Б.Бямбасайхан: Тахилтын нүхэн гарц усаар дүүрснээс нэг машин бүтэн далд орсон

Болзошгүй эрсдэлээс сэргийлж Сэлбэ, Дунд гол дагуу мод бургасыг нүүлгэн шилжүүлэх, лаг хагшаас цэвэрлэх ажлыг өнгөрсөн зургаадугаар сараас эхлүүлсэн. Мөн борооны ус ихээр тогтдог зарим байршилд шинээр ус зайлуулах шугам, хоолой тавьж буй. Энэ талаар Геодези, усны барилга, байгууламжийн газар ОНӨААТҮГ-ын Засвар, ашиглалтын албаны дарга Б.Бямбасайханаас тодрууллаа.

-Өнөөдрийн байдлаар мод бургасыг нүүлгэн шилжүүлэх, лаг хагшаас цэвэрлэх ажлын явц хэдэн хувьтай үргэлжилж байна вэ?

-Сэлбэ, Дунд гол дагуу мод бургасыг нүүлгэн шилжүүлэх, лаг хагшаас цэвэрлэх ажлыг төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн хүрээнд нийт 25 аж ахуйн нэгж хамтран хийж буй. Энэ хүрээнд 370 мянган шоо метр лаг хагшаасыг цэвэрлэхээс өнөөдрийн байдлаар 152,459 тонн шоо метр лаг хагшаас цэвэрлэж, ажлын явц 80 хувьтай үргэлжилж байна. Тухайн голууд дагуу даланг хоёр үе шаттай хийж байсан.

Тодруулбал далангийн эхний хэсгийг анх 1980 онд барьж байсан бол сүүлийнхийг нь 2011 онд барьсан түүхтэй. Энэ хугацаанд ямар ч цэвэрлэгээ хийгээгүй бөгөөд энэ жил анх удаа бүрэн хэмжээний цэвэрлэгээ хийж, голын урсцыг сайжруулах арга хэмжээ авч буй юм. 

-Лаг хагшаасыг зөөж цэвэрлэсний дараа ямар ажлууд хийхээр төлөвлөж байна вэ?

-Лаг хагшаасыг зөөж цэвэрлэсний дараа үе шаттайгаар дараа дараагийн ажлуудыг хийнэ. Тодруулбал, даланг өндөрлөж, өргөтгөн, хүчитгэх, зарим байршилд Сэлбэ сэргэлт төслийн хүрээнд тохижилт хийхээр төлөвлөж байна.

-Улаанбаатар хотод долоодугаар сарын 20-ны 22:00 цагаас эхлэн үргэлжлэн орсон борооны улмаас лаг хагшаас цэвэрлэсэн байршлуудад асуудал үүссэн үү? 

-Сонгинохайрхан дүүргийн 32 дугаар хороо, Тахилтын нүхэн гарц усаар дүүрснээс үүдэн нэг машин бүтэн далд орж, нүхэн гарцаас ус халин төмөр зам дагуу урссан. Тухайн өдөр орсон хур тунадас өнгөрсөн жил “S’ Outlets” дэлгүүр орчимд хальсан хур тунадаснаас их хэмжээтэй байсан юм. Өнгөрсөн онд эл нүхэн гарцаас ус халиагүй. Өчигдөр оройны хэмжилтээр Дунд гол дагуу 40-50 см нэмэгдсэн. Гэсэн ч лаг хагшаас цэвэрлэсэн байсан тул эрэг болон далангаа халилгүй, урсгалаа даган чөлөөтэй урссан.    

-Энэ онд нийслэлийн хэмжээнд хэдэн байршилд шинээр ус зайлуулах шугам, хоолой тавьсан бэ?

-Энэ онд нийслэлийн хэмжээнд нийт 13 байршилд шинээр ус зайлуулах шугам, хоолой хийхээр төлөвлөсөн. Өнөөдрийн байдлаар долоон байршилд хийгээд байна. Геодези, усны барилга, байгууламжийн газар ОНӨААТҮГ-аас НЗДТГ, УБЗАА-тай хамтран 2022 оноос хойш нийт 37 байршилд ус зайлуулах шугам хоолойн угсралтын ажил хийсэн.

2023 онд манай байгууллагаас нийслэлийн хэмжээнд үзлэг шалгалт хийхэд Улаанбаатар хотод ойролцоогоор 50 байршилд ус ихээр тогтдог гэсэн тооцоолол гарсан. Гэвч иргэн, аж ахуйн нэгж байгууллагын санаатай болон санамсаргүй үйл ажиллагаанаас үүдэн эдгээр байршлын тоо өсөх хандлагатай байна. 

-Борооны ус ихээр тогтдог байршлын усыг соруулахаас өөр арга хэмжээ авах боломжтой юу?

-Улаанбаатар хот 1250 км хатуу хучилттай авто замтай. Үүний 70 орчим хувь нь ус шүүрүүлэх худаг, зайлуулах шугамгүй байдаг. Эдгээр байршлуудад борооны ус ихээр тогтдог бөгөөд шугам хоолойгүй учраас богино хугацаандаа усыг соруулахаас өөр аргагүй.

Том зургаараа нэгдсэн шугам төлөвлөх шаардлагатай. Үүнийг хийхэд зураг төсөл гаргах, ойр орчимд нь хорших инженерийн байгууламжийн шугам хоолой байршуулсан байгууллагатай зөвшилцөх, ТЭЗҮ боловсруулах зэрэг олон үе шат дамжин, цаг хугацаа их шаарддаг.

Нэг, хоёр хоногийн хугацаанд шугам хоолой татах боломжгүй. Иймд эдгээр байршилд үе шаттайгаар зураг төсөл боловсруулж, хамгийн оновчтой шийдлийг нь төлөвлөн, эдийн засгийн хувьд үр ашигтай байхаар төлөвлөж байна.