Шинэ Засгийн газар хэдэн яамтай байх вэ

Гэрэл зургийн эх сурвалж: ЗГХМОНХХ

Эрх баригч нам Монгол Улсын Ерөнхий сайдаар намын даргаа улираан томилохоор санал нэгдлээ. У.Хүрэлсүхийг Ерөнхий сайдад нэр дэвшүүлсэн МАН-ын Бага хурлын тогтоолыг Ерөнхийлөгчид хүргүүлэх бөгөөд уг саналыг Ерөнхийлөгч тав хоногийн дотор УИХ-д оруулна хэмээн Үндсэн хуульд заасан. 

Засгийн газрыг хэн тэргүүлэх нь сонгуулийн дүнгээр тодорхой болсон асуудал. Харин Ерөнхий сайд танхимаа хэрхэн бүрдүүлэх вэ гэдэг илүүтэй анхаарал татсан сэдэв болоод байна. 

Өмнөх парламент хаврын чуулганы төгсгөлд Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт, өөрчлөлттэй уялдуулан Засгийн газрын тухай хуулийг шинэчлэн баталсан. Уг хуульд Засгийн газрын бүтцийн ийнхүү тодорхойлсон байна. 

Ерөнхий чиг үүргийн:

• Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яам;
• Батлан хамгаалахын яам;
• Гадаад харилцааны яам;
• Сангийн яам;
• Хууль зүй, дотоод хэргийн яам;
• Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам;
• Хөгжлийн төлөвлөлт, эдийн засгийн яам;

Чиглэлийн:

• Барилга, хот байгуулалтын яам;
• Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын яам;
• Зам, тээврийн хөгжлийн яам;
• Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яам;
• Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яам;
• Эрчим хүчний яам;
• Эрүүл мэндийн яам.

Эдгээр яамд дээр Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газар нэмэгдэх бөгөөд Засгийн газрын гишүүн тэргүүлнэ. Мөн Шадар сайдын орон тоо хэвээр байх юм. 

Ийнхүү Засгийн газрын тухай хуульд 14 яам, 16 сайдтай байхаар заажээ. 

Дээр дурдсан яамдаас 13 нь одоогийнхоор, Хөгжлийн төлөвлөлт, эдийн засгийн яамыг шинээр байгуулахаар тусгасан байна. 

Засгийн газрын бүтцийн талаар МАН-ын ерөнхий нарийн бичгийн дарга Д.Амарбаясгалан дараах мэдээллийг өгсөн юм. Тэрбээр “Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт, өөрчлөлтийн дагуу УИХ-ын дөрөв хүртэл гишүүн Засгийн газрын гишүүн болох боломжтой /Үндсэн хуулийн 39.1. Засгийн газар Ерөнхий сайд, гишүүдээс бүрдэнэ. Ерөнхий сайд болон Засгийн газрын дөрвөөс илүүгүй гишүүн Улсын Их Хурлын гишүүний албан тушаалыг хавсарч болно/.

Энэ хүрээнд Засгийн газраа байгуулж ажиллана. Ерөнхий сайд Засгийн газартаа тодорхой хэмжээний бүтцийн өөрлөлт хийнэ. Тэр нь Үндсэн хуультай холбоотой асуудал байгаа. Үндсэн хуулиар эдийн засгийн асуудлыг чухалчилж үзэх нөхцөл бий болсон. Хоёрдугаарт, МАН мөрийн хөтөлбөртөө Соёлын яам байгуулна гэж онцгойлон тусгасан. Хөгжлийн төлөвлөлт, эдийн засгийн тусдаа яам байх уу эсвэл зарим сайдын эрхлэх асуудлын хүрээнд байлгах уу уу гэдгээ одоо ярьж байна” хэмээсэн юм. 

МАН-ын генсекийн хэлснээр Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын яамыг хоёр хуваан нэгийг нь Соёлын яам болгох нь тодорхой болсон байна. 

Засгийн газрын бүтцийг хэрхэн батлах талаар Үндсэн хуульд тодорхой заасан. Ерөнхий сайд ямар ямар яамтай байх, хэдэн сайдтай байх талаарх саналаа хууль хэлбэрээр танилцуулна. Ингэхдээ Үндсэн хуулийн 39 дүгээр зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасны дагуу "Монгол Улсын Ерөнхий сайд Засгийн газрын бүтэц, бүрэлдэхүүн, түүнд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг Ерөнхийлөгчтэй зөвшилцөн УИХ-д өргөн мэдүүлнэ. Ерөнхий сайд энэ асуудлыг Ерөнхийлөгчтэй долоо хоногийн дотор зөвшилцөж чадаагүй бол УИХ-д өөрөө өргөн мэдүүлнэ хэмээн Үндсэн хуульд заажээ. 

Харин хэнийг сайдаар томилох вэ гэдэг асуудал хараахан тодорхойгүй байна. Урьдчилсан байдлаар МАН-ын дарга У.Хүрэлсүх одоогийн Засгийн газрын гишүүдээс 2-3 хүнийг л үлдээх бөгөөд өмнөх парламентаас УИХ-ын сонгуульд өрсөлдөөгүй үлдсэн зарим хүнийг сайдаар томилох нь тодорхой болсон гэдэг мэдээлэл байна.