ИНФОГРАФИК: Нийслэлчүүдэд ЗОВЛОН нэмсэн суррон, скүүтер

Манай улсад скүүтер, мопед, цахилгаан дугуй түрээсийн үйлчилгээ гурван жилийн өмнөөс нэвтэрсэн. 

Энэ хугацаанд тодорхой зохицуулалт, тогтсон стандартгүй явсны уршгаар таван хүн амь насаараа хохирч, 2,453 хүн бэртэж гэмтжээ.

Эв эрүүл хүмүүс өөрсдийгөө тахир дутуу болгох, насаараа хөгжлийн бэрхшээлтэй болох эрсдэлтэй алхмыг хийж байна. 

Ялангуяа өсвөр насны хүүхдүүд хоёр гурваараа сундалж давхих, арын дугуйн дээрээ тогтож үзүүлбэр үзүүлэх, хурд авч өндрөөс харайх, хөөрч давхих зэргээр скүүтер, мопедыг ТОГЛООМ НААДГАЙ мэт ашиглаж байгаа нь анзаарагддаг.

Энэ төрлийн осолд 15-19 насныхан хамгийн их өртсөн. Осолдсон иргэдийн ихэнх хувь нь ТАРХИ ТОЛГОЙН ГЭМТЭЛ-тэй ирж, эмнэлгийн яаралтай тусламж авдаг. 

Толгойн гэмтлээс үүдэлтэй хөдөлмөрийн чадвараа алдах, саажилт үүсэх, сонсголын бэрхшээлтэй болох зэрэг олон арван уршиг бий.

Цаашилбал амь насандаа заналхийлэх ийм үйлдлийг анхаарах цаг болсныг Гэмтэл Согог Судлалын Үндэсний Төв (ГССҮТ)-ийн Яаралтай тусламжийн тасгийн их эмч М.Өлзийдэлгэр сануулж байлаа. 

График: Гэмтсэн иргэдийн тоо (2022-2024 он)

Дээрх графикт харуулсанчлан өнгөрсөн гурван жилийн хугацаанд улсын хэмжээнд нийт 887 иргэн цахилгаан дугуй, скүүтер, мопедоос үүдэн гэмтэж бэртжээ. 

Тэгвэл энэ жилийн эхний долоон сард зөвхөн скүүтер, цахилгаан дугуй, мопедоос үүдэлтэй осол 1,566 бүртгэгдсэн байна. 

График: Гэмтсэн иргэдийн тоо (2025 он)

Тэгвэл скүүтер, мопед, цахилгаан дугуйг сонгон хэрэглэж буй хүмүүс хаагуур зорчих вэ? Мэдээж зориулалтын замаар зорчвол аюулгүй боловч Улаанбаатар хотод стандартын шаардлага хангасан ийм зам хэр их байгаа вэ? ...

2024 онд гурван иргэн, 2025 он гарснаас хойш хоёр иргэн тухайн шалтгааны улмаас амиа алджээ. 

Өнгөрсөн онд хохирсон иргэдийн хоёр нь цахилгаан дугуйтай онхолдож, нэг нь скүүтерт мөргүүлж амь насаараа хохирсон харамсалтай мэдээлэл байна. 

 Нас баралт: 

 

"Эдгээр хэрэгсэл явган хүний замаар явахыг зөвшөөрсөн шийдвэр нь оновчгүй. 

Шүүхийн Шинжилгээний Үндэсний Хүрээлэнд бүртгэгдсэнээр гурван иргэн газар дээрээ нас барсан. 

ГССҮТ-д хандсан хоёр иргэний нэг нь тархины хүнд хэлбэрийн цус харвалтын улмаас амь насаа алдсан, нөгөө нь олон эрхтний хавсарсан хүнд гэмтэлтэй үйлчлүүлэгч байсан" гэдгийг ГССҮТ-ийн үйл ажиллагаа хариуцсан дэд захирал Б.Батзориг хэлж байв. 

Суррон, мотоцикл авч өгснөөр "хүүхдээ эрхлүүлж, хайрлаж байна" гэж бодох хандлагатай. Гэвч эсрэгээрээ...

 

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Энэ төрлийн хэрэглээний улмаас осолд өртөж, эмнэлгийн яаралтай тусламж авсан иргэдийн КЭЙСҮҮД: 

Скүүтер, мопед унахаас өмнө нэн түрүүнд "Энэ төхөөрөмжийн бүрэн бүтэн байдал хангагдаж чадах уу" гэдгийг анзаарч, анхаарах хэрэгтэй. 

Хүний амь настай холбоотой асуудалд түрээслэгч байгууллагууд хариуцлагатай хандаж, бүрэн бүтэн байдлыг хянан шалгадаг байх шаардлагатайг дээр дурдсан КЭЙС илтгэж байна. 

Одоогийн байдлаар "Жэт" скүүтер, "Tapa", "Eco bike", "U-Go", "UB bike" гэх түрээсийн скүүтер, мопед, цахилгаан дугуй зорчигчдод үйлчилж байна. 

Тэгвэл эдгээр байгууллага эргээд техник хэрэгслийнхээ бүрэн бүтэн байдалд хэрхэн анхаарч байгааг тодруулахыг зорилоо. 

Нийслэлийн хэмжээнд хэчнээн скүүтер, мопед, цахилгаан дугуй явж байгаа, тэдгээрийн бүрэн бүтэн байдалд хэрхэн анхаарч буйг тодруулахад дараах байр суурийг илэрхийлсэн юм.

(Зураг дээр дарж томруулж харна уу)

Энэ төрлийн осолд 10-19 насныхан хамгийн их өртөж, эмнэлгийн тусламж авчээ. 

Замын хөдөлгөөний дүрмийн ямар ч ойлголт, мэдлэггүй хүмүүс ийнхүү хөдөлгөөнд оролцсоноор өөртөө ч өрөөлд ч эрсдэл бий болгож байна.

Цахилгаан скүүтер, мопедыг 16 нас хүрсэн хүн л унах ёстой. Тиймээс түрээсийн үйл ажиллагаа эрхлэгч байгууллагууд энэ чиглэлд анхаарч, аппликэйшн хөгжүүлэлтээ хийх шаардлагатайг Тээврийн Цагдаагийн Албанаас мэдээлж байлаа. 

График: Гэмтсэн иргэд насны ангиллаар (2024 он)

Скүүтер, мопед, цахилгаан дугуйн хэрэглээг цааш хэрхэн зохицуулах талаар /ТЦА/-ны Урьдчилсан сэргийлэх хэлтсийн ахлах мэргэжилтэн, цагдаагийн хошууч Г.Отгонтамираас тодруулснаа хүргэе. 

Тодруулга: 

-Энэ төрлийн осол гэмтэлд хүүхдүүд их өртөж байгааг гэмтлийн тоон мэдээлэл илтгэж байна. Цаашид скүүтер, мопед, цахилгаан дугуйн хэрэглээнд ямар зохицуулалтыг мөрдөж ажиллах вэ? 

-Жолооны үнэмлэхгүй ч 16 насанд хүрсэн бол цахилгаан мопед унаж болно. Гэтэл гудамж талбайд 13,14,15-тай хүүхдүүд унаж яваа нь харагддаг. Иймд түрээсийн үйл ажиллагаа эрхэлж буй байгууллагууд аппликэйшн дээрээ тохиргоо хийх хэрэгтэй байна. 

-Тэгвэл 16 насанд хүрээгүй хүн цахилгаан мопед унасан зөрчилд буцаагаад ямар хариуцлага оногдох вэ? 

-Жолоодох эрхийн үнэмлэхгүй хүнд жолоо шилжүүлсэн үйлдэл. Нэг үгээр хэлбэл жолоодох эрхийн үнэмлэхгүй хүн жолоо барьж явсан учир Зөрчлийн тухай хуулиар арга хэмжээ тооцно. 

Эцэг, эхчүүд өөрсдөө хүүхдээ урдаа зогсоох, суулгах байдлаар авч явбал мөн хариуцлага тооцох зохицуулалттай.

 

-Явган хүний зам дээр скүүтер, мопед явдаг үзэгдэл нийтлэг ажиглагддаг. Улмаар явган зорчигчийг гэмтээх эрсдэл үүсэж байна. Тэгвэл энэ чиглэлд ТЦА-наас хэрхэн анхаарч байна вэ? 

-Зорчих хэсгийн баруун хөвөөгөөр унадаг дугуйн замаар явна гэсэн нэгдсэн зохицуулалттай. 

Хэрэв дугуйн зам байхгүй бол нийтийн эзэмшлийн талбай, явган хүний замаар явж болохгүй гэх чиглэлийг өгсөн.

Түрээсийн үйл ажиллагаа эрхэлдэг ААН, байгууллагуудын төлөөллүүдтэй саяхан уулзаж, мэдэгдлээ өглөө. Тодруулбал 

• 16 нас хүрээгүй хүүхдүүд түрээсийн аппликэйшн татаж болохгүй байх тохиргоог хийе. 
• Түрээсийн скүүтер, мопедыг хэрэглэхээс өмнө заавар зөвлөгөөг танилцуулдаг байя.
• Тээврийн хэрэгслийн нэгдсэн байршилд тавих зөвлөмжийг иргэдэд сонсгоё.

Нийслэлийн 105 байршилд 2,400 орчим нэгдсэн зогсоол зохион байгуулах ажлыг байгууллагуудад өгсөн. 

Байгууллага ашиг орлого олж л байгаа бол гэмт хэрэг зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хуулиараа үүрэг хүлээх ёстой.

Цахилгаан дугуй, скүүтер, мопедын хэрэглээг зохицуулах хуулийн төсөл: 

Замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлыг хангах зорилгоор цахилгаан дугуй (суррон), цахилгаан скүүтерийн хэрэглээг зохицуулах талаар хуулийн төсөл боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсэг байгуулагдсан билээ. 

Тус хуулийн төсөлд ямар асуудлуудыг зохицуулахаар тусгаж байгаа талаар Ажлын хэсгийн ахлагч, УИХ-ын гишүүн П.Батчимэг дараах мэдээллийг өгсөн байдаг.

• “Цахилгаан скүүтер”, ”Цахилгаан дугуй”, ”Хувь хүний бичил цахилгаан тээврийн хэрэгсэл” гэсэн тээврийн хэрэгслийн ангиллыг шинээр тодорхойлж, эдгээр тээврийн хэрэгслийг жолоодох насны хязгаар, тээврийн хэрэгслийн техникийн дээд хурд, тээврийн хэрэгсэл зорчихыг зөвшөөрсөн замыг тодорхой болгоно.
• Цахилгаан скүүтер, цахилгаан дугуй жолоодон замын хөдөлгөөнд оролцогч жолоочийн үүрэг, жолоочид хориглох зүйлсийг хуульчилна.
• Мөн цахилгаан скүүтерийн хөдөлгүүрийн хүч чадал, хамгийн дээд, доод хурд, тээврийн хэрэгслийн жин, тээврийн хэрэгслийн тоноглол зэргийг агуулсан цахилгаан скүүтерт тавих техникийн ерөнхий шаардлагыг тодорхой болгоно.
• Түүнээс гадна ”Нийтийн хэрэглээний цахилгаан дугуй, цахилгаан скүүтерийн үйлчилгээ үзүүлэгч” (shared micromobility services)-ийн эрх, үүрэг, тусгай зөвшөөрлийн нөхцөл, шаардлага зэрэг замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлыг хангахтай холбоотой цогц асуудлуудыг зохицуулахаар тусгаж байгааг хэлж байсан. 

Гэвч одоогоор дорвитой шийдэлд хүрсэн зүйл алга.

Өнгөрсөн хугацаанд таван иргэн амь насаараа, 2,400 гаруй иргэн эрүүл мэндээрээ хохирсон энэ асуудлыг цэгцлэх цаг болжээ. 

Хэдэн настай, хэн байхаас үл хамааран хүссэн болгон нь замын хөдөлгөөнд оролцож, дураараа давхиж байна. Цааш дахиад хэчнээн хүн амь нас, эрүүл мэндээрээ хохирч үлдэхийг таашгүй. 

Иймд дорвитой гарц гаргалгааг хайж, түүнийгээ ягштал мөрдсөнөөр Та бид эрүүл аюулгүй орчинд амьдрах эрхээ эдэлж буйн илрэл болох биз ээ.