Монгол Улс ардчилал, зах зээлийн эдийн засагт шилжин орох цаг үетэй зэрэгцэн банкны салбарт томоохон өөрчлөлт өрнөсөн. 1924-1991 оны хугацаанд санхүүгийн зуучлал, санхүүгийн системийн хөгжлийг Улсын банк дангаар тодорхойлж байсан бол 1991 оноос хойш банкны 2 шатлалт тогтолцоо үүсэж, эрчимтэй хөгжиж байна.
Улсын Бага хурлаас 1991 оны 4 дүгээр сарын 4-ний өдөр Монгол Улсын банкны хуулийг баталж, 5 дугаар сарын 1-ний өдрөөс мөрдөж эхэлснээр Монголбанкийг Улсын Банкны Ерөнхий Хорооны суурин дээр байгуулж, шинэ удирдлагыг нь томилсноор Төв банк, арилжааны банк гэсэн 2 шатлалт банкны тогтолцоо үүсэж бий болов.
Гэхдээ арилжааны банкууд банкны 2 шатлалт тогтолцоо хуульчлагдаж, бүрэлдэн бий болохоос ч өмнө байгуулагдан, үйл ажиллагаа явуулж эхэлсэн байдаг.