2025 онд валютын ханш яах вэ?

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Дүгнэлтээрээ эхэлчихье.

• Улс төрийн бодлогоор ханш 10 хувь суларч, 4,000-г давна гэдэг бол Еөкийн сонгуулийн өмнө боломжгүй.
• 2025 онд томоохон бондын зээлийн төлөлт байхгүй.
• Гэвч данхар төсвийн импортод үзүүлэх дарамт их.
• Нүүрсний үнэ 40 хувь унасан, Хятад талаас авахгүй байх эрсдэл байна.
• Дүгнээд үзвэл сууриараа ам.долларын төгрөгтэй харьцах ханш жилийн 7 хувиас хэтрэхгүй болов уу гэж бид таамаглаж байна.  

Яагаад гэдгийг дэлгэрүүлж уншаарай.

Хэсэг макро эдийн засагчид нийлэн валютын ханшийн дарамтын индекс гэх зүйлсийг тооцож явдаг. Зурагт валютын индекс ногоон зураасаас дээш гарах нөхцөлд ханш дээр ирж буй дарамтыг маш өндөр түвшинд хүрээд буйг харж болно (зурагт улаан хэсэг улам нэмэгдэж буй). Гэхдээ дарамт өндөр байлаа гээд улстөрчид ханш барьж болно, эсвэл шинэ янз бүрийн зүйлс сэдэж болно. Түүгээр ч үл барам Монголбанкны зүгээс банкнууд дээр хязгаарлалт хийх боломжтой юм. Тиймээс ханш энэ индекс өслөө гээд өсчихгүй юм. Харин өсөх магадлалыг улам бүр эрчимжүүлж байгаа хэрэг.

 

Ирэх жилийн ирээдүйгүй нүүрс

Валютын ханш бол эрэлт, нийлүүлэлт дээр л тогтдог. Эрэлт нь иргэд, ААН, ЗГ-нь нийлээд импортоор бараа, үйлчилгээ авахын тулд арилжааны банк, Монголбанкнаас ам.доллар авах хүсэлт өгдөг. Харин нийлүүлэлт нь бид нүүрс, алт, зэсээ зарах замаар гаднаас ам.доллар олж ирдэг. Тэгэхээр ерөөсөө энэ хэдэн үзүүлэлт савлаж, хөдлөх тухай л юм.

Эндээс хамгийн гол валют бүрдүүлдэг хэрэгсэл нь нүүрс юм. Харин нүүрсний үнэ 30-40 хувь уначихсан байдаг, Хятад талаас нүүрсээ авахгүй байдаг. Энэ тохиолдолд төсөвт туссан 80 сая тонн-д хүрнэ гэдэг худлаа. Валютын орлого тасалдах эрсдэлтэй. Тиймээс нүүрсийг ирэх жил нөхөх бүтээгдэхүүн нь алт, зэс байх магадлалтай.

Суурь дарамт өндөр ч ханшийг явуулах хүсэлгүй

Хэрвээ улс төрийн сонгууль болж, нэг нам нь нөгөө намаар солигдсон бол валютын ханшийг унагахад улс төрч нар бол шаналахгүй. Өмнөх нам ийм л байлаа. Бид харин одоо өөрчлөх гэж байна гэж хэлнэ.

Харин сүүлийн 8 жил МАН засагласан учраас бурууг хэн нэгэн рүү чихэх ямар ч боломжгүй болсон. Статистик бол тэдний бодлогын үр дүн гэдгийг ард түмэн мэдэж буй. Тиймээс одоогийн Засгийн газар ханш тогтвортой байх, гаднаас валютын орлогоо нэмэх, валютын нөөцийг бүрдүүлэх гээд бүх чиглэлд хүчин чармайлт гаргах нь ойлгомжтой. Улс төр талаасаа ханшийг 4,000 давуулна гэдэг ямар ч боломжгүй юм.

2025 онд валютын ханш яах вэ?

Улс төр, макро эдийн засгийн бодлого талаасаа харахад валютын ханшийг 7 хувиас хэтрүүлэхгүй байх магадлалтай. Нүүрс аваач гэж Хятадаас гуйдагсан уу, алтаа онгоцоор ачиж явдагсан уу, юутай ч зүгээр байхгүй нь ойлгомжтой юм.

Хөрөнгө оруулагч та ам.доллар дээр 7 хувь, нэмээд ам.долларын хадгаламж 2 хувийн хүү авахад үсрээд 9 хувьтай л хүү ам.доллар дээр олно. За яахав, ЗГ-н бонд бол ам.долларын 7 хувь. Нэмээд ханшийн өөрчлөлтөө нэмэхэд 14 хувь. Энэ нь одоогийн хөрөнгө оруулалтын сангийн өгөөж, төгрөгийн бондын өгөөжөөс бага гэсэн үг. Ирэх жил хүү хөдлөхгүй учраас төгрөгийн эдгээр өгөөжид өөрчлөлт орохгүй юм.