Сандийп Сэнгупта: Монгол шиг хөгжиж байгаа ч асар хурдацтай цөлжиж буй улс орнууд конвенцын уялдааг хангуулахад манлайлах нь чухал
Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага (НҮБ)-ын Уур амьсгалын өөрчлөлтийн суурь конвенцын талуудын 29 дүгээр бага хурлыг (COP 29) Азербайжан улсын Баку хотод арваннэгдүгээр сарын 11-22-ны өдрүүдэд зохион байгуулж байна.
Энэ үеэр цөлжилтийн асуудлын хүрээнд НҮБ-ын Уур амьсгалын өөрчлөлтийн дээд түвшний төлөөлөгч Гонзало Мунос, IUCN-ийн Уур амьсгалын өөрчлөлтийн глобал бодлогын ахлах доктор Сандийп Сэнгупта дараах мэдээллийг өглөө.
Уур амьсгалын өөрчлөлтийн дээд түвшний төлөөлөгч Гонзало Мунос хэлэхдээ "Өдгөө дэлхийн улс орнууд хүндхэн цаг үетэй тулж ирээд байна. Байгаль орчны гурван талт хямралын хамгийн хэцүү нөхцөл байдалтай нүүр тулж байгаа.
Эдгээр асуудлыг шийдвэрлэхийн тулд дэлхийн улс орнууд, олон улсын хамтын нийгэмлэгүүд гурван асуудлыг цогцоор нь шийдвэрлэх ач холбогдлыг чухалчлан үзэж байгаа.
Өөрөөр хэлбэл уур амьсгалын өөрчлөлт төдийгүй биологийн олон янз байдал буюу байгаль орчин, цөлжилтийн асуудлыг уялдуулах замаар гурван асуудлыг гурвууланг нь цогцоор шийдвэрлэхэд олон улс маш их хүчин чармайлт гаргаж эхэллээ.
Энэ ажлыг зүгээр ярих бус хийж хэрэгжүүлж, үйл хэрэг болгох, хэрэгжилтийг өндөр түвшинд хангуулахын тулд дэлхийн улс орнууд нотолгоонд суурилсан арга барилыг хэрэгжүүлж эхлээд байна. Хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх нь хамгийн чухал.
COP буюу гурван конвенцын талуудын бага хурлыг зохион байгуулж буй даргалагч улс орнуудын хүрээнд олон түншлэл хийж, санаачилгуудыг гаргаж байна.
Өнгөрсөн жилийн Дубайн COP-оос эхлүүлэн уур амьсгал, биологийн олон янз байдал гэх хоёр асуудлыг холбосон түншлэл үүсгэсэн.
Энэ жилийн цөлжилтийн COP-д уур амьсгал, цөлжилтийн асуудлыг холбосон түншлэл санаачилгыг гаргаж байгаа. Өөрөөр хэлбэл түншлэл болон санаачилгад тулгуурлан эдгээр асуудлын уялдааг хангах, оролцогч талуудыг татан оролцуулах өндөр ач холбогдолтой.
Дан ганц төрийн байгууллагууд, улс орнуудаар хязгаарлагдахгүй хувийн хэвшил, судалгааны байгууллагууд болон бусад бизнесийн төлөөлөл, олон улсын санхүүгийн байгууллагууд, улсын өөрийн санхүүгийн байгууллагууд хоорондын хамтын ажиллагааг бэхжүүлэхэд маш чухал үүрэг гүйцэтгэнэ. Ингэж хамтын ажиллагаа, түншлэлийг өргөжүүлж хөгжүүлснээр үр нөлөө, үр дүн нь бодитой илэрхийлнэ.
Нотолгоонд суурилсан мэдээллийг сайжруулж, шинжлэх ухаанд суурилсан судалгааны үр дүнг бодлогодоо ашиглах шаардлагатай байна. РИО-гийн гурван конвенц 1993 онд батлагдаж өдгөө 2025 онд гурван конвенцыг хэрэгжүүлж эхэлсний 32 жилийн ой тохиож байгаа.
Энэ хугацаанд юу хийснээ эргэж дүгнэж цэгнэн, цаашид илүү бодитой, үр дүнтэй алхам руу шилжих хэрэгцээ шаардлага тулгарчээ" гэлээ.
2026 онд (COP 17) бага хурлыг Монгол Улсад зохион байгуулна
Үргэлжлүүлэн Уур амьсгалын өөрчлөлтийн глобал бодлогын ахлах доктор Сандийп Сэнгупта "Талуудын бага хурлыг зохион байгуулна гэдэг нь гурван хүчин зүйлтэй холбоотой.
- Нэгдүгээрт тухайн асуудлын хүрээнд хэлэлцээр явуулах, улс орнууд харилцан зөвшилцөх бодлогын асуудлыг зохион байгуулах шаардлагатай.
- Хоёрдугаарт хурлын ложистик зохион байгуулалттай холбоотой асуудлыг хангах хэрэгтэй.
- Гуравдугаарт энэ жилийн COP 29 хурлаас гарч буй санал санаачилга, түншлэлийн үр дүнгийн хэрэгжилтийг үнэлэх асуудал юм.
Монгол Улс гурван асуудалд онцгой анхаарч ажиллана гэж ойлгож болно. Энэ жилийн Саудын Араб, Риадад болох талуудын 16 дугаар хурлын хүрээнд олон асуудлыг хэлэлцэхээр төлөвлөсөн.
Монгол Улс 17 дугаар талуудын бага хурлыг зохион байгуулах үеэрээ эдгээр асуудлын үргэлжлэл хэрэгжилтийг олон улсын түвшинд хэлэлцүүлэн өрнүүлэх үүрэг хүлээнэ.
Риадад болох талуудын бага хурлын үеэр цөлжилт, газрын доройтол, ган гачигт нэрвэгдсэн асуудлыг хэлэлцэхээсээ илүүтэй гурван талт хямрал учраас биологийн олон янз байдалтай харилцан холбоотой. Эдгээр асуудлыг хөндөж олон улсын түвшинд хэлэлцүүлэх үүрэгтэй.
Монгол Улс шиг хөгжиж байгаа боловч асар хурдацтай цөлжиж буй улс орнуудын хувьд конвенцын уялдааг хангуулах асуудлаар манлайлж ажиллах хэрэгтэй.
НҮБ-ын Цөлжилттэй тэмцэх конвенцод (UNCCD) нэгдэн орсон талуудын 17 дугаар бага хурлыг (COP 17) 2026 онд Монгол Улсад зохион байгуулна. Энэ үеэр дээрх гурван асуудлыг цогцоор нь шийдэх гарц, гаргалгааг олон улсад таниулан сурталчлах шинэ санал санаачилгыг дэвшүүлэх бүрэн боломжтой” гэлээ.
Хэвлэл мэдээллийн байгууллагууд (Телевиз, Радио, Social болон Вэб хуудаснууд) манай мэдээллийг аливаа хэлбэрээр бүрэн ба хэсэгчлэн авч ашиглахдаа эх сурвалжаа (ikon.mn) заавал дурдах ёстойг анхаарна уу!
