Х.Баасанжаргал: Засгийн газар хаврын морин уралдаан зохион байгуулах эрхийг орон нутгийн удирдлагад шилжүүлж байгаа нь туйлын харамсалтай бөгөөд зальжин байна

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанаас хаврын морин уралдааныг зохион байгуулах эрхийг орон нутгийн удирдлагуудад шилжүүлэх шийдвэр гаргав. Үүнтэй холбогдуулан УИХ-ын гишүүн Х.Баасанжаргал мэдээлэл хийлээ.

Тэрбээр “Засгийн газар өнөөдөр хүний эрхийн асар ноцтой зөрчил гаргалаа. Яагаад заавал Засгийн газар энэ үйл ажиллагаанд оролцоод байна вэ. Засгийн газрын шийдвэрээр уяачдад цол, тэмдэг олгодог. Уяачид Засгийн газраар шийдвэр гаргуулах, Засгийн газар үүнд нь оролцох нэг шалтгаан энэ. Уяачид цол, чимэгийн төлөө асар хүчтэй лобби явуулж байна.

Хоёрдугаарт, 2008 оноос ХЭҮК болон хүний эрхийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг байгууллагууд хаврын морин уралдааны эсрэг тэмцэж ирсэн. Харамсалтай нь үе үеийн Засгийн газар энэ асуудлыг үл тоомсорлож ирсэн. 2007 онд хамгийн анхны шүүхдэх үйл ажиллагаа явагдсан байдаг. Засгийн газар 20 жилийн өмнөх нөхцөл байдал руугаа ухарсан шийдвэр гаргасан учраас өмнөх үйл явдлыг эргэн сануулж байгаа юм.

Энэ асуудалтай холбоотойгоор иргэд болон сошиалд талцал үүсээд байгаа. Нэг зүйлийг хариуцлагатайгаар хэлье. Хаврын морин уралдааныг хориглох нь өв соёлоо устгах гэсэн зорилго огт биш. Өвөл, хаврын цагт морь уралдуулахаа болиод урин дулаан цагт уламжлалт арга, соёлоороо өв, уламжлалаа тээж авч яваач гэдэг зүйлийг л шаардаж байгаа юм. Өнгөрсөн хугацаанд гуравдугаар сараас зарим үед хоёрдугаар сараас бүсийн чанартай уралдаан зохион байгуулагдаж байсныг бид эргэн санах ёстой.

Хамгийн сүүлд 2017 оны гуравдугаар сард Дүнжингарав уралдаан зохион байгуулагдаж байсан. Тухайн үед шүүхийн шатан дахь асуудал шийдэгдэх хүртэл ямар ч уралдаан зохион байгуулахгүй байхыг Засгийн газарт даалгасан байсан. Гэтэл Засгийн газар шүүхийн шийдвэрийг үл хүндэтгэн шөнийн цагаар нууцаар уралдаан зохион байгуулж байлаа.

Өнөөдрийн Засгийн газрын шийдвэр Монголд хууль дээдлэх ёс байна уу үгүй гэдэг асуултын өмнө биднийг аваачиж байна. Засгийн газар хууль дээдлэх ёсыг сахин биелүүлэхгүй гэдгээ зарлалаа.

Энэ шийдвэртэй холбоотойгоор зарим уяач ажлаа төлөвлөж магадгүй. Гэвч энэ асуудал дахин шүүхийн өмнө очно. Дээрээс нь Засгийн газар Үндсэн Хуулийн Цэцийн өмнө очих ёстой. Засгийн газар Үндсэн хуулийг яагаад зөрчсөнөө тайлбарлах ёстой.

Засгийн газар орон нутгийн удирдлагад эрх мэдлийг шилжүүлж байгаа нь туйлын харамсалтай бөгөөд зальжин байна. Хүүхдийн төлөө хийх ажил, хүүхдийн өмнө хүлээх бүх хариуцлага Засгийн газрынх. Орон нутгийн удирдлага хариуцна гэдэн ямар ч хуулийн заалт байхгүй.

Маргаашаас уяачид хүүхдүүдийг хичээлд нь явуулахгүй байх. Морины ажлаа хийнэ. Сунгаа, бэлтгэл ажилдаа гарна гээд хүүхдүүдийг сургуулиас нь завсардуулна. Хурдан морины уралдаан бол ганцхан өдрийн ажил биш. Маш олон хоногийн хөдөлмөр, бэлтгэл шаарддаг. Хүүхдийн хөгжих эрхийг уландаа гишгэсэн Засгийн газрын шийдвэрийг эрс эсэргүүцэж байна" гэлээ.