"Нийт ₮11.4 тэрбумын зээлтэй 6 зээлдэгчийн шүүхийн шийдвэр гарсан. Ихэнх нь "Алт-2" хөтөлбөрийнх"
Монгол Улсын Хөгжлийн банкнаас тайлант хугацаанд хийгдсэн голлох ажлуудаа өнөөдөр танилцуулсан.
Танилцуулгын дараа Монгол Улсын Хөгжлийн банкны гүйцэтгэх захирал Г.Амартүвшин сэтгүүлчдийн сонирхсон ауултад хариулт өгсөн юм.
- Таныг ажлаа авах үеэр Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын даргын зарлаж байсан өр зээлүүд ямар түвшинд явж байгаа вэ?
- Тэр зээлүүдийн хувьд прокурорын байгууллагад материалаа хүргүүлж, өргөдлөө өгсөн. Капитал банк, "Монгол Драй Милк", “Эрэл”, “Хөтөл”, "Кью Эс Си" компанийн таван том зээл бий. Хэмжээний хувьд 530 тэрбумын дүнтэй ба манай муу зээлийн багцын ихэнхийг эзэлж байгаа.
- Та өмнөх хурал дээр "Эрэл" компанийн муу зээлийг эргэн төлүүлэхийн тулд хамтарсан компани байгуулах хувилбар байна гэж ярьсан. Энэ ажил юу болсон бэ?
- Тэр хувилбарыг бид сайн судлаад, үнэлгээ хийж, хамтарсан ажлын хэсэг хүртэл гаргасан байсан.
Гэвч эцэстээ бид дүнгийн хувьд тохироонд хүрч чадаагүй. Өөрөөр хэлбэл, манай компанийн үнэлгээ, "Эрэл" компанийн хувьцаа эзэмшигчийн үнэлгээнээс зөрүүтэй байсан тул тохироонд хүрч чадаагүй юм. Тиймээс барьцаа хөрөнгөөр нь тэр зээлийг хангуулах бодлоготой байна.
- ТОСК төгрөгөөр орлого олдог мөртлөө валютаар зээл авсан байсан. Ийм алдаа дахиж давтагдсан уу. Ямар арга хэмжээ авсан бэ?
- Бид эрсдлийн бодлогодоо шинэчлэлт оруулаад, журам хэлэлцэж баталсан. Валютаар зээл авсан дотоодын компаниуд нэлээд эрсдэлд орохоор харагдаж байгаа. Тиймээс ханшийн эрсдлийг зээл олгохдоо тооцож байх ёстой гэх зохицуулалт оруулсан. Зээл болгон дээр өөр өөр арга хэмжээ авч ажиллаж байна.
- Ирэх оны хувьд бонд босгох уу. Өрийн менежмент тал дээр баримталж буй бодлогын тухайд?
- 500 сая долларыг 2018 онд босгосон. 2019 онд шинээр бонд босгоогүй. 2020 онд төслийн бонд гэсэн чанартай санхүүжилтийг гаднаас татан төвлөрүүлэхээр ярилцаж байгаа. 2020 онд нийтдээ 320-350 тэрбумын шинэ эх үүсвэр татан төвлөрүүлэх төлөвлөгөө бий.
- “МАК”-ийн зээлийн талаар мэдээлэл өгөөч?
- “МАК”-ийн зээлийн 27 тэрбумыг төлүүлээд, үлдсэн зээл дээр нь шинэ график тохироод төлөвлөж байгаа.
- Цаашид санхүүжүүлэхээр хүлээгдэж буй төслүүд байгаа юу?
- Газрын тосны төсөл бол том жишээ. Ус, цахилгаан, дэд бүтцийг нь Монгол тал санхүүжүүлэх ёстой байсныг Хөгжлийн банк санхүүжүүлсэн. Цаашид энэ мэтийн санхүүжилтийг Хөгжлийн банк заавал хийх ёстой. Чиглэл нь эрчим хүч, дахин төлөвлөлт, зам тээвэр, өндөр хэмжээний цахилгаан дамжуулах шугам буюу Монгол Улсын экспорт болон аж үйлдвэрийг урт хугацаанд дэмжих төслүүд байх ёстой.
Мөн өмнөх оны алдааг давтахгүйн тулд 2020 оны ноолуурын хөтөлбөрөө өнгөрсөн есдүгээр сард зарлаад баталчихсан. Ямар ч байсан 2020 оны Цагаан сар өнгөрөхөөр олголтуудаа хийгээд, ноолуурын улирал эхлэхээс өмнө санхүүжилтийг нь олгож явахаар төлөвлөсөн.
Зээлийн багцын асуудал зургаан сарын дотор шийдэгдэх ажил биш
- Шүүхийн шатанд шилжсэн 14 зээлүүд нь ямар төрлийн зээлүүд байгаа бол. Мөн та цаашид салбартаа ажиллах эсэх дээр ямар байр суурьтай байгаа вэ?
- Нийт 11.4 тэрбум төгрөгийн зээлтэй 6 зээлдэгчийн шүүхийн шийдвэр гарсан. Ихэвчлэн "Алт-2" хөтөлбөрийн зээлүүд байгаа.
Хоёрдугаарт, би ажиллаж эхлэхдээ гурван зорилт тавьсан бөгөөд зорилтдоо хүрсэн гэж бодож байна. Зургаан сар гэдэг богино хугацаа. Ямартай ч гол бодлого журам зэрэг тоглоомын дүрмийг илүү тодорхой болгож, олон улсын стандартад нийцүүлсэн. Засаглал тал дээр том ахиц гаргасан.
Зээлийн багцын асуудал зургаан сарын дотор шийдэгдэх ажил биш. Манай шүүхийн процесс ямар хурдтай явдгийг та бүхэн мэднэ. Энэ ажлыг бид дорвитой эхлүүлсэн, үргэлжлээд явна. 2020 онд том үр дүн гарна гэж бодож байна.
Миний хувьд зургаан сарын хугацаатай, гэрээгээр ажилласан. ТУЗ-өөс намайг үргэлжлүүлэн ажиллуулах эсэхийг удахгүй шийднэ. Би ямартай ч мэргэжлийн банкир хүний хувьд салбартаа ажиллана гэсэн бодолтой байгаа.
