ИНФОГРАФИК: Монгол эрэгтэй хүний тэтгэвэр авах хугацаа дунджаар 6.5 жил бол солонгос эрчүүдийнх 20.6 жил байна

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Харин дэлхийн улс орнуудын тухайд эдийн засаг, газар зүйн нөхцөл байдал, улс орны хөгжил зэргээсээ шалтгаалан харилцан адилгүй буюу эрэгтэй хүн 58-67 насны хооронд, эмэгтэй хүн 50-67 насны хооронд тэтгэвэрт гарч байна. 

Иргэд нь хамгийн хожуу болон хамгийн эрт тэтгэвэрт гардаг улсууд ямар улсууд байдаг вэ?

Дани, Грек, Норвеги, Итали зэрэг Европын орнуудын иргэд хамгийн өндөр настайдаа буюу 67 насандаа тэтгэвэрт гардаг бол Индонез, Бангладеш, Хятад, Вьетнам зэрэг Азийн орнуудын иргэд хамгийн эрт тэтгэвэрт гардаг. Тухайлбал Индонез улсын иргэд 58, Бангладешийнх 59 насандаа тэтгэвэрт гардаг ба Хятад эрэгтэйчүүд 60, эмэгтэйчүүд нь 50-55 насандаа тэтгэвэрт гардаг ажээ.

Тэгвэл амьдралынхаа 30, 40 жилийг зарцуулан шимтгэл төлж, хуримтлуулсан мөнгөө та бид хүртэж чаддаг болов уу? 

НҮБ-ын Хүн амын сангийн тайланд монгол эрчүүд дунджаар 66.5, монгол эмэгтэйчүүд 75.7 насалдаг гэжээ. Энэхүү тоо баримтаас харахад монгол эрэгтэй хүн дунджаар 6.5 жил, монгол эмэгтэй хүн дунджаар 20.7 жил тэтгэвэр авна. Гэвч Эрүүл мэндийн хөгжлийн төвийн судалгаанд дурдсанчлан сүүлийн гурван жилийн байдлаар монгол эрэгтэйчүүд 50-64 насандаа хамгийн их нас барсан гэсэн харамсалтай мэдээ бий. 

Монголчуудын тэтгэвэр авах хугацаа дэлхийн бусад орнуудын иргэдийнхтэй харьцуулахад хэр байдаг бол? Үүнд хариулахын тулд дэлхийн 25 орны хүмүүсийн тэтгэвэрт гарах насыг хүн амын дундаж наслалттай нь харьцуулан үзлээ. 

График №1. Эрэгтэйчүүдийн дундаж наслалт ба тэтгэвэрт гарах нас

Өмнөд Солонгос эрэгтэйчүүд хамгийн олон жил буюу дунджаар 20.6 жил тэтгэвэр авдаг ба тэдний дараа хонконгчууд 18.2 жил, сингапурчууд 18.1 жил тэтгэвэр авдаг байна.

Харин Оросын эрэгтэйчүүд тэтгэврээ хамгийн цөөн буюу дунджаар 1.2 жил авдаг бол казахстан, украин, монгол эрчүүд дунджаар 3-6 жил тэтгэвэр авдаг аж. Тоон мэдээллээс харахад Өмнөд Солонгос эрэгтэй хүн монгол эрэгтэй хүнээс дунджаар 14.1 жилээр илүү тэтгэвэр авдаг байна. 

Өмнөд Африк улсын эрэгтэйчүүдийн хувьд тэтгэвэрт гарахаасаа хагас жилийн өмнө нас барж, дийлэнх нь тэтгэвэртэй гарч амждаггүй гэсэн үзүүлэлт бий. 

График № 2. Эмэгтэйчүүдийн дундаж наслалт ба тэтгэвэрт гарах нас

Эмэгтэйчүүдийн дундаж наслалт эрэгтэйчүүдийнхтэй харьцуулахад харьцангуй өндөр, тэр хэрээрээ тэтгэвэр авах жил нь урт байдаг.

Өмнөд Солонгосын эмэгтэйчүүд эрэгтэйчүүдийнхээ нэгэн адил хамгийн олон жил тэтгэвэр авдаг ба дунджаар 26.6 жил тэтгэвэр авдаг бол хятад эмэгтэйчүүд 26.2 жил, япон эмэгтэйчүүд 23.6 жил, хонконг эмэгтэйчүүд 22.9 жил тэтгэвэр авдаг байна.

Харин эмэгтэй хүн хамгийн цөөн жил тэтгэвэр авдаг улсуудад Өмнөд Африк, Энэтхэг, Индонез улсууд тэргүүлжээ. Өмнөд Африк эмэгтэйчүүд дунджаар 5 жил, энэтхэгүүд 8.9 жил тэтгэвэр авдаг аж.