Нарийн ЦАРИГ өргөн болсон түүх
"Гашуунсухайт-Ганцмод", "Ханги-Мандал", "Шивээхүрэн-Сэхээ" хилийн боомтуудын хил дамнасан холболтын төмөр зам, ачаа тээврийн шилжүүлэн ачих терминал барих ажил Монгол Улсын Засгийн Газрын 2024-2028 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрт буй 14 мега төслийн нэгдүгээрт эрэмбэлэгдэж байгаа юм.
Олон жил гацаад буй Ухаахудагийн ордоос Гашуунсухайт боомт хүртэлх төмөр замын суурь бүтэц барих тусгай зөвшөөрлийг хамгийн анх "Энержи ресурс" ХХК-д 2008 онд олгож ТЭЗҮ-ийг нарийн царигтайгаар боловсруулж байжээ.
Түүнээс хойш уг төмөр замын царигтай холбоотой шийдвэр олонтоо өөрчлөгдөж явсаар хэрхэн ӨРГӨН царигтайгаар хийгдсэн шалтгааныг он цагийн дарааллаар хүргэж байна.
"Энержи Ресурс" ХХК 2008 онд Ухаахудаг-Гашуунсухайт чиглэлийн төмөр замын ТЭЗҮ-ийг НАРИЙН ЦАРИГТАЙГААР боловсруулсан. Тухайн үед Монгол Улсад төмөр замын царигийн талаар хууль эрх зүйн зохицуулалт байгаагүй.
2008 онУлсын Их Хурлын 2010 оны 32 дугаар тогтоолоор "Төрөөс төмөр замын тээврийн талаар баримтлах бодлого”-ыг баталсан бөгөөд тус бодлогод шинээр барих төмөр зам нь одоогийн төмөр замтай шууд холбогдох буюу огтлолцох нөхцөлд 1,520 мм царигтай байхаар, мөн бүтээгдэхүүн нь экспортод шууд тээвэрлэгдэх хилийн боомтын төмөр замын шугамын царигийн өргөнийг Засгийн газар Улсын Их Хуралд танилцуулж шийдвэрлүүлэх"-ээр тус тус заасан болно.
2010 он
Монгол Улсын Засгийн газрын 2012 оны 161 дүгээр тогтоолын дагуу “Энержи Ресурс” ХХК-тай концессын гэрээ байгуулж, ӨРГӨН ЦАРИГААР Тавантолгой-Гашуунсухайт чиглэлийн төмөр замын барилгын ажлыг эхлүүлсэн.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийн урилгаар 2014 оны 08 дугаар сард БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпин Монгол Улсад Төрийн айлчлал хийсэн. Айлчлалын үеэр БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпин: хэрэв Монгол Улс өмнөд чиглэлийн төмөр замыг нарийн царигаар барьж байгуулсан тохиолдолд Хятадын тал санхүүгийн дэмжлэг үзүүлэхэд бэлэн болохоо илэрхийлсэн.
Иймд УИХ-ын 2014 оны 64 дүгээр тогтоолоор Тавантолгой-Гашуунсухайт чиглэлийн төмөр замыг НАРИЙН ЦАРИГААР барихаар шийдвэрлэсэн бөгөөд энэ үеэс "Монголын Төмөр Зам” ТӨХК-ийн хариуцан гүйцэтгэж байсан өргөн царигийн төмөр замын барилгын ажил зогссон байна.
Үндсэн хуулийн цэцээс УИХ-ын 2014 оны 64 дүгээр тогтоол нь хууль зөрчсөн тухай 2020 оны 04 дүгээр дүгнэлт гаргаснаар тус тогтоолыг хүчингүй болгож, Тавантолгой-Гашуунсухайт чиглэлийн төмөр замыг ӨРГӨН ЦАРИГТАЙ барьж байгуулахаар барилгын ажлыг эхлүүлсэн байна.
Баярлалаа
