алдсан байна.

4 дүгээр сарын 9-ний нэгэн манантай бүүдгэр өглөө. Лигницээс холгүй, хожим “тулалдааны талбар” нэрээр түүхэнд орох хувьтай Ваалштат тосгоны дэргэд дэлхийн цэрэг дайны бүхий л түүхчид, цэргийн жанждийн анхаарлыг заавал татдаг алдарт Лигницийн тулалдаан болжээ.

Германы фашизмаас хүн төрөлхтнийг авран хамгаалсан Оросын ард түмний агуу их ялалтын 70 жилийн ойн баяр сүр жавхлантай, ёслол төгөлдөр болж өнгөрөв.

Татааруудын улс гүрний газар нутаг нь өвс ногоо, ус ундаагаар баялаг, адуу, малд туйлын тааламжтай болой. Адууг нэг, хоёр настайгаас нь уналга эдэлгээнд сурган номхруулж хээр талаар давхина.

И.В.Сталин 70 жилийн өмнөх энэ өдөр Ялалтаа зарлаж хэлсэн үг.