Дэлхийн хамгийн сайн хийгдсэн робот ч орлож чадахгүй мэргэжил бол СУВИЛАГЧ

Гэрэл зургийг MPA.mn

АНУ-ын Хөдөлмөрийн статистикийн товчооноос тус улсын ажиллах хүчний тоо 2018-2028 оны хооронд хэрхэн өөрчлөгдөж болох урьдчилсан тооцоог саяхан гаргаж, хамгийн ирээдүйтэй 30 ажлын байрыг жагсаажээ.

Уг жагсаалтыг сувилагч, программ хангамжийн мэргэжил тэргүүлсэн бөгөөд цалингаараа сувилагчийн мэргэжил 2028 оны байдлаар нэгт жагсаж байгаа нь сонирхол татсан юм. 

Учир нь олон улсын түвшинд үзэж байгаагаар хамгийн сайн хийгдсэн роботын орлож, хийж чадахгүй мэргэжил бол сувилагч хэмээн үзсэн явдал.  

Дараагийн 10 жилд ирээдүйтэй 10 мэргэжил: 

1. Мэргэжлийн сувилагч
2. Программ хөгжүүлэгч
3. Ерөнхий ба үйл ажиллагааны менежер
4. Санхүүгийн менежер
5. Удирдлагын шинжээч
6. Зах зээлийн судалгааны шинжээч, маркетингийн мэргэжилтэн
7. Менежер
8. Эмнэлгийн болон эрүүл мэндийн үйлчилгээний менежер
9. Эмч, мэс засалч
10. Компьютер, мэдээллийн системийн менежер багтжээ. 

Тэгвэл Монгол Улсад тус мэргэжил нь ямар үнэ цэнээр илэрхийлэгдэж буйг тодруулахыг хүслээ. 

"Манай улсын хувьд 2018 оны байдлаар нэг сувилагчид ногдох хүний тоо 256 болж, өмнөх оноос гурван хүнээр буурсан.

Эрүүл мэндийн нийт ажиллагчдаас 11.2 мянга нь их эмч, 2.1 мянга нь эмзүйч, 12.3 мянга нь сувилагч, 7.8 мянга нь эмнэлгийн мэргэжлийн болон техникийн боловсролтой бусад ажилтан байна.

Мөн Улаанбаатар хотод нэг сувилагчид ногдох хүний тоо 218 байгаа бол төвийн бүсийн аймгуудад хамгийн өндөр буюу 309 байгаа юм. Харин 10,000 гаруй сувилагч мэргэжлээрээ ажиллахгүй байгааг Эрүүл мэндийн хөгжлийн төвийн судалгаа харуулж байна. 

“Монгол Улсад сувилагч мэргэжлээр ажиллахад ачаалал их, ажиллах орчин нөхцөл муугаас гадна цалин нийгмийн хангамж тааруу учир энэ мэргэжлийг сонгон суралцах хүмүүсийн тоо буурах чиг хандлагатай байгаа.

Дэлхийн бусад улс орны эрүүл мэндийн байгууллагуудын дундаж жишгээс харахад нэг сувилагчид насанд хүрсэн 4-5 өвчтөн, нэг хүүхэд ногддог бол манайд энэ жишигт хүрэхэд нэлээн цаг хугацаа шаардана” гэж сувилахуйн ухааны багш Т.Даваахүү сувилахуйн шинжлэх ухааны багш нарын анхдугаар чуулганы үеэр хэлж байсан. 

Энэ нь хатуу боловч үнэн үг. 

Монгол Улсын хэмжээнд 40 гаруй мянган эмч, эмнэлгийн ажилчин байдгаас 12,000 нь 26 төрлөөр мэргэшсэн сувилагч, сувилахуйн ухааны мэргэжилтнүүд байдаг аж. Тэдгээрийн 97 хувь нь эмэгтэй ба дундаж цалин 400,000-500,000 төгрөгт хэлбэлзэж буй. 

Гэтэл эмнэлгүүдийн ачаалал, эмч, үйлчлүүлэгчийн тооноос үзэхэд манай улсад өдгөө 20,000 гаруй сувилагч шаардлагатай болжээ. Гэсэн хэдий ч сувилагч мэргэжлийг сонгон суралцагчдын тоо улам цөөрч, жилд 700 гаруй хүн ойролцоогоор төгсөж байгаа нь тус салбарт анхаарлаа хандуулах болсныг илтгэж байна. 

График 2. Их эмч, сувилагч, эх баригч /10,000 хүн амд/

АШУҮИС-ийн Сувилахуйн сургуулийн захирал Н.Наранбаатар “Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын зөвлөснөөр улс орон бүрт эмч сувилагчийн харьцаа 1:3 байх ёстой гэж зөвлөсөн. 

Европын өндөр хөгжилтэй орнуудад уг харьцаа 1:4 байдаг ба одоо үед сувилахуйн тусламж үйлчилгээ өөрөө нийгмийн өндөр хэрэгцээ болсон. Мөн эмнэлгийн мэргэжилтний тусламж үйлчилгээ хил хязгааргүй болж, өндөр мэргэшсэн чадварлаг сувилагч нь аль ч улс оронд ажиллах боломжтой. 90 жилийн түүхтэй Сувилахуйн сургууль энэ жил 1,375 оюутантайгаар үйл ажиллагаа явуулж байна" гэв. 

Өнөөдөр манай улсын эрүүл мэндийн салбарт сувилахуйн шинжлэх ухааны чиглэлээр төрийн болон хувийн хэвшлийн 11 сургууль ажиллаж, сувилагч бэлтгэн гаргаж байна.