Индэр    
2023 оны 5 сарын 21
Зураг
Нөхөн үржихүйн дотоод шүүрэл, үргүйдлийн эмч, Шинжлэх ухааны магистр

ЗӨВЛӨГӨӨ: Нойргүйдэлд орсон үед татгалзах таван зүйл

Зураг

Нойргүйдэл нь хамгийн түгээмэл тохиолддог нойрны эмгэг бөгөөд сэтгэл зүй, биеийн эрүүл мэндийг тогтворгүй болгож амьдралын чанарыг доройтуулдаг. Хэдэн өдрөөс 3 сар хүртэл үргэлжилбэл богино хугацааны нойргүйдэл, гурван сараас дээш хугацаатай байгаа тохиолдолд урт хугацааны нойргүйдэл гэж үздэг. Энэхүү байдал нь таны эрүүл мэндийг доройтуулж буй анхдагч шалтгаан байж болох хэдий ч бусад өвчнөөс шалтгаалан хоёрдогчоор үүсэж болно.

Нойргүйдлийн үед дараах шинж тэмдгүүд илэрнэ

  • Унтаж чадахгүй удаан хөрвөөх
  • Шөнөжин өнгөц сэрвэлзэж унтах
  • Шөнийн турш хэд хэдэн удаа сэрэх
  • Хэт эрт сэрээд эргэж унтаж чадахгүй байх
  • Сэрсний дараа ядарсан мэдрэмжтэй байх
  • Ядарч сульдаж байгаа хэдий ч өдөртөө унтаж чадахгүй байх
  • Өдрийн турш ядарч, цухалдах
  • Өдөртөө төвлөрч чадахгүй ажлын бүтээмж, суралцах чадвар буурах  
  • Авто осол гаргах, ажил дээрээ алдаа гаргах эрсдэл нэмэгдэх гэх мэт

Богино хугацааны нойргүйдэлд хүргэх боломжтой хүчин зүйлс

  • Стресс бухимдал
  • Тав тухгүй ор, орчин (дуу чимээ, дулаан)
  • Согтууруулах ундаа, кофейний хэрэглээ
  • Шөнийн ээлжийн ажил
  • Цагийн зөрүүтэй улс хоорондын аялал гэх мэт

Урт хугацааны нойргүйдэлд хүргэх шалтгаан

  • Бие болон сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлууд
  • Нойргүйдэлд хүргэдэг эмийн тогтмол хэрэглээ гэх мэт

Нойргүйдэлд хүргэх эрсдэлт хүчин зүйлс

  • Эмэгтэйчүүд дааврын тэнцвэргүй байдлаас шалтгаалж нойргүйдэлд илүү өртөмтгий байдаг
  • Насжилттай холбоотой нойргүйдлийн асуудлууд үүсэх ба 60-аас дээш насныхан илүү мэдрэг

Богино хугацааны нойргүйдлийг хүн өдөр тутмын дадлаа өөрчилсөөр даван туулах боломжтой. Жишээлбэл:

  • Өдөр бүр тогтмол цагт орондоо орох, босох
  • Унтахаас 1 цагийн өмнө тайвширч амрах – усанд орох, ном унших зэрэг
  • Унтлагын өрөөний гэрэл, дулааны зохицуулах
  • Өдөр бүр өөрт тохирсон дасгал хөдөлгөөнийг тогтмол хийх

Дараах зүйлсээс зайлсхийх хэрэгтэй.

  • Унтахаас 6 цагийн өмнөөс архи, тамхи, цай, кофе хэрэглэхгүй байх
  • Орой хүнд хоол их хэмжээгээр идэхгүй байх
  • Унтахаас 4 цагийн өмнөөс ачаалал ихтэй дасгал хөдөлгөөн хийхгүй байх
  • Телевиз, утас унтахын өмнө хэрэглэхгүй байх
  • Өдөртөө шаардлагагүй тохиолдолд унтахгүй байх

Хэзээ эмчид хандах вэ?

  • Өдөр тутмын дэглэмээ өөрчилж унтахад туслах дээрх аргуудыг хэрэглэсэн ч үр дүн өгөхгүй байх
  • Нойргүйдэл удаан хугацаагаар үргэлжлэх, хүндрэх
  • Нойргүйдлээс үүсэж байгаа үр дагавар нь хэвийн амьдралын хэв маягийг өөрчлөх