Индэр    
2022 оны 1 сарын 6
Зураг
Freelance journalist

Хэлсэн биз дээ! Уухаа боль

Зураг

Сүүлийн 30 жилийн турш би өвчтөнүүддээ алкохол бол эрүүл хоол хүнс биш гэж хэлсээр л байгаа. Ихэнх нь эргүүлээд ингэж асуудаг, “Зөв зохистой хэрэглээ зүрхэнд сайн гэсэн олон судалгаа байдаг шүү дээ?”

Бага хэмжээгээр алкохол хэрэглэх нь зүрхэнд сайн гэсэн судалгаанууд байдаг нь үнэн, гэхдээ өөр мэдээлэл үзүүлж буй судалгаанууд ч бий. Толгой эргүүлэм байгаа биз. Өнгөрсөн зургаан сард, Америкийн Хавдрын Нийгэмлэг (АХН) урьдчилан сэргийлэх гарын авлагадаа маш том өөрчлөлт оруулсан нь “Алкохол уухгүй байх нь хамгийн сайн”

Хэлсэн биз дээ!

АХН олон жил "Алкохолны хэрэглээгээ хязгаарлаарай" гэж зөвлөдөг байсан. Тэдний вэб сайт дээр “Алкохолны хэрэглээ бол хавдрын эрсдэлээс сэргийлэх хамгийн том хүчин зүйл”, тамхи, илүүдэл жин мөн адил, гэж дурдсан байдгаас харахад шинэ зөвлөмж утга учиртай сонсогдож байна.

Цар тахлын үед алкохолгүй байна гэдэг боломжгүй сонсогдож байж магад. Энэ их стресс, хөл хорио, ажилгүйдэл, айдас, нийгмийн ороо бусгаа байдалтай зохицохын тулд вино, пиво зайлшгүй хэрэгтэй гэж бодож байгаа байх л даа. Чи ганцаараа биш шүү. “The Guardian”-ны мэдээгээр, цар тахлын үеэр долоо хоногийн алкохолны борлуулалт 55 хувиар өсжээ.

Гэхдээ уух бол шийдэл биш. “Amen Clinics” дээр хийдэг тархины зурагны ажлаас харахад алкохол тархинд, сэтгэц мэдрэлийн эрүүл мэндэд, амьдралын чанарт муугаар нөлөөлдөг гэдэг нь маш тодорхой байдаг.  

Олон мянган тархины скан зурагнаас харахад “зохистой” уудаг гэх хүмүүсийн тархинд хэвийн бус үйл ажиллагааны хэв загвар ажиглагддаг. Алкохол бол тархийг гэмтээдэг хор, танин мэдэхүйн саатал, сэтгэцийн өвчинд өртөх эрсдэлийг өндөрсгөдөг.

Жишээлбэл, чи үүнийг мэддэг байсан уу…

  • Өдөр бүр уудаг хүмүүс арай жижиг тархитай байдаг. (тархин дээр ирэхээр хэмжээ хамаатай байдаг).
  • Зохистой уудаг хүмүүс (өдөрт 1-2 хундага дарс )-ийн тархин дахь hippocampus-ийн өсөлт хөгжил саатах үйл явц эхэлдэг. Санах ой, сурах, сэтгэл санааны байдал hippocampus-тай хамаатай. (30 жилийн BMJ судалгаа).
  • 12,000 хүнд хийсэн 43 жилийн судалгаагаар огт уудаггүй, маш бага уудаг хүмүүстэй харьцуулахад, зохистой хэрэглэдэг, их уудаг хүмүүс зөнөх өвчин тусах эрсдэлээ 57 хувиар ихэсгэдэг.
  • Их хэмжээний алкохол уух нь сэтгэл санаа, айдас түгшлийн асуудалтай холбоотой neurotransmitter-уудыг хувиргадаг.
  • Алкохол шийдвэр гаргах, шүүн тунгаах чадварыг буруулдаг.
  • Алкохол уух нь өлсгөлөнг нэмэгдүүлдэг.
  • Их хэмжээний алкохолны хэрэглээ салалтын том шалтгаан.
  • Алкохол гэр бүлийн хүчирхийллийн том шалтгаан.
  • Алкохол ариутгалын бодис учраас микробиомыг гэмтээж чадна. Чиний neurotransmitter-уудын ¾ нь гэдсэнд чинь боловсруулагддаг ба тархитай чинь шууд холбоотой байдаг. Гэдсэн дэх асуудлууд сэтгэл гутрал, түгшил, АDD, ADHD, (Анхаарал дутмагшлын өвчин) Alzheimer-ийн өвчнүүдтэй холбогдсон байдаг.
  • Авто замын ослын гол шалтгаан алкохол бөгөөд дагаад толгойн гэмтэл. Тархины гэмтлүүд сэтгэц мэдрэлийн өвчний том шалтгаанууд болдог. Даанч цөөхөн хүн л үүнийг мэддэг.
  • Алкохол хоосон калори ихтэй учраас таргалалтад хувь нэмрээ оруулна. Тархины зурагны судалгаанаас харахад жин ихсэх тусам тархины хэмжээ багасдаг.
  • Алкохол донтуулдаг, донтолт амьдралыг балладаг.

Сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлуудтай алкохолны донтолт гүн хамааралтай. Согтууруулах, мансууруулах бодисын хамааралтай хүмүүс ихэвчлэн сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудалтай байдаг.

Сэтгэцийн мэдрэлийн асуудалтай ихэнх хүмүүс өөрсдийгөө эмчлэх гэж алкохол хэрэглэдэг. Мэдээж богино хугацааны тайтгарал өгч магадгүй ч урт хугацааны асуудлуудыг дагуулж, өвчнийг улам дордуулдаг.

Донтолт, сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлуудыг давахын тулд тархинаас эхлэх хэрэгтэй. Тархины буруу үйл ажиллагаа хүмүүсийн донтолтын нэг номерын шалтгаан болдог. Тархины эрүүл мэндийг сайжруулах нь удаан хугацааны эдгэрлийн эхний алхам.

Алкохолны сөрөг үр дагавруудыг мэдсэний дараагаар эрүүл мэндэд тустай биш гэдэг нь ойлгомжтой байна. Хэрвээ чи арай дээр тархи, арай дээр оюун ухаан, арай дээр бие махбодын эрүүл мэнд, арай дээр амьдрал хүсэж байгаа бол алкохолоос татгалзаарай.

 

Эх сурвалж: Daniel G. Amen, MD