ТАНИЛЦ: УИХ-ын гишүүдийн хүүхдүүд АЛЬ СУРГУУЛЬД СУРДАГ ВЭ?

- Боловсрол тэгш бус байдлын ШАЛТГААН болох нь -

ЯЛГАА 1.

УИХ-аас 2015 онд Монгол хэлний тухай хууль баталсан. Энэ хуулийн дагуу албан боловсролын хүрээнд тавдугаар ангиасаа эхэлж хоёрдогч буюу гадаад хэл үзэх эрх сурагчдад нээгддэг.

Бүр тодруулбал, хуулийн 6.3-т “Төрөөс олгосон зөвшөөрлийн дагуу гадаад хэлээр сургалт явуулдаг болон гадаад хэл заах тусгай зөвшөөрөл бүхий ерөнхий боловсролын сургуулиас бусад ерөнхий боловсролын сургуульд гадаад хэлийг тавдугаар ангиас эхлэн зааж болно” гэжээ.

Тэгвэл тус хуулийг баталсан, мөн өөрчлөх бүрэн эрхтэй УИХ-ын гишүүдийн 95 хувь нь хүүхдүүдээ сургахдаа гадаад хэлийг бага ангиас нь эх хэлтэй зэрэгцэн үздэг хичээлийн хөтөлбөрийг сонгож байна.

Эндээс логикийн алдаа гарч байгааг ТА харж байна уу.

Хууль батлах, өөрчлөх эрх эдэлдэг цор ганц байгууллага болох УИХ-ын гишүүд Монгол хэлний тухай хуулийн энэ заалтыг хувьдаа буруу гэж үздэг учраас л өөрсдийнхөө хүүхдүүдэд багаас нь хоёрдогч хэлийг үзэх боломжоор хангаж, харин бусад хүүхдэд “Хүлээж бай! Ард түмний хүүхдүүд бол тав, зургаадугаар ангиасаа гадаад хэл үз. Манай хүүхдүүд эхлээд сурах хэрэгтэй” хэмээн ялгавартай хандаж буй нь НОТЛОГДОЖ байна.

Энэ бол боловсролын агуулгын тэгш бус хүртээмжийн зөвхөн НЭГ жишээ.

ЯЛГАА 2.

Хэдийгээр боловсрол нь өөрөө насан туршийн бөгөөд боловсролын зорилго нь өргөн хүрээтэй ч ерөнхий боловсролын чанар, хүртээмжийг өнөөдрийн байдлаар хэмжиж чадаж буй ганц үзүүлэлт бол элсэлтийн ерөнхий шалгалт.

Тэгвэл ганц хэмжиж чадаж байгаа ЭЕШ-аар хувь, хувьсгалын ялгаа ямар хэмжээнд байгааг бид танилцуулсаар байгаа билээ.

График 1, 2018 оны ЭЕШ-ын дүнгийн дундаж, төрийн болон төрийн бус сургууль төгсөгчдийн онооны зөрүү

(График дээгүүр хулганаа чирж тоон утгыг дэлгэрэнгүй үзэх боломжтой)

ЯЛГАА 3.

Цаашилбал, УИХ-ын гишүүд маань хүүхдүүдээ анги дүүргэлт нь 20-30 хүүхэд байхаар нөхцөлийг сонгож байна.

Сургуулийн орчин, анги танхимын тохижилт, материаллаг бааз зэрэг нь мэдээж төрийн өмчит сургуультай харьцуулшгүй.

Тэгвэл төрийн өмчит сургуулиуд өнөөдөр анги дүүргэлтээ 25 сурагч байлгах нь битгий хэл гурван ээлжээр хичээллэдэг 20 сургууль байсаар байна. Боловсролын төсвийг нь мөн л УИХ шийдэж, хуваарилдаг. Нийт ЕБС-ийн 1,026 барилгын 60 хувь нь 30-аас дээш жилийн насжилттай буюу нэг удаа хүчтэй газар хөдөлбөл чухам юу болох вэ гэдэг төсөөлөхөд ч аймшигтай.

Монголчууд үр хүүхдүүдээ өнөөдөр ийм л орчинд сургаж байна.

Аав, ээжүүд өөрсдөө ч түүнийг нь тоож, төсөв хуваарилахад санаа тавьдаг эсэх нь эргэлзээтэй.

Ямартай ч шийдвэр гаргаж байгаа та бидний сонгосон төлөөлөгчид маань хүүхдүүдээ тэдгээр эвдэрч, нурахад бэлэн болсон сургуулиудад сургадаггүй гэдгийг мэдээд авахад гэмгүй биз ээ.

Харин ч олон улсын стандарт хангасан ямар гоё барилга, байшин, анги танхимтай сургуульд сургадаг вэ гэдгийг та гүүглэдээд харчихад гэмгүй.

Бидний олсон мэдээллээр УИХ-ын 75 гишүүний өнөөдрийн байдлаар сургуулийн насны 45 хүүхэд байна. Тэдгээрийн:

• 12 нь Орчлон
• 7 нь Шинэ Монгол 
• 5 нь Улаанбаатар Элит
• 4 нь Хобби
• 3 нь Улаанбаатар Бритиш
• 3 нь Олонлог Академи гэх мэт буюу 45 хүүхдийн 95% нь хувийн сургуульд сурч байгааг дараах графикаас харж болно.

График 2, Мэдээлэлд ойр байж болох УИХ-ын гишүүд хүүхдүүдээ яг одоо аль сургуульд сургаж буйг дараах графикаас харах боломжтой.

Зураг дээр дарж томруулж үзнэ үү!

Ялгаатай байдлыг цааш бичээд байвал маш урт жагсаалт болох биз.

Тэгвэл яагаад эрх мэдэлтнүүд нийт ард түмний (ард түмэн гэж үгийг хэрэглэхийг хүсээгүй ч УИХ-ын гишүүдийн амнаас хамгийн олон гардаг үг тул ашиглаж байгааг ойлгоно уу) хүүхдүүдийг боловсруулахад анхаардаггүй вэ.

Хэдийгээр улсын төсвийн зарлагад Боловсролын сайдын зарцуулах мөнгө хамгийн том дүнтэй, жилээс жилд нэмэгдэж байгаа ч энэ төсөв өөрөө спорт, соёл, шинжлэх ухаан, боловсрол хэмээн дөрөв хуваагдан задардгийг бид юун түрүүнд санах хэрэгтэй.

Дээрээс нь “Боловсролын салбарын урсгал зардлын дийлэнх нь цалин хөлсөнд зарцуулагдаж байгаа бөгөөд тухайн салбарын үндсэн зорилго болох чанар, багшийн хөгжил, материаллаг бааз зэргийг сайжруулах тал дээр сүүлийн жилүүдэд дорвитой ахиц гараагүй нь төсвийн баримтуудаас харагдаж байна.

Мөн боловсролын санхүүжилтийн ДНБ, төсөвт эзлэх хувийн жин хангалтгүй хэмжээнд байгаа нь энэ салбарын тавьсан зорилго хэрэгжих боломжийг хязгаарлаж байна” гэж "Боловсролын салбарын санхүүжилтийн тойм судалгаа 2018"-д дурджээ.

Өөрөөр хэлбэл, бодлого боловсруулагчид маань боловсролыг зөвхөн барилга байшин барих, багшийн цалин нэмэх тухай асуудлаар л хэмжиж байна. Анхдагч хэрэгцээ энэ мөн үү гэвэл мөн. Гэхдээ чанар, агуулгатаа зэрэгцээ анхаарал тавьж ирээгүйн гороо бид өнөөдөр нийтээрээ амсаж буй гэхэд хилсдэхгүй биз.

Монгол Улс уг нь боловсролыг тэргүүлэх салбараараа зарласан.

Тэгсэн атлаа энэ салбартаа яагаад жинхэнэ утгаар нь анхаарч, олон улсын түвшинд хүргэх боломжийг эрэлхийлдэггүй вэ.

Өнөөдөр бид хэт өндөр хөгжилтэй оронтой өөрсдийгөө жишдэггүй юм гэхэд яагаад ойролцоо гараанаас гарсан Эстони, Литва гэх мэт улс шиг боловсролын салбарынхаа чанар, агуулга, тэгш хүртээмжид анхаарч сайн үр дүнд хүрч болохгүй гэж.