Нийгмийн эсрэг "гэмт хэрэг" үйлдсэн албан тушаалтнууд болон ХӨСҮТ-ийнхэнд хуулийн хариуцлага хүлээлгэж чадах уу?

Гэрэл зургийг MPA.mn

Улсын Онцгой комисс нийслэлээс гарах хөдөлгөөнийг гуравдугаар сарын 1-нд нээснээс хойш 13 аймагт коронавирусийн халдвар тархаж, дотоодод батлагдсан тохиолдол 5,000-ыг даваад байна. Өчигдөр л гэхэд Баянхонгор, Орхон аймагт халдвар шинээр батлагдлаа.

Аймгууд руу халдвар гарсан нь "PCR шинжилгээний хариугаа хүлээгээгүй, өөр хүний хариугаар явсан" гэх мэт шалтгаан зонхилсон мэдээлэл хөврөв. Ийнхүү хариуцлагагүй үйлдэл гаргаж байгаа иргэдийг нэр устай нь зарлахаа Шадар сайд С.Амарсайхан мэдэгдсэн. Харин олон нийтийн дунд, шинжилгээний хариугүй, өөр хүний шинжилгээтэй хүнийг яагаад явуулаад байна вэ гэсэн асуулт үүссэн.

Мэргэжлийн байгууллагуудын гаргасан алдааг дараах мэдээллүүд нотолж буй.

БАРИМТ 1.

"Энх саран" сувилалд 21 хоног тусгаарлагдаад гарсан тээврийн жолооч Д-ээс 2020 оны арваннэгдүгээр сарын 10-нд халдвар илэрсэн.

Тусгаарлалтын хугацаанд гурван удаа шинжилгээ аваад "Сөрөг" гарсан тухаыйн иргэнээс гэртээ гарснаас нь дөрөв хоногийн дараа шинжилгээ авахад "Эерэг" гарсан. Ийнхүү тус тусгаарлах байр халдварын голомт болж, 49 тохиолдол батлагдсан. Халдвар хамгааллын дэглэм алдсанаас ийнхүү коронавирус тархсаныг ЭМЯ хүлээн зөвшөөрсөн бичлэг тухайн үед цацагдаж байсан билээ.

БАРИМТ 2.

Шадар сайд С.Амарсайхан "ХӨСҮТ-ийн ажилтан танил хүнээсээ өөр хүний өмнөөс шинжилгээ авсан тохиолдол байна" гуравдугаар сарын 17-нд мэдээлсэн.

Уг үйл явдал нотлогдвол ХӨСҮТ дотоод журмынхаа дагуу арга хэмжээ авна гэдгийг тус эмнэлгийн дэд дарга Э.Тэмүүлэн хэлэв. 

БАРИМТ 3.

"Сөрөг" гэсэн шинжилгээний хариу гарсан тул Төв аймгийн Баянчандмань сум руу буяны ажилд оролцохоор явсан иргэний шинжилгээний хариу "Эерэг" байсныг ХӨСҮТ араас нь залгаж мэдээлэв.

ЭМЯ-ны тайлбарласнаар лабораторийн ажилчид хэт ядарснаас үүдэн шинжилгээний хариуг уншуулах үедээ алдсан цөөн тохиолдол гарсан байна. 

БАРИМТ 4.

Цар тахал гарсан энэ үед Булган аймгийн Могод суманд хурдан морины уралдаан зохион байгуулсан бөгөөд үүнийг үзэхээр Улаанбаатараас очсон гурван иргэний нэг нь халдвартай нь батлагдав.  

"Хоёрдугаар сарын 6-наас тавдугаар сарын 1-н хүртэлх хугацаанд морин уралдаан зохион байгуулахыг хориглосон Засаг даргын захирамж бий. Уяачдын холбоо, Могод сумын Засаг дарга уг захирамжийг зөрчсөн" гэдгийг Булган аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газар тодотгосон.

Ийнхүү эрх бүхий албан тушаалтнууд, мэргэжлийн байгууллагуудын алдаанаас болж олон хүн эрүүл мэндийн томоохон эрсдэлд ороод байна. 

Коронавирусийн халдварын үед хамгийн ачаалалтай ажиллаж байгаа гол мэргэжлийн байгууллага нь ХӨСҮТ гэдгийг нийгмээрээ хүлээн зөвшөөрч, эмч нарыг ойлгож, хамгийн хүндэтгэлтэй хандаж буй. Харамсалтай нь итгэж болох эцсийн цэг болсон тус байгууллагын зарим ажилтан ийнхүү шинжилгээний хариуг хуурамчаар үйлдсэн ёс зүйгүй үйлдэл гаргаж байсан нь ил болов. 

Гамшгаас хамгаалах тухай хуулийн

• 5.1-т гамшгаас хамгаалах үйл ажиллагаанд дараахь зарчмыг баримтална:
• 5.1.1-т хүмүүнлэг, шуурхай, ил тод, хариуцлагатай байх;
• 5.1.2-д мэргэжлийн нэгдмэл удирдлагатай байх;
• 5.1.3-т шинжлэх ухаан, дэвшилтэт техник, технологи, инновацид тулгуурласан байх; 

гэж заасан байдаг бол Коронавируст халдвар /КОВИД-19/-ын цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх, нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай хуулийн 11.1.2-т үндэсний аюулгүй байдал, нийгмийн хэв журам, нийтийн ёс суртахуун, нийгмийн эрүүл мэнд, эсхүл хүний бусад үндсэн эрх, эрх чөлөөг хамгаалах зорилготой байх тухай заасан байна.   

ХӨСҮТ-ийн хувьд өмнө нь мөн хариуцлагагүй үйлдэл гаргаснаас болж хүнд өвчтэй иргэн хохирсон тохиолдол бий. 

Тодруулбал, ясны хорт хавдрын улмаас эмчилгээ хийлгэхээр Сөүл-Доха-Истанбул чиглэлд тусгай үүргийн нислэгээр Монголоос явсан 16 настай хүү С.Ханатбек Турк улсыг зорихдоо ХӨСҮТ-д 150 мянган төгрөгөөр COVID-19-ийн шинжилгээ өгч, тодорхойлолт авсан.

Өөрөөр хэлбэл, нэг байгууллагын санаатай болон санамсаргүй, хариуцлагагүй байдлаас болж иргэд эрүүл мэндийн эрсдэлд орж цаашлаад амь насаа ч алдах аюулд хүрч болохоор байна. Энэ бол мөнгөөр хэмжигдэшгүй хохирол.

Мөнгөн хохирлын тухайд коронавирусийн халдвар авсан нэг хүний эмчилгээнд дунджаар 4 сая төгрөг зарцуулж байгааг ЭМЯ-ны хэвлэлийн төлөөлөгч Б.Ууганбаяр мэдээлсэн. 

Булган аймгийн Могод сумын удирдлагуудын тухайд ч ялгаагүй халдварыг зориудаар тарааснаас өөрцгүй үйлдэл гаргаад байна. 

Халдварыг дотооддоо алдсан анхны тохиолдол буюу "Энх саран" сувиллын жишээнээс эхлэн олон нийт хариуцлага нэхэж эхэлсэн.

Тухайн үеийн Шадар сайд Я.Содбаатар хариуцлага тооцоход оройтохгүй, хэн нэгнийг буруутгахаас өмнө халдварын тархалтыг хумьж авах нь чухал байна хэмээн удаа дараа хэлсэн. Гэвч өнөөдөр албан тушаалтнуудад хариуцлага тооцсон ч үгүй, тархалтыг ч хумьж чадалгүй аймаг, орон нутгууддаа ч алдлаа. 

Мөн тухайн үеийн УОК-ын Шуурхай штабын дарга Б.Ууганбаяр тусгаарлах байрны дэглэм зөрчсөн иргэдийн талаар үг, үйлдэл бүрээр нь мэдээлж, өөрсдийгөө хүнд хэцүү нөхцөлд ажиллаж байгаа талаар хангалттай гомдоллосон. Зөрчил гаргасан иргэдийн нэр, зургийг хүртэл дэлгэнэ хэмээн "сүрдүүлж" байв.   

Тэгвэл хариуцлага ярих цаг яг одоо ирээд байна.

Орон нутаг руу шинжилгээний хариугаа хүлээлгүй гарсан иргэдийг нэр устай нь зарлана гэж одоогийн Шадар сайд С.Амарсайхан мэдэгдсэн. Үүнийгээ хариуцлага алдсан шат шатны албан тушаалтнууддаа хэрэгжүүлж, нийтэд зарлах шаардлагатай. 

Тэдгээр албан тушаалтнууд эрхэлсэн ажилдаа хайнга хандан, цар тахлын халдварыг санаатай тараасан гэж үзэх үндэслэл хангалттай бий тул байгууллагын дотоод журмаар арга хэмжээ авах төдийхнөөр толгойг нь илээд өнгөрөөх бус хуулийн дагуу хариуцлага хүлээлгэх нь зүйд нийцэх биз. 

Албан тушаалтнуудын хариуцлагагүй байдлаас болж нийгмээрээ хохирох нь дэндүү шударга бус!!!