ХОСГҮЙ ҮНЭТ БҮТЭЭЛ ЦУВРАЛ 1- “ӨВГӨН ХУУРЧ”


Хүн бүрд урлагийг ойртуулах зорилгын хүрээнд IKON.MN шинэхэн урлагийн булангийнхаа эхний нийтлэлээр Монголын уран зургийн хосгүй үнэт таван бүтээлийг цувралаар танилцуулж байна. Эхний танилцуулах бүтээл бол зураач Ү.Ядамсүрэнгийн 1958 онд зурсан "Өвгөн хуурч" бүтээл юм.

Том дэлгэцээр үзвэл илүү тохиромжтой.
Нийтлэл аудиотой тул та текст унших бол тайлбарын дууг зогсоож болно. Эсвэл тайлбарыг нь сонсонгоо зургаа ажиглаарай. 🔉🎧


Үргэлжлүүлэхийн тулд хажуу тийш гүйлгэнэ үү ➡️

“Өвгөн хуурч” 1958 он

Ардын зураач, Төрийн шагналт, Урлагийн гавьяат зүтгэлтэн Үржингийн Ядамсүрэн /1905-1986 он/
Цаас, гуашь 80х60 см

ЗУРГИЙН ТҮҮХ: Зураач үндэсний уламжлал, өв соёлыг монгол зургийн аргаар илэрхийлэхдээ тухайн үед нэрийг нь ч дурсахад хориотой байсан Чингис хааныг гол дүрээ болгосон гэж зарим судлаачид үздэг бол зарим нь Гандан хийдийн Цэрэннадмид хэмээх хуврагийг натур болгосон гэж үздэг. Монгол соёлын улбаа, Монгол хүний уугуул мөн чанарыг илтгэгч, орчлон ертөнцтэй хөг эгшгээр холбогдон өвгөдийн түүхийг хайлагч туульч өвгөний дүр бүтээхийг Монгол Улсын анхны Ардын зураач Ү.Ядамсүрэнд эрдэмтэн зохиолч Б.Ринчен санал болгосон гэдэг.
00:00 00:00
ОНЦЛОГ: Зургийг бүтээхдээ шүтээн зургийн зохиомжийн дэгийг ашиглаж, монгол зургийн арга ажиллагаанд европ уран зургийн алслалт, орон зайн онолыг тусгажээ. Зургийн ар дэвсгэр, баруун талын хөшиг, дүрийн сахлын ширхэг, арьсны үрчлээ, хувцас зүүсгэлийн хээ угалз, оёдол, хуниас нугалаа, эдлэл хэрэгслийн чимэг сэлтийг маш нягт нямбай гүйцэтгэж, гүн утга бэлгэдлийг шингээн урлажээ.
00:00 00:00
ОНЦЛОГ: Зургийг бүтээхдээ шүтээн зургийн зохиомжийн дэгийг ашиглаж, монгол зургийн арга ажиллагаанд европ уран зургийн алслалт, орон зайн онолыг тусгажээ. Зургийн ар дэвсгэр, баруун талын хөшиг, дүрийн сахлын ширхэг, арьсны үрчлээ, хувцас зүүсгэлийн хээ угалз, оёдол, хуниас нугалаа, эдлэл хэрэгслийн чимэг сэлтийг маш нягт нямбай гүйцэтгэж, гүн утга бэлгэдлийг шингээн урлажээ.
ТҮҮХ, СОЁЛЫН ҮНЭТ БҮТЭЭЛ: 1958 онд зурагдсан учир тухайн үеийн монголчуудын хувцас, эд хэрэглэл, урлагийн соёлыг харж болдгоороо түүх, соёлын хосгүй үнэт бүтээл гэж онцлогддог юм.
00:00 00:00
00:00 00:00
ЗОХИОМЖ: Зохиомжийн төвд иж бүрэн монгол хувцастай буурал өвгөн хээ угалз бүхий хүрэн олбог дээр заларч, номин цар, ногоон толгойтой морин хуур чавхдан сууна. Туульч өвгөний харцыг яг л амьд мэт зурсан бөгөөд түүний нүүрний хөдөлгөөн, амаа жимийсэн байдал, төвлөрөн сууж буйгаас тууль хайлахад бэлтгэж байгаа гэлтэй. Морин хуураас зүүсэн самбай хадгийн хөдөлж байгаа агшнаас морин хуурч хуурын таталбар хийж байгааг харж болно. Тууль гэдэг нь олон оронд тархаагүй соёлын биет бус өв. Одоо ч гэсэн монголд өвлөн уламжлагчид болон мэддэг хүмүүс нь ховордож байгаа учраас туульч хүн ямар харагддаг, хэзээ тууль хайлдаг зэргийг уг өвгөн хуурчийн дүрслэлээр дамжуулан хүмүүст хүргэх боломжтой юм.
00:00 00:00
Тус дэглэлт нь хосгүй үнэт зураг бүрийн хажуу дахь QR код руу “AR Mongolia” аппликэйшний уншигчийг чиглүүлэхэд харагдах ба хүүхдэдээ урлагийн боловсрол олгохоор галерейд ирсэн бол заавал үзүүлээрэй.
Монголын уран зургийн галерей түүх соёлын хосгүй үнэт бүтээлийн дүрүүдтэй бодитоор танилцах боломжийг үзэгчдэд олгож, AR технологид суурилсан сонирхолтой дэглэлтийг хийжээ.
Уран зураг удаан ажиглах нь хүний биед серотонин, допамины ялгарлыг нэмэгдүүлж, тархинд “аз жаргалын” дохио өгдөг. Ингэснээр оюун ухаан тайвширч, сэтгэл санаа тэнцвэржин, бүтээлч сэтгэлгээ идэвхэждэг билээ. "Өвгөн хуурч" хэмээх хосгүй үнэт уран зургийн нарийн ширийнийг ажин харж тархиа амраан бүтээлч сэтгэлгээгээ идэвхжүүлээрэй.


Хамтран ажилласан: Монголын Уран Зургийн Галерей
Тайлбарыг: Уран Зургийн галерейн сан хөмрөгч, урлаг судлаач Б. Мөнгөнчимэг
Гэрэл зургийг: MPA.MN Т.Анар
Дэвсгэр ая: Ардын жүжигчин, Ерөөлч, Магтаалч, Туульч Н.Дагийранзийн бичлэгийн хэсгээс ашиглав.
Нийтлэлийг: IKON.MN М.Батчимэг

Энэ мэдээнд өгөх таны хариулал?
31
Зураг
ЗӨВ, ГОЁ
7
Зураг
ГАЙХМААР
1
Зураг
ХӨӨРХӨН ЮМ
1
Зураг
ТЭНЭГЛЭЛ
Зураг
ХАХА
Зураг
БАХАРХМААР
Зураг
ХАРАМСАЛТАЙ
Зураг
БУРУУ
ИЛГЭЭХ
БОЛИХ
Зураг
Баярлалаа
14 СЭТГЭГДЭЛТЭЙ
0/1000
Эхний
Сүүлийн
Шилдэг
Hi [104.28.250.151] 2025/5/8
Neg huselt baina. Ter Lenin bagshiig bitgii oruulaarai, oron buhnii proletari nar gej ireed l, angi bolgodon enen shig zurag bsan n sanagdchihlaa.
0 | 0 Хариулах
Бичиг үсэгтэй хүн [14.1.81.158] 2025/5/8
Сайхан мэдээ, сайн уншиж бас үзэж, эх орноо, ахмад зураачдаа бишрэн хүндэлцгээе!
1 | 0 Хариулах
Уншигч [192.82.65.120] 2025/5/5
Сайхан мэдээ байна. Сэтгүүлчдээ баярлалаа. Хосгүй үнэт бүтээлээр зогсолгүй бусад уран зургаар цаашдаа дахиж ингэж чанартай мэдээ бэлтгээрэй :)
1 | 0 Хариулах
Nomins [103.168.34.73] 2025/4/29
Ene Batchimeg gedg setguulchiin medee ih tsegtstei, sudalgaatai sanagdaad bga ym, medeeg n unshih durtai
1 | 0 Хариулах
Зочин [128.204.66.46] 2025/4/29
УГЗ Ү.Ядамсүрэн агсан энэ сайхан бүтээлээ тайлбарлахдаа тухайн үeд хориотой байсан их эзэн богд Чингис хааныхаа дүрийг өөрийн зүрх сэтгэлдээ хэрхэн буусан байсныг өвгөн хуурчийн дүрээр дүрслэн гаргасан гэж хэлсэн байдаг ба энэ сайхан бүтээл нь одоогийн Чингис хааны музейд залран байх ёстой бүтээлийн нэг юм. Дотоод,гадаадын олон шилдэг уран бүтээлчид Чингис хааны тухай олон сайхан бүтээл туурвисан байдаг ба бас энэ бүтээлүүдийг уг музейд байрлуулж болох юм.
2 | 0 Хариулах
Зочин [202.126.88.64] 2025/4/29
Ene zurgiin eh huvi ni Elbegdorjiind baidag. Harin muzei-d baigaa ni huulbar yum bilee.
1 | 0 Хариулах
Зочин [122.201.31.113] 2025/4/29
ene uvgun huurchiin zurag hyatad hunii hurug baij boloh uu
0 | 1 Хариулах
улаан залаа [66.181.187.234] 2025/4/29
улаан малгай улаан дээл. таван нүдэн алхан хээ.
0 | 0 Хариулах
[66.181.187.234] 2025/4/29
оймс нь бас улаан. оймсны хараа
0 | 0 Хариулах
Piggy [66.181.182.143] 2025/4/29
Ysan goy hodolmorch medee beltgesen ymbee goy niitlel bolsn bn joo
1 | 0 Хариулах
Зочин [180.62.24.67] 2025/4/29
Ямар гээчийн гоё мэдээ вэ?
1 | 0 Хариулах
Зочин [122.201.26.218] 2025/4/29
Saikhan yum sanaachilsan.....gaduur bolj bui muu muukhai zuiluudiin khajuugaar iim saikhan yum uzej taniltsanan gedeg mash eireg goyo medremj bna. bayarlalaa
1 | 0 Хариулах
Зочин [103.212.162.51] 2025/4/29
Өвгөн хуурчийн хуурын цар нь шир агаад ёсто л боржигон хуур гэдгийг хүмүүс сайн мэддэггүй. Зарим нэг нь экил гэж бууддаг бөгөөд экил хэзээ ч ийм сонгодог технологийн түвшинд одоо ч гэсэн хүрээгүй. Арьсан цартай жинхэнэ монгол хуур
6 | 0 Хариулах
Зочин [202.126.89.192] 2025/4/29
AR-аар үзүүлсэн нь сонирхолтой, ерөнхийдөө нийилэл нь аудиотой болохоор бас гое л юм
3 | 0 Хариулах