Орон сууцыг гэрээнд заасан үнээр өмчлөх эрхтэй болохыг тогтоосон шүүхийн шийдвэр

Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав

Орон сууцны зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгийг гэрээнд заасан үнээр өмчлөх эрхтэй болохыг тогтоож, үл хөдлөх эд хөрөнгийн өмчлөх эрхийн гэрчилгээг иргэн Ш.Т-ийн нэр дээр гаргаж, улсын бүртгэлд бүртгүүлэхтэй холбоотой бичиг баримтыг бүрдүүлж өгөхийг хариуцагч нарт даалгаж өгнө үү гэх гурван шатны шүүхээр шийдвэрлэгдсэн иргэний хэргийн маргаан

ЧИНГЭЛТЭЙ ДҮҮРГИЙН ИРГЭНИЙ ХЭРГИЙН АНХАН ШАТНЫ  ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭР

Нэхэмжлэлийн шаардлага: Иргэн “Ш.Т” нь Баянзүрх дүүрэгт баригдаж байгаа 57.44 м.кв 2 өрөө орон сууцын 1 м.кв-ыг нь 1,300,000 төгрөгөөр тооцон 74,672,000 төгрөгөөр худалдаж авахаар 2020 оны 01 дүгээр сарын 22-ны өдөр захиалга өгч, тухайн төслийн ажил гүйцэтгэх гэрээний бартерт авсан байранд “Х”  ХХК-тай гэрээ байгуулжээ. Төлбөрийг гэрээ байгуулсан өдөр тухайн компанийн дансанд урьдчилгаа 40,000,000 төгрөг, үлдэгдэл 34,672,000 төгрөгийг 12 сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлж 100 хувь барагдуулсан байна. Гэрээнд зааснаар тухайн орон сууц 2021 оны 2 дугаар улиралд ашиглалтад орох ёстой байсан боловч хугацаандаа ашиглалтад ороогүй байна. Гэтэл тухайн компаниас  2022 оны 03 дугаар сард  орон сууцны 1м.кв-ын үнийг 1,800,000 төгрөг болгосон. Үнийг зөвшөөрөхгүй бол гэрээг цуцлахыг албан ёсоор мэдэгдэж байна гэсэн мэдэгдэл ирүүлсэн. Орон сууц захиалагч иргэн “Ш.Т” нь үндэслэлгүйгээр үнэ нэмснийг зөвшөөрөх боломжгүй тухайгаа 2022 оны 04 дүгээр сарын 11-ний өдөр мэдэгдлийн хариуг өгсөн байна.

Тэрээр "Х" ХХК-тай байгуулсан Орон сууц захиалгаар бариулах гэрээний 1.4-т Орон сууцны нийт үнэ 74,672,000 төгрөг, 4.2.4-т Гэрээ хүчин төгөлдөр үйлчилж байх хугацаанд гэрээний үнэд өөрчлөлт оруулахгүй байх гэж заасан. Энэхүү гэрээнд Иргэний хуулийн 343 дугаар зүйлийн 343.4 дэх хэсэгт зааснаар худалдах, худалдан авах гэрээний зохицуулалт үйлчилнэ гэж үзэж байна. Нэхэмжлэгч Иргэний хуулийн 250 дугаар зүйлийн 250.1 дэх хэсэгт зааснаар орон сууцыг өмчлөлдөө авахаар шаардах давуу эрхтэй. Нэмэгдүүлсэн шаардлагын хувьд Иргэний хуулийн 243 дугаар зүйлийн 243.1 дэх хэсэгт заасны дагуу тухай үл хөдлөх эд хөрөнгөтэй холбоотой баримт бичгийг гүйцэтгэгч захиалагчид шилжүүлж, гэрээнд зааснаар баримт бичгийг гаргаж өгөх үүрэгтэй. Барилгын материалын үнэ 40-50 хувь өссөн учраас орон сууцны үнээ нэмэх болсон гэдэг. Гэтэл гэрээнд ямар ч тохиолдолд орон сууцны үнийг нэмэхгүй гэж зааж өгсөн учир нэхэмжлэгчийн мэдэгдэл үндэслэлгүй гэжээ.

Бартераар авсан байраа худалдсан гэх хариуцагч “Х” ХХК-ийн хариу тайлбар: Манай компани “М” ХХК-ийн захиалгаар тухайн төсөлд “Цонх угсралтын ажил гүйцэтгэх гэрээ”-р ажлын хөлсөндөө бартераар байрууд авч цааш нь худалдан борлуулсан. 2019 оны 12 дугаар сарын 02-ны өдөр 22 дугаар Орон сууц захиалгаар бариулах гэрээг байгуулсан. Тус гэрээний 2.1.1-д 2019 оны 12 дугаар сарын 02-ны өдрөөс 2021 оны 1 дүгээр улирал хүртэл байгуулж гэрээний хугацаа дууссан. Мөн тус гэрээний үнийн дүн болох 1 м.кв-ыг 1,300,000 төгрөгөөр худалдах боломжгүй талаар мэдэгдсэн. Ковид-19 өвчний тархалтаас үүдэлтэй бараа материалын түүхий эдийн үнэ өссөнтэй холбоотойгоор 1 м.кв-ын үнээ нэмэхээс өөр аргагүй нөхцөл байдал үүссэн. Албан тоотоор нэхэмжлэгчид гэрээний хугацаа дууссан учир гэрээ цуцлагдаж байгаа талаар мэдэгдсэн. Тус маргаан бүхий үл хөдлөх эд хөрөнгийг өөр захиалагчид худалдсан учир нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй байна. Манай компанийн тамга, тэмдэг бүхий ... дугаар орон сууцны захиалгын гэрээг “Ш.Т”-тэй байгуулсан. Тус гэрээний 2.1.1-д заасан үндэслэлээр гэрээг сунгах болон цааш нь үргэлжлүүлэх талаар захиалагч нарыг дуудаж уулзсан. “М” ХХК-аас болж манай компани багагүй хохирол амсаж байна. Тооцоо хийж үзэхэд үнэ 2,200,000-2,300,000 төгрөг болгох төсөвт өртгийн тооцоо гарсан. Захиалагч нарт 1,300,000 төгрөгөөр борлуулахад алдагдал гарч байна. Ийм учраас манай компаниас 50 хувийг хариуцаж, захиалагч нарт үнийг 1,800,000 төгрөг болгох саналыг албан ёсоор тавьсан. Захиалагч нарын уулзалтаар энэ асуудал яригдаж байсан. Зарим захиалагчид гэрээний үнийн дүнд өөрчлөлт оруулж, гэрээний хугацааг сунгасан. Бид хөөрөгдөлтэй үнийг санал болгоогүй. Нэхэмжлэгч Солонгос улсад байдаг охин руугаа ярья гэж хугацаа алдсан. Та тохиролцож гэрээний хугацаагаа сунгахгүй тохиолдолд өөр захиалагчид орон сууцыг зарахаас өөр аргагүй талаар хэлсэн. Нэхэмжлэгчтэй байгуулсан гэрээний хүчин төгөлдөр байдлын талаар мэдэгдэж байсан. Гэрээний хугацаан дээр маргаж байгаа. Гэрээний 2.1.1-д хугацааг 2021 оны 1 дүгээр улирал хүртэл байгуулагдсан гэж үзэж байгаа. Шүүхэд нэхэмжлэл гаргахаас өмнө гэрээний хугацаа дууссан. Нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй. Тухайн үед борлуулалтын менежер нар янз бүрийн гэрээ хийдэг байсан. Итгэмжлэлгүйгээр төлөөлөх этгээд нь И гэдэг хүн бий. Гэтэл нэхэмжлэгчийн гэрээг ерөнхий захирал Г гэдэг хүн баталсан байдаг. Манай компанийн тамга, тэмдэг дарагдсан боловч хэн дарсан нь тодорхойгүй. Захиалагчийн нийт хурал,  уулзалт дээр  нэхэмжлэгчид орон сууцыг гуравдагч этгээдэд худалдах талаар мэдэгдэж байсан. Гуравдагч этгээд ч мөн тухайн маргаантай орон сууцыг мэдэж байсан. “Ш.Т”-оос авсан захиалгын мөнгийг буцааж өгөхөөр яригдаж байсан гэв.

Тухайн төслийн ерөнхий гүйцэтгэгч хариуцагч “М” компанийн хариу тайлбар: Нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. 2020 оны 03 дугаар сарын 18-ны өдрийн П2-А-АГГ-20/21 дугаартай “Цонх угсралтын ажил гүйцэтгэх гэрээ”-ий дагуу авсан “М” ХХК-ийн өмч бөгөөд дээрх гэрээгээр маргаан бүхий орон сууцыг захиран зарцуулах эрхтэй. “Ш.Т” нь манай компанитай дээрх орон сууц захиалан бариулах гэрээ болон бусад гэрээг байгуулаагүй. Тиймээс ашиглалтад орсны дараа улсын бүртгэлд бүртгүүлэхтэй холбогдох бичиг баримтыг манай компани гаргаж өгөх боломжгүй. Дээрх маргаан нь “Х” ХХК болон орон сууц захиалагч “Ш.Т” нарын хооронд байгуулсан гэрээний маргаан тул манай компанид холбогдох нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэжээ.

Бие даасан шаардлага гаргаагүй гуравдагч этгээд В.Х: Миний бие хариуцагчтай 2022 оны 02 дугаар сарын 26-ны өдөр 01 дугаартай Орон сууц захиалгаар бариулах гэрээг хийсэн бөгөөд тус гэрээг хүчин төгөлдөр бус гэж тооцох аливаа эрх зүйн үндэслэл байхгүй. Миний бие тус гэрээг байгуулах үедээ нэхэмжлэгч болон хариуцагч нарын хооронд байгуулсан гэрээний талаар огт мэдээгүй бөгөөд мэдэх ч боломжгүй байсан. Энэ талаар гэрээ хийсэн компани ямар нэгэн зүйл хэлээгүй. Нэхэмжлэгч нь орон сууцны өмчлөгчөөр тогтоогдохыг хүсвэл Иргэний хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.1 дэх хэсэгт зааснаар хууль бус эзэмшлийг тогтоох шаардлагатай. Гэтэл миний бие дээрх хүчин төгөлдөр гэрээгээр хүлээсэн үүргээ хууль буюу гэрээний дагуу 100 хувь биелүүлж, тус орон сууцны хууль ёсны өмчлөгч болсон. Иргэний хуулийн 114 дүгээр зүйлийн 114.1 дэх хэсэгт зааснаар миний бие орон сууцны өмчлөх эрхийг шударгаар олж авсан. Учир нь гэрээ байгуулах үед орон сууц ашиглалтад ороогүй, захиалга авсаар байсан бөгөөд тухайн орон сууцыг барьж буй компанитай гэрээ байгуулсан учир өөр өмчлөгчтэй гэдгийг мэдэх боломжгүй, өмчлөгчийн талаар нотлох, мэдэгдэх зүйл байгаагүй тул хариуцагчийг өмчлөгч гэж итгэн гэрээ байгуулсан. Иймд орон сууцны хууль ёсны өмчлөгчийн эрхийг хамгаалж, нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.

Анхан шатны шүүхээс: Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.2.2-т заасныг удирдлага болгон тухайн 2 өрөө орон сууцыг өмчлөх эрхтэй болохыг тогтоож, орон сууцыг ашиглалтад орсны дараа үл хөдлөх эд хөрөнгө бүртгүүлэхтэй холбоотой бичиг баримтуудыг нэхэмжлэгч “Ш.Т”-д хүлээлгэж өгөхийг хариуцагч “Х “ХХК-д даалгаж, хариуцагч “М” ХХК-д холбогдох нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгон шийдвэрлэжээ.

Талуудын хооронд Иргэний хуулийн 343 дугаар зүйлийн 343.1 дэх хэсэгт заасан ажил гүйцэтгэх гэрээний харилцаа байна гэж дүгнэлээ.

Харин шүүх хуралдааны явцад “Х” ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч захиалагчийн нийт хурал, уулзалтаар нэхэмжлэгчид орон сууцыг гуравдагч этгээдэд худалдах талаар мэдэгдэж байсан. Гуравдагч этгээд “В.Х” нь тухайн маргаантай орон сууцыг мэдэгдэж байсан гэх тайлбар гаргасан байх тул бие даасан шаардлага гаргаагүй гуравдагч этгээдийн Иргэний хуулийн 114 дүгээр зүйлийн 114.1 дэх хэсэгт зааснаар шударга өмчлөгч гэх тайлбарыг үндэслэлгүй гэж үзсэн байна.

НИЙСЛЭЛИЙН ИРГЭНИЙ ХЭРГИЙН ДАВЖ ЗААЛДАХ ШАТНЫ ШҮҮХИЙН МАГАДЛАЛ

Хариуцагч “Х” ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч давж заалдах гомдолдоо: Нэхэмжлэгч нь нэхэмжлэлийн шаардлага үндэслэлийн хууль зүйн үндэслэлээ Худалдах, худалдан авах гэрээний зохицуулалт гэж үзэж маргасан байхад шүүх Иргэний хуулийн 343 дугаар зүйлийн 343.1 дэх хэсэгт заасан ажил гүйцэтгэх гэрээний зохицуулалтын маргаан гэж үзэж шийдвэрлэсэн нь нэхэмжлэлийн шаардлагын хүрээнд шийдвэрээ гаргаагүй гэж үзэхээр байна. Хариуцагч нь гэрээний хүчин төгөлдөр байдалд маргадаг. Стандарт бус нөхцөлтэй гэрээг “Х” ХХК-ийг төлөөлөн гүйцэтгэх захирал А.И итгэмжлэлгүйгээр гэрээ байгуулах эрхтэй байдаг. Хариуцагч мэтгэлцээний явцад А.И гэрээ байгуулаагүй, Г.Г гэдэг хүн гэрээ байгуулсан байна гэж маргадаг. Шүүх хариуцагчийг нотлох үүргээ гүйцэтгээгүй гэж үзсэн. Хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд хариуцагчаас нотлох баримтаар “Х” ХХК Улсын бүртгэлийн гэрчилгээний нотариатаар баталгаажуулсан хуулбарыг гаргаж өгсөн. Хариуцагч нь тайлбар татгалзлаа нотлох баримттай гаргасан гэж үзэж байна. Гуравдагч этгээдийн эрх ашгийг хөндөж шийдвэрээ гаргасан гэжээ.

Давж заалдах шатны шүүхээс: Анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хүчингүй болгож, нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй гэж дүгнэв.

Уг барилгын өмчлөх эрхийг бүртгэсэн талаар баримтгүйгээс гадна ирээдүйд бий болох эд хөрөнгө байна. Иймд Иргэний хуулийн 343 дугаар зүйлийн 343.3 дахь хэсэгт зааснаар ажил гүйцэтгэгч орон сууцны барилгыг барьж орон сууцыг бодитоор бий болгоогүй тохиолдолд орон сууцыг захиалагчийн өмчлөлд шилжүүлэх боломжгүй байх тул анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг бүхэлд нь хүчингүй болгож, нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй.

Хэрэгт авагдсан баримтаас үзвэл нэхэмжлэгч “Ш.Т “болон хариуцагч “М” ХХК-ийн хооронд гэрээний үүргийн харилцаа үүсээгүй байгааг дурдах нь зүйтэй гэсэн байна.

УЛСЫН ДЭЭД ШҮҮХИЙН ШҮҮХ ХУРАЛДААНЫ ТОГТООЛ 

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч хяналтын журмаар гаргасан гомдолдоо: Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхээс ... 57.44 м.кв талбай бүхий 2 өрөө орон сууцыг гэрээнд заасан үнээр өмчлөх эрхтэй болохыг тогтоож, “Ш.Т”-н нэр дээр өмчлөх эрхийн гэрчилгээг гаргуулах, улсын бүртгэлд бүртгүүлэхтэй холбоотой бичиг баримтыг бүрдүүлж өгөхийг даалгах тухай нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн. Гэвч тус орон сууцыг ашиглалтад орсны дараа үл хөдлөх эд хөрөнгө бүртгүүлэхтэй холбоотой бичиг баримтыг “Ш.Т”-д хүлээлгэж өгөхийг “Х” ХХК-д даалгах гэж тодруулсныг давж заалдах шатны шүүх анхаараагүй, нэхэмжлэлийн гурван шаардлага байгаа мэт дүгнэсэн. Нэхэмжлэгч эхний шаардлагадаа улсын тэмдэгтийн хураамжид 531,310 төгрөгийг, 2 дахь шаардлагадаа 70,200 төгрөг төлж зөвхөн 2 шаардлага гаргасан. Давж заалдах шатны шүүх орон сууцны барилга бүрэн баригдаж ашиглалтад ороогүй байна гэж дүгнэн нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгохдоо нэхэмжлэгчээс тодорхойлсон нэхэмжлэлийн шаардлага нь бүрэн баригдаж дууссан барилгад гэрчилгээ гаргуулах бус гэдгийг анхаарч үзээгүй. Учир нь “нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагаа дээрх орон сууцыг гэрээнд заасан үнээр өмчлөх эрхтэй болохыг тогтоолгох” агуулгатай. Барилгын компаниуд нэг орон сууцыг олон этгээдэд худалдаж бусдыг хохироож байна. Маргааны зүйл болох орон сууцанд 2023 оны 11 дүгээр сарын 06-ны өдрөөс барилга байгууламжийг ашиглалтад оруулах улсын комисс ажиллаж, 2023 оны 11 дүгээр сарын 22-ны өдөр хүлээн авч ашиглалтад орсон. Давж заалдах шатны шүүх “Орон сууцны барилга баригдаж дууссаны дараа гэрээний зүйл болох орон сууцны өмчлөх эрхийг шилжүүлэхтэй холбоотой нэхэмжлэл гаргах, улсын бүртгэлд урьдчилсан тэмдэглэл хийлгэхэд энэ шийдвэр саад болохгүй болно” гэж дүгнэсэн боловч “Ш.Т” дахин нэхэмжлэл гаргаж хохирох нөхцөл үүсгэсэн. Хариуцагч энэ хугацааг ашиглан орон сууцыг бусдад худалдаж болзошгүй. Тухайлбал, “Т.Ш” -с өөр нэхэмжлэгч нарын хэрэг шүүхээр эцэслэн шийдвэрлэгдээгүй байхад орон сууцны барилга ашиглалтад орсон гэх шалтгаанаар давхар гэрээ хийж, орон сууцанд орох ёсгүй айлуудыг оруулсан. Иймд Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн магадлалыг хүчингүйд тооцож, Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хэвээр өгнө үү гэжээ.

Улсын дээд шүүхээс: Давж заалдах шатны шүүх маргааны үйл баримтын талаар болон хариуцагч татгалзлаа нотлох үүргээ биелүүлээгүй байдалд хуульд нийцсэн дүгнэлт хийгээгүй, ажлын үр дүн бодитоор бий болж, хариуцагч тал орон сууцны барилгыг 2023 оны 9 дүгээр сард ашиглалтад оруулах талаар тайлбарласан байхад нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгосон нь хэргийн бодит байдалтай нийцээгүй, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.1, 40 дүгээр зүйлийн 40.2 дахь хэсэгт  заасныг зөрчсөн тул магадлалыг хүчингүй болгов. Анхан шатны шүүх талуудын хооронд үүссэн маргааны үйл баримтыг тогтоохдоо хэргийн оролцогчийн гаргаж өгсөн нотлох баримтыг тал бүрээс нь бодитойгоор харьцуулан үзэж, тухайн хэрэгт ач холбогдолтой эргэлзээгүй талаас нь үнэлсэн нь Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1, 40.2 дахь хэсэгт заасантай нийцсэн байхаас гадна тухайн маргаанд хэрэглэвэл зохих Иргэний хуулийн холбогдох зохицуулалтыг зөв тайлбарлан хэрэглэжээ. Харин хариуцагч “М”  ХХК нь “Х” ХХК-тай байгуулсан ажил гүйцэтгэх гэрээний дагуу маргааны зүйл болох орон сууцыг шилжүүлэн өгсөн боловч тухайн барилгын ерөнхий гүйцэтгэгчийн хувьд нэхэмжлэлийн 2 дахь шаардлага буюу үл хөдлөх эд хөрөнгийн гэрчилгээг гаргуулахад шаардлагатай бичиг баримтыг бүрдүүлж өгөхийг даалгуулах шаардлагатай холбоотойгоор нэхэмжлэгч хамтран хариуцагчаар оролцуулсан нь үндэслэлтэй байхад түүнд холбогдох нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгосон нь буруу байх тул залруулав.

Хэргийн баримтаас үзэхэд: Нэхэмжлэгч “Ш.Т” орон сууцны төлбөрөө бүрэн төлж гэрээний үүргээ биелүүлсэн бол хариуцагч “Х”  ХХК орон сууцыг 2021 оны 1-р улиралд  ашиглалтад оруулах үүргээ биелүүлээгүй байна. Хариуцагч М  ХХК нь хариуцагч Х  ХХК-тай байгуулсан 2020 оны 03 дугаар сарын18-ны өдрийн Цонх угсралтын ажил гүйцэтгэх гэрээний дагуу ажлын хөлсөнд маргааны зүйл болох орон сууцыг “Х”  ХХК-д шилжүүлсэн. “Х”  ХХК нь “Ш.Т”-тэй гэрээ байгуулсан талаар талууд маргаагүй, харин Ковид-19 цар тахлын нөлөөгөөр барилгын материалын үнэ нэмэгдсэн үндэслэлээр гэрээнд өөрчлөлт ороогүй бол хариуцагч “Х” ХХК гэрээг цуцлах эрхтэй эсэх, орон сууцны талаар сүүлд гэрээ байгуулсан гуравдагч этгээдийн эрх хамгаалагдах эсэх нь маргааны зүйл болжээ.

Хариуцагч “Х”  ХХК-ийн “Ш.Т”-д хүргүүлсэн 2022 оны 03 дугаар сарын 01-ний өдрийн 22/01 дугаар албан бичиг болон шүүхэд гаргасан түүний хариу тайлбарын агуулгаас үзэхэд тэрээр Иргэний хуулийн 220 дугаар зүйлийн 220.1 дэх хэсэгт зааснаар ... өөрчлөгдсөн нөхцөл байдалд нийцүүлэхийг шаардах, мөн хуулийн  220.4 дэх хэсэгт зааснаар гэрээнээс татгалзах эрхтэй байж болно. Гэвч хариуцагч “Х”  ХХК нь гэрээ байгуулах үндэслэл болсон нөхцөл байдал гэрээ байгуулсны дараа илтэд өөрчлөгдсөн буюу Ковид-19 цар тахлын улмаас тухайн орон сууцны 1 м.кв талбайг 1,800,000 төгрөг болгон нэмэгдүүлэх бодит нөхцөл байдал үүссэн гэх нотолсон тайлбар баримтыг шүүхэд  гаргаж өгөөгүй байна. Хариуцагч “Х”  ХХК нь “Ш.Т”-тэй байгуулсан гэрээгээ цуцлаагүй байхдаа буюу 2022 оны 02 дугаар сарын 26-ны өдөр гуравдагч этгээд “В.Х”-тэй Орон сууц захиалан бариулах гэрээ байгуулсан нь талуудын хооронд байгуулагдсан гэрээний 1.4, 4.2.6-д “гүйцэтгэгч тал гэрээний зүйлийг гуравдагч этгээдэд худалдахгүй” байх үүргээ зөрчиж, 2022 оны 03 дугаар сарын 01-ний өдөр гэрээний үнийн дүнд өөрчлөлт оруулах, эсхүл гэрээг цуцлах талаар мэдэгдэл хүргүүлжээ.

Хэдийгээр Иргэний хуулийн 343 дугаар зүйлийн 343.4, 250 дугаар зүйлийн 250.1-т тус тус зааснаар худалдагч нэг эд хөрөнгийг хэд хэдэн этгээдэд худалдсан бол уг эд хөрөнгийг хамгийн түрүүнд эзэмшилдээ авсан худалдан авагч давуу эрхтэй байж болох боловч гуравдагч этгээд “В.Х”ийн давуу эрх хамгаалагдахгүй байна. Учир нь хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч анхан шатны шүүх хуралдаанд “...нэхэмжлэгчид орон сууцыг гуравдагч этгээдэд худалдах талаар мэдэгдэж байсан. ... гуравдагч этгээдэд ч тухайн орон сууц маргаантай талаар хэлж байсан” гэсэн тайлбар гаргаснаас үзэхэд “В.Х” нь  “Х“ ХХК-тай гэрээ байгуулах үед тухайн орон сууцтай холбоотой маргааны талаар мэдэж байсан гэж үзнэ. Иймд гуравдагч этгээд “В.Х” -ийн хувьд Иргэний хуулийн 114 дүгээр зүйлийн 114.1 дэх хэсэгт зааснаар өмчлөх эрх хамгаалагдахгүй, мөн хуулийн 250 дугаар зүйлийн 250.1-т заасан давуу эрхийн зохицуулалтад хамаарахгүй болно.

Иргэний хуулийн 343 дугаар зүйлийн 343.1 дэх хэсэгт заасан ажил гүйцэтгэх гэрээний харилцаа үүссэн гэж үзсэн хоёр шатны шүүхийн дүгнэлт үндэслэлтэй гэжээ.

/Энэхүү шүүхийн шийдвэрийн агуулгыг товчлон бичсэн болно./

Эх сурвалж: www.shuukh.mn