Хиймэл оюун ухаан багшийг орлох уу?

Хиймэл оюун ухаан багшийг орлоно гэхээр юу юугүй багш нарын оронд роботууд хичээл заах гэсэн төсөөлөл олонтой байдаг.

Гэтэл робот нь хиймэл оюун ухааны зөвхөн нэг л төрөл бөгөөд хиймэл оюун ухааны бусад олон хэлбэр сургалтад өргөн хэрэглэгддэг болоод удаж байна. Хиймэл оюун ухаанаар сурагчдын сургалтын үзүүлэлтийн их хэмжээний тоон өгөгдлийг ялгаж, ангилан, хадгалаж, дүгнэн шинжилж байна.

Ингэснээр суралцагчийн суралцахуйн зуршил, зан төлвийг таньж, ойлгохгүй байгаа хэсгийг автоматаар илрүүлж, богино хугацаанд алдааг нь олж засаж, мэдлэгийн түвшинд нь тохирох даалгаврыг суралцахуйн зан төлөвт тохируулж өгөх, даалгаврыг хөнгөнөөс хүнд рүү нь чиглүүлэх зэргээр технологийн шийдлүүд нь суралцахуйг илүү хувь хүний онцлог, хэрэгцээнд тулгуурласан шинэ түвшинд хүргэж байгаатай хэн ч эргэлзэхгүй.

Гэтэл хиймэл оюун ухааныг багш хүний суралцагчтайгаа харьцдаг хүн хоорондын харьцааг үгүй хийх аюулыг авчрах эрсдэлтэй гэж зарим талаар хардаг. Хиймэл оюун ухаан нь уламжлалт сургалтын системд аюул авчрах биш харин сургалтын системд суурь өөрчлөлтийг авчрах хүч юм. Хиймэл оюун ухаан нь багшийн ролийг орлохоосоо илүүтэй багшид сайн туслагч байхаар хөгжиж байна.

Эрдэмтэн Блүүм хүний танин мэдэхүйн үйлдлийг тогтоох, санах гэсэн хамгийн энгийн үйлдлээс үнэлэх, шинээр бүтээх гэсэн хамгийн дээд түвшний танин мэдэх үйлдэл хүртэл эрэмбэлж өгсөн.

Доорх зурагт хүн эхлээд аливаа мэдлэгийг ойлгож, тогтоогоод, өөрийн нөхцөлд хэрэглээд, дараа нь гарсан асуудлыг дүгнэн шинжилж, гарцыг үнэлж, өөрөө шинээр хийж бүтээх дарааллаар мэдлэгийг хэрэглээ улмаар бүтээл болгодгийг Блүүмийн таксономиор үзүүлсэн.

Тэгвэл энгийн түвшний 3 үйлдэл болох цээжилснээ эргэн санах, ойлгох, хэрэглэх зэрэг энгийн мэдээллийг тогтоох, бодох, унших, олон дахин давтах үйлдлийг эзэмшүүлэхэд хиймэл оюун ухаан багшийг орлож, суралцагчийг илүү сайн тогтоох, хэрэглэж сурахад нь нэмэлтээр тусалж болж байна.

Хиймэл оюун ухаан нь суралцагчийг шинэ мэдлэг мэдээллийг ойлгосон эсэхийг богино хугацаанд шалгах, ойлгохгүй орхисон зүйлийг олж таних, зөв хариуг нь автоматаар тайлбарлах, түүнтэй ижил олон дасгалыг өгч суралцагчийг дадлагажуулах зэрэг багшийн олон дахин давтан хийдэг, цаг их ордог нэг хэвийн ажлыг өмнөөс нь хийж ажлыг нь хөнгөвчлөх боломжтой болсон.

Нэг үгээр хэлбэл, багш суралцагчдыг илүү дээд түвшний ур чадвараа хөгжүүлэхэд нь цаг, ур ухаанаа зарж, доод түвшний ур чадварыг эзэмшүүлэхэд хиймэл оюун ухааныг зарах боломжтой болж ирж байна. Тэгэхээр зүгээр л байгаа мэдээллийг дамжуулдаг, хичээлийг идэвхтэй аргаар зааж чаддаггүй, суралцагчдыг тунгаан цэнэж, дүн шинжилгээ хийж, бүтээлчээр сэтгэж, асуудал шийдэх дээд түвшний ур чадварт хөтөлж чаддаггүй, зөвхөн цээжилснийг шалгадаг багш нарт хиймэл оюун ухаан ёстой жинхэнэ аюулыг авчирч, тэд хоцрогдож, хиймэл оюун ухаанд зайгаа тавьж өгөхөөс өөр аргагүй байдалд хүрч ирэхэд ойрхон байна.

Харин суралцагчдынхаа сэтгэл зүй, суралцахуйн онцлогийг мэдэрдэг, тохирох заах аргыг ашиглан тэднийг идэвхтэй суралцагч болоход хөтөлдөг, тэднийг асуудал шийдэх, бүтээлчээр сэтгэх дээд түвшний танин мэдэхүйн үйлд чиглүүлж чаддаг багш нар хэзээ ч хиймэл оюун ухаанд гүйцэгдэхгүй юм.

Гэхдээ суралцагчдыг өндөр түвшинд сэтгэхэд чиглүүлдэг ийм “гүрү” багш нар, багшийн юугаар ч орлуулшгүй чадварыг батлан харуулах гэж хиймэл оюун ухаантай байлдахаасаа илүүтэй хиймэл оюун ухааныг өөрийн сайн туслагч болгоход бүтээлчээр ашиглаж сурах нь чухал байна.

Тиймээс орчин үед багш хүний үнэлэмж, мэргэжлийн цогц чадамж улам бүр өндөрсөх учраас уламжлалт цээжлэлтийн системд нэг л лекцээ улиг болтол заадаг байсан багш нар маш яаралтай мэргэжлээ дээшлүүлэх шаардлагатай болж байна. Мөн багш бэлтгэх сургуулиуд ирээдүйн чадварлаг дижитал багшийг бэлтгэхэд маш яаралтай хөтөлбөрөө шинэчилж суурь өөрчлөлт хийх цаг үе ирээд байна.

Ихэнх багш нарын хувьд 1980 оноос өмнө төрсөн суугуул дижитал үеийнхэн гэтэл сурагчид маань уугуул дижитал үеийнхэн учраас энэ хоёр үеийнхний хооронд томоохон ангал гарч байгааг Пренски судлаач онцолсон.

Уугуул дижитал үеийнхний суралцах, мэдээлэл олж боловсруулах арга барил нь өөр учраас багш нарын хувьд тэдний онцлогийг ойлгож, өөрсдийн арга барилыг өөрчлөн, дижитал ур чадвараа улам сайжруулж суралцагчиддаа хүрч ажиллах шаардлагатай болж байна. Дижитал ур чадварыг эзэмшсэн багш нар ухаалаг технологиор дамжуулан дижитал үеийнхэнд илүү хүрч ажиллах боломжтой болно гэсэн үг.

Судлаач Граем “Бид өмнө нь уншиж, сонсож, цээжилж сурдаг байсан бол одоо өөрөө үзэж, мэдэрч сурдаг үе рүү шилжиж байна” гэж дижитал үеийн боловсролын шилжилтийн талаар хэлсэн.

Хиймэл оюун ухааны тусламжтай хичээлийг улам бүр бодит орчинд очсон мэт виртуал, аугмент орчинд хүргэж, сурагчдыг бодит туршилт хийлгэн, танин мэдэхүйн илүү өндөр түвшинд чадвар эзэмшихэд нь хөтлөх боломжийг нээж байна. Тиймээс хиймэл оюун ухаан багшийг орлох бус харин улам бүр хүчирхэгжүүлнэ.