Монгол Улс авлигын индексээр 180 орноос 114 дугаарт жагсаж, ардчилсан бус засаглалтай орнуудын тоонд дахин багтлаа

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

"Транспэрэнси Интернэшнл Монгол" ТББ-аас "Авлигын төсөөллийн индекс 2024"-ийн үзүүлэлтийг өнөөдөр танилцуулсан юм. Тус олон улсын байгууллага энэ жилийн судалгааг "авлига ба уур амьсгалын хямрал" гэх ерөнхий сэдвийн хүрээнд бэлтгэжээ.

Манай улсын энэ жилийн авлигын төсөөллийн индексийг тогтоохдоо найман эх сурвалжийг ашигласан бөгөөд 33 оноо авч 180 орноос 114 дүгээр байрт жагсжээ.

Ингэснээр өмнөх жилийнхээс долоон байр урагшилсан үйл явдал болов. Гэхдээ ардчиллын олон талт байдлыг үнэлдэг байгууллагаас түүхэнд байгаагүй хамгийн муу оноог өгсөн байна. 

 

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Монгол Улсын сүүлийн найман жилийн авлигын индексийн оноо:

• 2017 онд 36 оноо авч, 180 улсаас 103 дугаар байрт 
• 2018 онд 37 оноо авч, 180 улсаас 93 дугаар байрт 
• 2019 онд 35 оноо авч, 180 улсаас 106 дугаар байрт 
• 2020 онд 35 оноо авч, 180 улсаас 111 дүгээр байрт 
• 2021 онд 35 оноо авч, 180 улсаас 110 дугаар байрт 
• 2022 онд 33 оноо авч, 180 улсаас 116 дугаар байрт
• 2023 онд 33 оноо авч 180 улсаас 121 дугаар байрт
• 2024 онд 33 оноо авч 180 орноос 114 дүгээр байрт эрэмбэлэгдэж байна.

"Авлигын төсөөллийн индекс 2024"-ийн онцлох үзүүлэлтүүдийн талаар "Транспэрэнси Интернэшнл Монгол" ТББ-ын гүйцэтгэх захирал Э.Мөнхжаргал танилцуулав. 

Тэрбээр "Дэлхий даяар 13 судалгааны байгууллагаас мэдээлэл авч, нэгтгэгддэг. Экспертүүдийн үнэлгээ болон бизнес эрхлэгчдээс авсан санал асуулгаар төрийн байгууллага дахь авлигын түвшнийг харуулдаг. 

Ази Номхон далайн бүсийн дундаж оноо нь 44 байдаг. Ардчилал бүрэн хэрэгждэг улс орнуудын авлигын индексийн дундаж оноо нь 73 байдаг ардчилал нь гажуудсан орон нь 47 оноотой. Харин ардчилсан бус засаглалтай улс орнууд дунджаар 33 оноотой байдаг.

 

Манай улсыг үнэлдэг найман байгууллагын нэг болох World Justice Project Rule of Law Index Expert Survey нь 2022 онд 35, 2023 онд 33 оноо, 2024 онд 35 оноо өгсөн.

Тэгвэл Varieties of Democracy буюу Ардчиллын олон талт байдлыг үнэлдэг байгууллагаас манай улсад 2024 онд түүхэндээ байгаагүй хамгийн муу үнэлгээгээ өгсөн байна" гэв.

 

Авлигын индексээр хэмждэг зүйлс: 

• хээл хахууль,
• төсвийн хөрөнгийг зориулалтын бусаар зарцуулж байгаа эсэх,
• төрийн нийтийн албан албан хаагч албан тушаалаа урвуулан ашиглаж байгаа эсэх,
• төрийн албаны томилгоо хэр шударга явагдаж байгаа эсэх,
• хэсэг бүлгүүдэд зориулсан хууль батлагдаж байгаа эсэх, өндөр албан тушаалтны авлигын хэргийг хэрхэн шийдвэрлэж буй байдал,
• авлигын эсрэг хууль тогтоомжийн хэрэгжилт,
• шүгэл үлээгч болон мөрдөн байцаагч нарын эрх зүйн хамгааллын талаар тусгана. 

Авлигын индекст татварын гэмт хэрэг, хууль бус санхүүгийн гүйлгээ, авлигын оролцогч тал, мөнгө угаалт, далд эдийн засаг хамаарахгүй.