ИНФОГРАФИК: Хэнтий аймгийн нэг хүнд ногдох төсвийн хөрөнгө оруулалт Булган аймгийнхаас 11.4 ДАХИН ИХ байх нь
Засгийн газар 11.8 их наяд төгрөгийн орлого олж, 13.9 их наяд төгрөгийн зарлага гаргах буюу 2.1 их наяд төгрөгийн алдагдал хүлээхээр тооцож, 2021 оны төсвийг өргөн бариуд буй.
Тэгвэл УИХ-д өргөн барьсан уг төсвийн төслөөс бид хөрөнгө оруулалтын зардлыг онцлон авч үзлээ.
2021 онд барилга байгууламж, их засвар, тоног төхөөрөмж гэгчлэн хөрөнгө оруулалтад нийт 3.5 их наяд төгрөг зарцуулахаар төсөвт тусгасан байна. Үүнийг аймаг буюу тойрог тус бүрээр нь авч үзвэл Хэнтий болон Баянхонгор буюу төрийн гурван өндөрлөгийн төрөлх нутагт хамгийн их мөнгө төсөвлөжээ. Ялангуяа, Хэнтий аймагт 2021 онд 90 ажилд 126 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулах бол Баянхонгор аймагт 29 ажилд 125 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулах юм байна. Үүний зарим ажлаас сонирхуулбал:
- Хэнтий аймгийн Дадал суманд спорт цогцолбор байгуулахад ₮1 тэрбум
- Дэлүүн болдогт ₮5 тэрбум төгрөгийн өртөгтэй нисэх буудлын барилгад ₮4 тэрбум
- Хэрлэн суманд Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яамны харьяа байгууллагуудын нэгдсэн конторын барилга ₮1.5 тэрбум
- Хэрлэн суманд 13 тэрбум төгрөгийн өртөгтэй үерийн хамгаалалтын байгууламж байгуулахад ₮1.5 тэрбум
- Хэрлэн суманд 13 тэрбум төгрөгийн өртөгтэй, 1,500 хүүхдийн суудал бүхий сургууль барихад зориулж энэ жил ₮6.2 тэрбумыг тусгасан байх жишээтэй.
Мөн Хэнтий аймгийн Батноров сумын Бэрх тосгонд 640 хүүхдийн суудал бүхий сургуулийг 5.7 тэрбум төгрөгөөр барихаар төлөвлөсний 2.4 тэрбум төгрөгийг 2021 оны төсөвт суулгажээ.
Түүнээс гадна Сүхбаатар дүүргийн хаягийн бүртгэлтэй ахмадын сувиллын барилга Хэнтий аймгийн Баян-Овоо суманд 1.3 тэрбумаар байгуулахаар төлөвлөсний 1.25 тэрбумыг нь ирэх онд төсвөөс санхүүжүүлэх юм байна.
Тэгвэл Баянхонгор аймагт төсөвлөсөн хөрөнгө оруулалтаас хамгийн өндөр дүнтэй бүтээн байгуулалтад
- Баянхонгор суманд усан бассейн, спорт цогцолборын барилга барихад ₮5 тэрбум
- Баянцагаан суманд 320 суудалтай сургуулийн барилга барихад ₮2.95 тэрбум
- Хөдөө аж ахуй, үйлдвэрлэлийн кластер байгуулахад ₮4 тэрбум
- 2015 оноос эхэлсэн Баянхонгор-Алтай чиглэлийн буюу Завхан, Ховд, Увс, Баян-Өлгийг нийслэлтэй холбосон 126.7 км хатуу хучилттай, ₮219 тэрбумын өртөг бүхий замын ажилд 90 тэрбум төгрөг төсөвлөжээ.
Дараах графикаас төсвийн хөрөнгө аль аймагт хамгийн өндөр тавигдсаныг харах боломжтой.
График. Төсвийн төсөлд тусгасан хөрөнгө оруулалтын зардал хүн амын тоотой харьцуулахад
Төслийн тоо ба төсөв
Хүн амын тоо ба 1 хүнд ногдох төсөв
Хүснэгт. Төсвийн төсөлд тусгасан хөрөнгө оруулалтын зардал хүн амын тоотой харьцуулахад
| Аймаг | Төсөл | Төсөв (сая ₮) | Хүн амын тоо | Нэг хүнд ногдох төсөв(сая₮) |
| Хэнтий | 90 | 125,827 | 76,700 | 1.6 |
| Баянхонгор | 29 | 124,533 | 87,900 | 1.4 |
| Хан-Уул дүүрэг | 43 | 108,657 | 187,278 | 0.6 |
| Баянзүрх дүүрэг | 53 | 57,017 | 361,689 | 0.16 |
| Дундговь | 27 | 52,289 | 46,400 | 1.13 |
| Чингэлтэй дүүрэг | 39 | 52,162 | 148,977 | 0.35 |
| Хөвсгөл | 68 | 50,550 | 133,900 | 0.38 |
| Сонгинохайрхан | 53 | 68,257 | 327,580 | 0.2 |
| Сүхбаатар аймаг | 40 | 47,460 | 63,000 | 0.75 |
| Завхан | 34 | 41,490 | 72,000 | 0.57 |
| Төв аймаг | 33 | 40,602 | 91,900 | 0.44 |
| Архангай | 42 | 39,527 | 94,100 | 0.4 |
| Ховд | 42 | 38,521 | 87,200 | 0.44 |
| Баян-Өлгий | 50 | 38,257 | 103,900 | 0.37 |
| Дархан-Уул | 25 | 32,488 | 102,000 | 0.32 |
| Говь-Алтай | 35 | 29,141 | 57,400 | 0.5 |
| Дорнод | 22 | 27,121 | 81,800 | 0.33 |
| Орхон | 22 | 20,786 | 104,400 | 0.2 |
| Өвөрхангай | 39 | 20,267 | 114,800 | 0.18 |
| Баянгол | 31 | 20,009 | 225,840 | 0.09 |
| Дорноговь | 10 | 19,028 | 69,800 | 0.27 |
| Сэлэнгэ | 27 | 17,982 | 106,900 | 0.17 |
| Увс | 41 | 17,581 | 82,900 | 0.2 |
| Өмнөговь | 20 | 14,686 | 69,900 | 0.2 |
| Сүхбаатар дүүрэг | 17 | 13,905 | 144,409 | 0.09 |
| Говьсүмбэр | 9 | 11,072 | 17,300 | 0.64 |
| Налайх, Багануур | 22 | 14,592 | 66,229 | 0.22 |
| Булган | 17 | 8,493 | 60,200 | 0.14 |
Ийнхүү төсвийн хөрөнгө оруулалтыг хүн амтай нь харьцуулж үзвэл Хэнтий аймгийн нэг хүнд 1.6, Баянхонгор аймгийн нэг хүнд ногдох хөрөнгө оруулалт 1.4 сая төгрөг байгаа бол Улаанбаатар хотын хамгийн олон хүн амтай дүүрэг болох Сонгинохайрханы нэг хүнд 200 мянга, Баянзүрхийн нэг хүнд 160 мянган төгрөг ногдож байна. Өөрөөр хэлбэл, тус аймагт Сонгинохайрхан дүүргийнхээс 1.8, Баянзүрх дүүргийнхээс 2.2, Баянгол дүүргийнхээс 6.3 дахин өндөр төсвийн хөрөнгө оруулалтыг хийх нь.
Нийслэлээс Баянгол дүүрэгт хамгийн бага хөрөнгө оруулалт хийгдэхээр байгааг төслөөс харж болно. Тодруулбал, тус дүүргийн нэг хүнд 90 мянган төгрөг ногдож байгаа бол Сүхбаатар аймгийн хүн амд мөн ийм хэмжээний хөрөнгө оруулалт оногдож байна.
Хөрөнгө оруулалт хамгийн бага төсөвлөгдсөн газарт Булган аймаг орж байна. 60,200 хүн амтай тус аймагт ирэх онд 8.5 тэрбум төгрөгийн өртөг бүхий 17 ажлыг санхүүжүүлэхээр төлөвлөжээ.
Ийнхүү 2020 онд бүрэлдсэн УИХ 2.1 их наяд төгрөгөөр Монгол Улсыг өрийг нэмэгдүүлсэн төсвийг хэлэлцэхээр зэхэж байна.
