FACTCHECK: Шадар сайдын “Мэдээллийн урсгал”-аар өгсөн ХУДАЛ МЭДЭЭЛЛҮҮД
Шадар сайд, УОК-ын дарга С.Амарсайхан дөрөвдүгээр сарын 27-ны өдөр найман телевизээр зэрэг цацагдсан “Мэдээллийн урсгал” нэвтрүүлэгт оролцох үеэрээ сэтгүүлчдийн асуултад хариулсан.
Түүний хэлсэн хариултуудыг FactCheck.mn нягталсныг хүргэж байна.
“Цаашдаа хөл хорио тогтоохгүй байхыг хүн бүр л хүсэж байгаа. Бүтэн зун хөл хорионд байх уу, үгүй юу, цаашдаа энэ өвчний тархалт зөвхөн манай оронд төдийгүй дэлхий нийтэд ямар хэмжээнд тархах вэ, ямар дэгдэлт үүсэх вэ гэдгийг хэлж мэдэхгүй. Өөрөөр хэлбэл, бид өнөөдөр гаргасан шийдвэрийг хэзээ ч өөрчилж болзошгүй. Цар тахлын үед ямар ямар арга хэмжээг тогтвортой авч хэрэгжүүлэх вэ гэж шийдвэр гаргаж, төлөвлөх ямар ч боломжгүй гэж хэлж болох нөхцөлд ажиллаж байгаа. Гэхдээ аль болох төлөвлөж, эрсдэлийг бага байлгахад анхаарч ажиллаж байна”.
Factcheck 1: ХУДАЛ
Цар тахлын ийм нөхцөлд халдвар хэрхэн тархаж болох тооцоо судалгааг халдварт өвчний мэргэжлийн тархвар судлаачид тооцоолон гаргадаг. Манай улсад олон улсад бэлтгэгдсэн 77 тархвар судлаач байдгийг ЭМЯ-наас хэлсэн. Эдгээр мэргэжилтнүүд болон ХӨСҮТ хамтран тухайн үеийн халдварын нөхцөлд байдалд тулгуурлан гарах эрсдэл, тооцооллыг хийхийн зэрэгцээ тухайн эрсдэлд хүрэхгүй байх боломжит арга хэмжээг хэд хэдэн хувилбараар гаргаж, УОК болон Засгийн газарт зөвлөмж хүргүүлдэг. Тухайлбал, өдөрт бүртгэгдэх халдварын тоо 800-д хүрэх эрсдэл байгаа гэдэг тооцооллыг ЭМЯ болон ХӨСҮТ гуравдугаар сарын эхээр халдварын тоо огцом нэмэгдэх үед 11-29-нд гурван удаа судалгаа гаргаж, зөвлөмж хүргүүлсэн байдаг. Харин уг судалгаанд тулгуурласан зөвлөмж, саналыг УОК, Засгийн газар хүлээж аваагүй.
“Дөрөвдүгээр сарын 15-25-ны өдрүүдэд хөл хорио тогтоогоогүй бол өнөөдрийн 1,000 гарантай байгаа энэ тоо 70,000, 80,000, 60,000 руу хүрэх ийм эрсдэлтэй тооцоонууд гарж байгаа. Жишээ нь бид хөл хорио тогтоохгүй энэ эрчээрээ явсан бол долдугаар сарын 1-н гэхэд 190,000 руу орж, халдвар тарах, хөл хорио тогтоогоод явахад 70-60 мянга руу орох тооцоо байгаа. МУИС эрдэмтдийн математик тооцоогоор ингэж үзсэн”.
Factcheck 2: ХУДАЛ
Дөрөвдүгээр сарын 10-25-нд хөл хорио тогтоосон боловч халдвар эрчимтэй тархсан хэвээр, нас баралт өндөр байсан тул МУИС-ийн судлаачид дөрөвдүгээр сарын 20-нд өмнөх судалгаагаа шинэчлэн танилцуулсан.
Ингэхдээ “Хэрэв хөл хорио тогтоогоогүй байсан бол, вакцинжуулалтыг дуусаад 2021 оны есдүгээр сарын 1-н гэхэд нийт халдвар авсан хүний тоо ойролцоогоор 200,000 буюу хүн амын 5-6% нь халдвар авах байжээ. Нас баралт одоогийн хурдаар тооцоход 1,000 давж хүрч болзошгүй байсан” гэж үзсэн.
Дөрөвдүгээр сарын 25-наас хөл хориог 14 хоног сунгавал “Халдвар авч батлагдсан нийт хүний тоо есдүгээр сарын 1-н гэхэд ойролцоогоор 60,000 болж, нэмж 30,000 орчим хүн халдвар авахаас сэргийлэх бөгөөд 150 орчим хүний амь нас эрсдэхээс сэргийлэх боломжтой” гэсэн тооцоо гаргасан байдаг.
“Эрүүл мэндийн салбарт 17-18 мянган ажилтан, эмч, сувилагч, асрагч үйлчлэгч байгаа”.
Factcheck 3: ХУДАЛ
Би ажлаа аваад гурван сар болох гэж байна. Энэ хугацаанд мэдээллийг цуглуулах, газар дээр нь очиж танилцах, үнэлэлт дүгнэлт хийх, шаардлагатай арга хэмжээг авах, зохих хяналтыг тавих ажлуудыг хийж байна. Жишээлбэл, хоёрдугаар сарын 29-ний өдөр би цагдаа, хууль хяналтын байгууллагад хандаж, УОК-ын даргын хувьд албан бичгээр хүртэл үүрэг даалгавар өгсөн.
Factcheck 4: ХУДАЛ
Эх сурвалж: FactCheck.mn
